Selección de fútbol de Cuba

Cuba
Actual campión da Copa do Mundo
Actual campión da Eurocopa
Actual campión da Copa de África
Actual campión da Copa América
Actual campión da Copa Ouro
Actual campión da Copa Asiática
Actual campión da Copa das Nacións da OFC
Na casa Fóra
Asociación	Asociación de Fútbol de Cuba
Confederación	CONCACAF (Caribe)
Código FIFA	CUB
Alcume	Leones del Caribe (Leóns do Caribe)
Clasificación FIFA	179 (11 de xuño de 2020)
Clasificación ConIFA	{Ranking ConIFA}
Seleccionador	Pablo Sánchez[1]
Máis encontros	Yénier Márquez (126)[2]
Máximo goleador	Lester Moré (29)
Estrea internacional Cuba 3 − 0 Xamaica A Habana, Cuba; 16 de marzo de 1930[3]
Maior vitoria Cuba 11 − 0  Turks e Caicos A Habana; 8 de setembro de 2018[4]
Maior derrota Suecia 8 − 0 Cuba Antibes, Francia; 12 de xuño de 1938 Unión Soviética 8 − 0 Cuba Moscova, Unión Soviética; 24 de xullo de 1980
Copa do Mundo
Participacións	1 (primeira en 1938)
Mellor resultado	Cuartos de final (1938)
Copa Ouro
Participacións	11 (primeira en 1971)
Mellor resultado	Cuarto lugar (1971)

A selección de fútbol de Cuba é o equipo representante nacional deste país nas competicións oficiais de fútbol. Está controlado pola Asociación de Fútbol de Cuba, pertencente á CONCACAF. A súa sede para os partidos de local adoita ser o estadio Pedro Marrero da Habana. Cuba ostenta o privilexio de ser o primeiro país do Caribe en chegar á fase final da Copa Mundial de Fútbol ao clasificarse ao Mundial de Francia 1938, alcanzando os cuartos de final. Nunca máis participou nun Mundial dende aquela. Tamén hai que destacar que os cubanos se clasificaron en dúas oportunidades aos Xogos Olímpicos, en 1976 e en 1980 (onde chegou a cuartos de final). No ano 2013, a selección sub-20 logrou por primeira vez o seu pase ao mundial da categoría (Turquía 2013) mentres que a selección sub-17 ten no seu haber dúas participacións nos mundiais desa categoría en 1989 e 1991.

Aínda que o fútbol non é un deporte de tradición no país (sendo o béisbol o máis popular), nos últimos anos houbo unha mellora notable nesta área. Cuba conseguiu o segundo posto na Copa do Caribe nos anos 1996, 1999 e 2005 gañando con éxito a edición de 2012. A nivel afeccionado Cuba gañou en 5 ocasións a medalla de ouro nos Xogos Centroamericanos e do Caribe, en 1930, 1970, 1974, 1978 e 1986. Ademais logrou a medalla de prata nos Xogos Panamericanos de 1979 e a Medalla de bronce en 2 oportunidades: 1971 e 1991.

Historia

Inicios

A selección cubana de fútbol apareceu por primeira vez con motivo dos Xogos Centroamericanos e do Caribe de 1930^[5] na Habana, derrotando a Xamaica por 3-1 o 16 de marzo daquel ano. Catro días máis tarde derrotou a Honduras por un contundente 7-0 logrando o seu pase á rolda final. Tras volver derrotar a Honduras (5-0) e logo a Costa Rica (2-1) e O Salvador (5-2), Cuba adxudicouse a medalla de ouro dos xogos rexionais, sendo o seu primeiro éxito internacional.Aínda que Cuba non participou da primeira edición da Copa Mundial de Fútbol, si disputou as clasificatorias ao Mundial de 1934 onde eliminou a Haití despois de xogar tres encontros en Porto Príncipe (3-1, 1-1, 6-0) aínda que logo caeu ante México tamén ao cabo de tres partidos xogados en Cidade de México (2-3, 0-5, 1-4).

Mundial de Francia 1938

Cuba foi o primeiro país do Caribe en chegar á fase final da Copa Mundial de Fútbol, aproveitando que se retiraron Colombia, O Salvador, Costa Rica e Suriname nunha situación sen precedentes. Así pois, durante o Mundial de Francia 1938 e da man do técnico José Tapia, derrotaron a Romanía por 2-1 nun partido de desempate tras empatar 3-3 no primeiro partido, sendo eliminados en cuartos de final por Suecia 8-0, na peor derrota da historia da selección. Héctor Socorro (3), José Magriñá (1) e Tomás Férnández (1) foron os autores dos goles cubanos. Cuba nunca máis participou nun Mundial desde aquela.

De 1940 a 1970

Cuba participou nas dúas edicións da extinta Copa NAFC, o primeiro torneo rexional organizado en Norteamérica pola Unión Norteamericana de Fútbol (NAFU). Foron subcampións en 1947. O segundo torneo en 1949, clasificatorio ao Mundial do Brasil 1950, viu aos cubanos acabar en terceiro lugar detrás de México e Estados Unidos.Comezada a década dos 50, a FIFA non aceptou a entrada da selección cubana nas eliminatorias ao Mundial de 1954 e tampouco participou da fase preliminar do Mundial entre 1958 e 1962.

Namentres, os cubanos si disputaron varias edicións da outrora Copa CCCF - antecesora da futura Copa Concacaf de nacións e en 1961 afiliáronse á CONCACAF, tras a fusión da CCCF e a NAFU.Cuba regresou ás eliminatorias ao Mundial de 1966 onde compartiu o grupo 1 da primeira fase xunto con Jamaica e Antillas Neerlandesas. Finalizou o grupo no último lugar con tres puntos.

Anos 70

Pola clasificación para o Mundial de 1970, a participación cubana foi rexeitada pola FIFA. Por outra banda, despois de ter creado o primeiro torneo continental de CONCACAF, a Concacaf Cup of Nations, os cubanos disputaron a edición de 1971, un certame onde acadaron o cuarto lugar. Sen participar na fase preliminar do Mundial de 1974, Cuba volveu ao torneo de clasificación da Copa do Mundo de 1978 onde foron eliminados na segunda rolda pot Haití (1-1, 1-1 e 0-2 no play-off de desempate).

A década de 1970 foi especialmente relevante para o equipo de fútbol amateur cubano que gañou a medalla de ouro nos Xogos Centroamericanos e do Caribe de 1970,^[6] 1974^[7] e 1978^[8] e, sobre todo, conseguiu clasificarse por primeira vez aos Xogos Olímpicos de 1976 en Montreal. Reeditou ese logro clasificándose, catro anos despois, nos Xogos de Moscova de 1980, chegando aos cuartos de final.

1980 a 2000

Iniciadas a fase de clasificación para o Mundial de 1982, os cubanos lograron disputar a rolda final celebrada en Tegucigalpa (Honduras), onde remataron no 5º lugar, a dous puntos do O Salvador (2º) que, xunto a Honduras (1º), sacaron o seu billete para o Mundial. Despois de non participar nas eliminatorias a México 1986, Cuba foi eliminada na primeira rolda da fase preliminar da Copa do Mundo de 1990 por Guatemala (0-1, 1-1). Nesta década, Cuba logrou a súa quinta e última medalla de ouro nos Xogos de Centroamérica e do Caribe de 1986^[9] na República Dominicana. Retiradas do empate a EE UU. 1994, os cubanos volveron para o torneo de clasificación para a Copa Mundial de 1998 . Superado facilmente a segunda e terceira rolda da zona do Caribe, Cuba alcanzou a semifinal no grupo 2 na compañía do Canadá, O Salvador e Panamá . Remataron o último con tres puntos aínda que os cubanos xogaron todos os seus partidos na casa fóra da illa. A finais dos anos 90, o equipo cubano foi capaz de clasificarse por primeira vez á Copa Ouro da Concacaf, concretamente en 1998, despois de vencer a Saint Kitts e Nevis (2-0) nun play-off no que se enfrontaron o subcampión da Copa do Caribe de 1996 (Cuba) e da Copa do Caribe de 1997 (Saint Kitts e Nevis). Cuba tivo unha participación discreta nese torneo finalizando última do Grupo C, derrotada polos Estados Unidos (0-3) e Costa Rica (2-7). Cuba rematou esta década cun novo subcampionato na Copa do Caribe de 1999 ao ser derrotada por Trinidad e Tobago (2-1).

Anos 2000

Despois de vencer ás Illas Caimán e despois a Suriname nas primeiras roldas preliminares das eliminatorias para o Mundial de 2002, Cuba sucumbiu ante Barbados, tras unha definición na quenda de penaltis (1-1, e 5-4 nos penaltis). Non obstante, puido disputar unha serie clasificatoria contra o Canadá aínda que caeu 0-1 na Habana o 4 de xuño do 2000 e logo empatou 0-0 en Winnipeg unha semana despois, resultado insuficiente para conseguir o seu pase á segunda fase. A finais do 2000, o peruano Miguel Company aceptou dirixir a selección nacional cubana cumprindo un vello soño, traballar para a Revolución ^[10] (segundo as súas propias palabras). A chegada de Company coincidiu co inicio dun rexurdimento do fútbol cubano nesta década xa que o equipo logrou clasificarse a catro Copas de Ouro de xeito consecutivo entre 2002 e 2007. Na Copa de Ouro de 2002, Cuba foi eliminada na primeira fase (aínda que conseguiu rescatar un empate por 0-0 contra Corea do Sur, futura semifinalista do Mundial de 2002). Na Copa de Ouro de 2003, alcanzou os cuartos de final (o seu mellor rexistro nesta competición) despois de derrotar ao Canadá na primeira volta (2-0). Estados Unidos foi o verdugo dos cubanos en cuartos (5-0). Nas eliminatorias do Mundial de 2006, tamén liderada por Company, Cuba foi un duro obstáculo para Costa Rica que se clasificou para a segunda fase grazas á regra do gol visitante tras empatar os dous partidos (2-2 na Habana e 1-1 en San José).

Da man do técnico nacional Luis Armelio García, Cuba volveu clasificarse por cuarta vez á Copa de Ouro de 2005, ademais do subcampionato obtido na Copa do Caribe de 2005. Esta Copa de Ouro quedou para o esquecemento dos cubanos, posto que perderon os seus tres encontros ante os {Estados Unidos (1-4), Costa Rica (1-3) e o Canadá (1-2), quen se tomaba así o desquite do sucedido dous anos antes. Na Copa de Ouro de 2007, co avileño Raúl González Triana no banco nacional, Cuba compartiu o grupo C do torneo xunto a México, Panamá e Honduras. Tras perder contra a selección mexicana (1-2) e empatar fronte a Panamá (2-2), caeron estrepitosamente ante Honduras (0-5), despedíndose do torneo.

Iniciados a fase de clasificación para o Mundial de 2010, baixo a batuta do alemán Reinhold Fanz, os cubanos apearon a Antiga e Barbuda (4-3 e 4-0) na segunda fase preliminar, clasificándose para a terceira fase, no mesmo grupo que Estados Unidos, Guatemala e Trinidad e Tobago . Os cubanos quedaron últimos e Fanz foi apartado do equipo tras a humillante derrota contra os Estados Unidos (6-1) en Washington, o 11 de outubro de 2008, sendo relevado por Raúl González Triana cuxo regreso á bancada nacional traduciuse na única vitoria cubana no grupo, contra Guatemala (2-1), o 15 de outubro de 2008.O terceiro posto obtido na Copa do Caribe de 2008 proporcionou a Cuba unha quinta clasificación consecutiva á Copa de Ouro de 2009. Con todo, a Asociación de Fútbol de Cuba preferiu rexeitar a invitación ao torneo continental ^[11] sendo substituída por Haití mediante un sorteo.

Dende 2010

Cuba comezou a década de 2010 volvéndose a clasificar para a Copa de Ouro de 2011. Aínda baixo a dirección técnica de Raúl González Triana e enmarcados no grupo A xunto a México, Costa Rica e O Salvador, os cubanos víronse arrasados nas súas tres actuacións: 0-5 contra Costa Rica, 0-5 ante México e 1-6 ante O Salvador, un papel que desatou fortes críticas da prensa cubana e dos medios especializados.^[12] Yenier Márquez foi o único goleador cubano do torneo.

A pesar deste fracaso, Cuba logrou pasar directamente á terceira rolda da clasificación da Concacaf para a Copa do Mundo do 2014 grazas á súa posición no clasificación FIFA de marzo de 2011.^[13] Co gramense Alexander Chandler González encargado do proceso^[14] e compartindo o mesmo grupo que Honduras, Panamá e o Canadá, os cubanos perderon cinco partidos de seis e só puideron rescatar un escaso empate 1-1 na Habana fronte a Panamá no último día. A pesar da eliminación, 2012 sería un ano destacado para o fútbol cubano, xa que logo de tres intentos fracasados (1996, 1999 e 2005), Cuba foi coroada campioa da Copa do Caribe de 2012, da man de Walter Benítez, tras derrotar a Trinidad e Tobago 1-0 na final, conseguindo así a súa sétima clasificación para a Copa de Ouro de 2013.

Cuba comezou do peor xeito este último torneo encaixando grandes derrotas nas súas dúas primeiras aparicións, 0-3 contra Costa Rica e 1-4 contra os Estados Unidos locais despois de abrir o marcador a través de José Alfonso Pita . Obrigados a vencer a Belize por unha diferenza de 4 goles na última xornada da primeira volta para poder entrar na segunda fase entre os mellores terceiros, os cubanos lograron unha histórica vitoria por 4-0 sobre os belizenses cun hat trick de Ariel Martínez.^[15] Enfrontáronse a Panamá nos cuartos de final, pero non puideron evitar a derrota por 1-6.^[16] Curiosamente, José Alfonso Pita volveu abrir o marcador antes de que os cubanos se derrubasen por completo, exactamente como sucedeu ante os Estados Unidos durante a primeira fase. Despois do torneo, o porteiro veterano Odelín Molina anunciou a súa retirada internacional.^[17] Este último foi substituído por Diosvelis Guerra en 2014 .

Despois de dous anos participaron na Copa de Ouro de 2015 onde quedaron encadrados xunto aos equipos de México, Guatemala e Trinidad y Tobago. No seu primeiro duelo perderon por 6-0 ante México e no seu segundo encontro enfrontáronse a Trinidad e Tobago perdendo por 2-0. No seu último encontro conseguiron superar a Guatemala cun marcador de 1-0 logrando pasar co xusto aos cuartos de final onde se enfrontaron aos Estados Unidos e perderon por outra goleada (6-0), sendo eliminados do torneo.

En 2016 Cuba participou na Copa do Caribe de 2016 onde se enfrontou ás Bermudas e venceu por 2-1 pero logo foi derrotada (3-0) pola Güiana Francesa pero non puideron ir á segunda rolda por diferenza de goles. Tampouco puido clasificarse para a Copa de Ouro de 2017. Despois de varios meses Cuba disputou un histórico partido amigable contra os Estados Unidos, sendo derrotados por 2-0.

Estatísticas

Copa do Mundo de Fútbol

Lenda: PX: Partidos xogados; PG: Partidos gañados; PE: Partidos empatados; PP: partidos perdidos; GF: Goles a favor; GC: Goles en contra.

Ano	Ronda	Posición	PX	PG	PE	PP	GF	GC
1930	Sen participación	―	0	0	0	0	―	―
1934	Non se clasificou	―	0	0	0	0	―	―
1938	Cuartos de Final	7º°	3	1	1	1	5º	12º
1950	Non se clasificou	―	0	0	0	0	―	―
1954	Participación denegada1	―	0	0	0	0	―	―
1958	Sen participación	―	0	0	0	0	―	―
1962	Sen participación	―	0	0	0	0	―	―
1966	Non se clasificou	―	0	0	0	0	―	―
1970	Participación denegada1	―	0	0	0	0	―	―
1974	Non se clasificou	―	0	0	0	0	―	―
1978	Non se clasificou	―	0	0	0	0	―	―
1982	Non se clasificou	―	0	0	0	0	―	―
1986	Non se clasificou	―	0	0	0	0	―	―
1990	Non se clasificou	―	0	0	0	0	―	―
1994	Retirouse da eliminatoria	―	0	0	0	0	―	―
1998	Non se clasificou	―	0	0	0	0	―	―
2002	Non se clasificou	―	0	0	0	0	―	―
2006	Non se clasificou	―	0	0	0	0	―	―
2010	Non se clasificou	―	0	0	0	0	―	―
2014	Non se clasificou	―	0	0	0	0	―	―
2018	Non se clasificou	―	0	0	0	0	―	―
2022	Por disputarse	―	0	0	0	0	―	―
2026	Por disputarse	―	0	0	0	0	0	0
Total	01/23	57°	3	1	1	1	5	12

Torneos continentais de CONCACAF

Copa Concacaf (1963-1989)

Ano	Fase	Posición	PX	PG	PE	PP	GF	GC
1963	Sen participación
1965
1967	Non se clasificou
1969	Sen participación
1971	Fase final	4°	5	1	2	2	5	7
1973	Sen participación
1977	Non se clasificou
1981	Rolda final	5°	5	1	2	2	4	8
1985	Sen participación
1989	Non se clasificou
Total	2/10	11°	10	2	4	4	9	15

Copa Ouro da Concacaf

Ano	Fase	Posición	PX	PG	PE	PP	GF	GC
1991	Retiro1
1993	Non se clasificou
1996
1998	Fase de grupos	10º	2	0	0	2	2	10
2000	Non se clasificou
2002	Fase de grupos	11°	2	0	1	1	0	1
2003	Cuartos de final	8°	3	1	0	2	2	8
2005	Fase de grupos	12°	3	0	0	3	3	9
2007	Fase de grupos	12°	3	0	1	2	3	9
2009	Retiro2
2011	Fase de grupos	12°	3	0	0	3	1	16
2013	Cuartos de final	8°	4	1	0	3	6	13
2015	Cuartos de final	8°	4	1	0	3	1	14
2017	Non se clasificou
2019	Fase de grupos	16°	3	0	0	3	0	17
Total	9/15	14°	27	3	2	22	18	97

Torneos rexionais da CFU

Copa de Nacións da CFU (1978-1988)

Ano	Fase	Posición	PX	PG	PE	PP	GF	GC
1978	Sen participación
1979
1981
1983
1985
1988
Total	0/6	0°	0	0	0	0	0	0

Copa do Caribe

Ano	Fase	Posición	PX	PG	PE	PP	GF	GC
1989	Sen participación
1990	Torneo abandonado
1991	Retiro
1992	Cuarto lugar	4°	7	4	2	1	12	1
1993	Sen participación
1994	Retiro
1995	Terceiro lugar	3°	8	6	0	2	24	6
1996	Subcampión	2°	6	4	1	1	11	2
1997	Sen participación
1998	Fase preliminar		2	1	1	0	4	3
1999	Subcampión	2°	8	7	0	1	22	5
2001	Cuarto lugar	4°	8	4	2	2	12	8
2005	Subcampión	2°	7	5	1	1	11	3
2007	Terceiro lugar	3°	11	7	2	2	31	8
2008	Cuarto lugar	4°	8	4	3	1	21	6
2010	Terceiro lugar	3°	8	4	3	1	12	7
2012	Campión	1°	8	5	1	2	11	4
2014	Cuarto lugar	4º	3	1	2	0	4	3
2016	Fase preliminar		2	1	0	1	2	4
Total	12/19		84	52	18	14	175	56

Torneos extintos

Copa NAFC (1947-1949)

Ano	Fase	Posición	PX	PG	PE	PP	GF	GC
1947	Segundo lugar	2°	2	1	0	1	6	5
1949	Terceiro lugar	3°	4	0	1	3	3	11
Total	2/2	2°	6	1	1	4	9	16

Copa CCCF (1941-1961)

Ano	Rolda	Posición	PX	PG	PE	PP	GF	GC
1941	Sen participación
1943
1946
1948
1951
1953
1955	Rolda final	6°	5	0	0	5	2	18
1957	Rolda final	5°	4	0	0	4	1	11
1960	Rolda final	5°	4	1	0	3	5	12
1961	Primeira rolda	8°	4	0	0	4	2	9
Total	4/10	12°	17	1	0	16	10	50

Cuba nos Xogos Olímpicos

Ano	Rolda	Posición	PX	PG	PE	PP	GF	GC
19081	Sen participación
1912
1920
1924
1928
1936
1948
1952
1956
1960
1964
1968
1972
1976	Primeira Rolda	11°	2	0	1	1	0	1
1980	Cuartos de final	7°	4	2	0	2	3	12
1984	Non se clasificou
1988
1992
1996
2000
2004
2008
2012
2016
2020	Por disputarse
Total	2/25	47°	6	2	1	3	3	13

¹ A FIFA non considera oficiais os torneos de fútbol xogados entre 1896 e 1904. Non houbo torneo de fútbol na edición de 1932.

Xogadores

Nº	Nome	Posición	Idade	Club
1	Sandy Sánchez	Portero	30 anos	Jarabacoa
12	Elier Pozo	Portero	29 anos e 117 días	Pinar del Río
21	Nelson Johnston	Portero	34 anos e 89 días	Santiago de Cuba
2	Felipe Hurtado	Defensa	25 anos e 250 días	Camagüey
3	Erick Rizo	Defensa	33 anos e 78 días	Santiago de Cuba
5	Dariel Morejón	Defensa	25 anos e 155 días	Villa Clara
14	Karel Espino	Defensa	22 anos e 210 días	Artemisa
16	Darío Ramos	Defensa	28 anos e 112 días	Artemisa
18	José Armelo	Defensa	29 anos e 77 días	Pinar del Río
7	Rolando Abreu	Mediocampista	32 anos e 9 días	Santiago de Cuba
10	Aricheell Hernández	Mediocampista	30 anos e 247 días	Universidad O&M
11	José Pérez	Mediocampista	24 anos e 252 días	Ciudad de la Habana
13	Aníbal La Pera	Mediocampista	28 anos e 365 días	Ciego de Ávila
15	Lázaro Monzón	Mediocampista	25 anos e 131 días	Villa Clara
17	Jean Rodríguez	Mediocampista	24 anos e 363 días	Pinar del Río
22	Randys Reve	Mediocampista	27 anos e 14 días	Santiago de Cuba
23	Luis Paradela	Mediocampista	27 anos e 124 días	Reno 1868
9	Maikel Reyes	Dianteiro	31 anos e 81 días	Pinar del Río
20	Manuel Cruz	Dianteiro	23 anos e 247 días	Camagüey
Cuba	Pablo Sánchez	Adestrador	56 anos e 290 días

Notas

Véxase tamén

Ligazóns externas

• Perfil de Cuba en FIFA.com Arquivado 13 de xullo de 2020 en Wayback Machine.