Silabario cherokee

Silabario cherokee
TipoSilabario
LinguasLingua cherokee
CreadorSequoyah
Creación1820[1]–presente[2]
Sistemas
inspirado no alfabeto latino
Código ISO 15924Cher, 445
UnicodeU+13A0–U+13FF Cherokee
U+AB70–U+ABBF Cherokee Supplement

O silabario cherokee[3] é un silabario inventado por Sequoyah para escribir a lingua cherokee a finais da década de 1810 e comezos de 1820. A súa creación deste sistema de escrita é particularmente notoria xa que non era quen de ler nin escribir. Nun primeiro momento experimentou con logogramas, pero o seu sistema evolucionou no silabario.

Descrición

Sequoyah, inventor do silabario cherokee.

Cada símbolo representa unha sílaba e non un fonema. Os 85 caracteres do silabario cherokee ofrecen un método axeitado de escritura para a súa lingua. Aínda que algúns símbolos aseméllanse ás letras do alfabeto latino, os sons son completamente diferentes (a forma da letra cherokee que corresponde ó son da nosa "a" parécese á letra "D" maiúscula latina, por exemplo). Sequoyah vira a lingua inglesa escrita, pero non sabía como escribila.

Vogal
Consoante
 a
[a]~[ə]		 e
[e]~[ɛ]		 i
[i]~[ɪ]		 o
[o]~[ɔ]		 u
[u]~[ʊ]		 v
[ə̃]
— Ꭰꭰ a Ꭱꭱ e Ꭲꭲ i Ꭳꭳ o Ꭴꭴ u Ꭵꭵ v
g
[ɡ] 		Ꭶꭶ ga Ꭷꭷ ka Ꭸꭸ ge Ꭹꭹ gi Ꭺꭺ go Ꭻꭻ gu Ꭼꭼ gv
h
[h] 		Ꭽꭽ ha Ꭾꭾ he Ꭿꭿ hi Ꮀꮀ ho Ꮁꮁ hu Ꮂꮂ hv
l
[l] 		Ꮃꮃ la Ꮄꮄ le Ꮅꮅ li Ꮆꮆ lo Ꮇꮇ lu Ꮈꮈ lv
m
[m] 		Ꮉꮉ ma Ꮊꮊ me Ꮋꮋ mi Ꮌꮌ mo Ꮍꮍ mu Ᏽᏽ mv[nota 1]
n
[n] 		Ꮎꮎ na Ꮐꮐ nah Ꮏꮏ hna Ꮑꮑ ne Ꮒꮒ ni Ꮓꮓ no Ꮔꮔ nu Ꮕꮕ nv
qu
[kʰw] 		Ꮖꮖ qua Ꮗꮗ que Ꮘꮘ qui Ꮙꮙ quo Ꮚꮚ quu Ꮛꮛ quv
s
[s] 		Ꮝꮝ s Ꮜꮜ sa Ꮞꮞ se Ꮟꮟ si Ꮠꮠ so Ꮡꮡ su Ꮢꮢ sv
d/t
[d]/[t] 		Ꮣꮣ da Ꮤꮤ ta Ꮥꮥ de Ꮦꮦ te Ꮧꮧ di Ꮨꮨ ti Ꮩꮩ do Ꮪꮪ du Ꮫꮫ dv
tl
[t͡ɬ] 		Ꮬꮬ dla Ꮭꮭ tla Ꮮꮮ tle Ꮯꮯ tli Ꮰꮰ tlo Ꮱꮱ tlu Ꮲꮲ tlv
ts
[t͡s]~[d͡ʒ] 		Ꮳꮳ tsa Ꮴꮴ tse Ꮵꮵ tsi Ꮶꮶ tso Ꮷꮷ tsu Ꮸꮸ tsv
w
[ɰ] 		Ꮹꮹ wa Ꮺꮺ we Ꮻꮻ wi Ꮼꮼ wo Ꮽꮽ wu Ꮾꮾ wv
y
[j] 		Ꮿꮿ ya Ᏸᏸ ye Ᏹᏹ yi Ᏺᏺ yo Ᏻᏻ yu Ᏼᏼ yv

Notas

  1. ↑ Este símbolo é arcaico e non se usa na lingua moderna.
Referencias
  1. ↑ Sturtevant & Fogelson 2004, p. 337.
  2. ↑ Encyclopedia Britannica (ed.). "Cherokee language". www.britannica.com. Consultado o 22 de maio de 2014. 
  3. ↑ Definición de cherokee* no Dicionario de Galego de Ir Indo e a Xunta de Galicia.

Véxase tamén

Bibliografía

  • Bender, Margaret. 2002. Signs of Cherokee Culture: Sequoyah's Syllabary in Eastern Cherokee Life. Chapel Hill: University of North Carolina Press.
  • Bender, Margaret. 2008. Indexicality, voice, and context in the distribution of Cherokee scripts. International Journal of the Sociology of Language 192:91–104.