Gramè

Gramè a^[1] se etid sistematik eleman konstititif yon lang^[2].

Pa ekstansyon, nou rele tou gramè yon manyèl oubyen yon ansanm dokiman ki dekri yon règ gramatikal.

Gramè preskriptiv la etidye règ ki rejise yon lang yo bay e pèmèt pou konstrui debann frazalèlè yo rekonèt korèk pa lokitè natif yo ki pou lang sa a.

Gramè a deskriptiv dekri kòman yon lang ye, san li pa al pote jijman. Gramè a deskriptiv jije yon enonse kòm korèk oubyen enkorèk selon yon estanda.

Gramè gen plizyè disiplin ki etidye :

• son yo ak pwononsyasyon yo :
  • fonetik ;
  • fonoloji ;
  • òtofoni.
• mo yo :
  • mòfoloji ;
  • òtowepi ;
  • òtograf.
• fraz yo ak pwopozisyon yo :
  • sentaks.

Lengwistik ak enfòmatik itilize nosyon gramè fòmèl, ki presize règ yo nan sentaks yon lang.

Gramè istorik la dekri ak konpare eta yo nan menm lang lan nan diferan epòk.

• Sentaks
• Gramè fòmèl
• Gramè inivèsèl