Եգիպտոսի մարզեր

Եգիպտոսի մարզեր (محافظة muḥāfaẓah; muḥāfaẓat ; plural։ محافظات muḥāfaẓāt )^[1], Եգիպտոսի վարչատարածքային բաժանման միավոր։ Եգիպտոսը կազմված է 27 մարզերից («մուհաֆազա»)։ Եգիպտոսի մարզերը երկրի իրավասության հիերարխիայի վերին աստիճանն են։ Մարզը կառավարվում է մարզպետի կողմից, որը նշանակվում է Եգիպտոսի նախագահի կողմից և ծառայում է նախագահի հայեցողությամբ։ Մարզերի մեծ մասում բնակչության խտությունը հազարից պակաս է մեկ կմ²-ում, մինչդեռ երեք ամենամեծ մարզերում բնակչության խտությունը երեքից պակաս է մեկ կմ²-ում։

Ակնարկ

Մարզերը կամ ամբողջությամբ «քաղաքային» են, կամ «քաղաքայինի» և «գյուղականի» խառնուրդ։ «Քաղաքային» և «գյուղական» պաշտոնական տարբերակումը արտացոլված է ստորին շերտերում. այսինքն՝ ամբողջությամբ քաղաքային մարզեր չունեն (մարկազ), քանի որ մարկազը, բնիկ, գյուղերի համախմբվածություն է։ Ավելին, մարզերը կարող են բաղկացած լինել միայն մեկ քաղաքից, ինչպես Կահիրեի կամ Ալեքսանդրիայի դեպքում։ Այսպիսով, այս մեկ քաղաքային մարզերը բաժանված են միայն շրջանների (քաղաքային թաղամասերի)։ Կահիրեի մարզը բաղկացած է 41 շրջաններից, Ալեքսանդրիայի մարզը բաղկացած է 7-ից։

2008 թվականի ապրիլին ստեղծվել են երկու նոր մարզեր՝ Հելուանը և Հոկտեմբերի 6-ը^[2]։ 2011 թվականի ապրիլին, սակայն, Հոկտեմբերի 6-ի և Հելուանի մարզերը կրկին ընդգրկվել են համապատասխանաբար Ալ-Գիզայի և Կահիրեի մարզերի մեջ^[3]։ Լուքսորը ստեղծվել է 2009 թվականի դեկտեմբերին՝ լինելու Եգիպտոսի 29-րդ մարզը, սակայն Հոկտեմբերի 6-ի և Հելուանի մարզերի վերացումից հետո մարզերի թիվը նվազել է մինչև 27-ի^[4]։

Պատմություն

Մինչև 1952 թվականի Եգիպտոսի հեղափոխությունը, պետական ներթափանցումը գյուղական վայրեր սահմանափակված է եղել տեղի նշանավոր մարդկանց ուժով։ Նասերի օրոք հողային բարեփոխումները նվազեցրել են այդ նշանավոր մարդկանց սոցիալ-տնտեսական գերակայությունը, և գյուղացիները ներառվել են կոոպերատիվների մեջ, որոնք զանգվածային կախվածությունը տանտերերից տեղափոխել են կառավարությանը։ Պաշտոնյաների ընդլայնումը գյուղում թույլ է տվել ռեժիմին զարգացնել և ծառայություններ բերել գյուղին։ Իշխող կուսակցության՝ Արաբական Սոցիալիստական Միության (ASU) տեղական մասնաճյուղերը խթանել են որոշակի գյուղացիական քաղաքական ակտիվություն և համագործակցել տեղի նշանավոր մարդկանց, մասնավորապես գյուղապետերի հետ, և ստուգել նրանց անկախությունը ռեժիմից^[5]։

Պետական ներթափանցումը չի նահանջել Սադաթի և Մուբարաքի օրոք։ Գյուղացիներին մոբիլիզացնելու և ծառայություններ մատուցելու նախկին ջանքերն անհետացել են, քանի որ տեղական կուսակցությունն ու կոոպերատիվը թուլացել է, բայց գյուղացիների նկատմամբ վարչական վերահսկողությունը մնացել անձեռնմխելի։ Հին ընտանիքների և ղեկավարների տեղական իշխանությունը վերածնվել է, բայց ավելի շատ գյուղացիների, քան պետության հաշվին։ Շրջանի ոստիկանական բաժանմունքը հավասարակշռել է նշանավորներին, իսկ տեղական ինքնակառավարման համակարգը (քաղաքապետը և ավագանին) ինտեգրել նրանց ռեժիմին^[5]։

Մինչև 1979 թվականը Եգիպտոսի խիստ կենտրոնացված նահանգում տեղական իշխանությունը սահմանափակ իշխանություն է ունեցել։ Կենտրոնական իշխանության օրոք եղել են քսանվեց մարզեր, որոնք ստորաբաժանվել են շրջանների (գյուղերի համախմբում, արաբ․՝ مركز‎‎ markaz "center", plural։ مراكز marākiz), որոնցից յուրաքանչյուրը հետագայում բաժանվել են քաղաքների կամ գյուղերի^[5]։ Յուրաքանչյուր մակարդակում եղել է կառավարման կառույց, որը միավորել է ներկայացուցչական խորհուրդները և կառավարության կողմից նշանակված գործադիր մարմինները՝ համապատասխանաբար նահանգապետերի, շրջանային սպաների և քաղաքապետերի գլխավորությամբ։ Մարզպետները նշանակվել են նախագահի կողմից, իսկ նրանք, իրենց հերթին, նշանակել են ենթակա գործադիր սպաներ։ Պետական ապարատի հարկադրական ողնաշարը Ներքին գործերի նախարարությունից իջել է մարզպետների գործադիր մարմինների միջոցով մինչև շրջանի ոստիկանական բաժանմունք և գյուղապետ^[5]։

Սադաթը մի քանի միջոցներ է ձեռնարկել իշխանությունը գավառներում և քաղաքներում ապակենտրոնացնելու համար։ Մարզպետներն ավելի մեծ լիազորություններ են ձեռք բերել 1979 թվականի թիվ 43 օրենքի համաձայն, որը նվազեցրել է կենտրոնական կառավարության վարչական և բյուջետային վերահսկողությունը մարզերի նկատմամբ։ Ընտրված ավագանիները, ֆորմալ առումով, ձեռք են բերել տեղական բյուջեն հաստատելու կամ չհաստատելու իրավունք։ Կենտրոնական գանձարանի նկատմամբ տեղական պահանջները նվազեցնելու նպատակով տեղական ինքնակառավարման մարմիններին տրվել են տեղական հարկերը բարձրացնելու ավելի լայն լիազորություններ։ Տեղական ներկայացուցչական խորհուրդները դարձել են կառավարության ծախսերի ճնշման մեքենաներ։ Տեղական ինքնակառավարման մարմինների աճող դեֆիցիտը պետք է ծածկվեր կենտրոնական կառավարության կողմից։ Տեղական կառավարությունը խրախուսվել է մասնավոր ներդրողների հետ համատեղ ձեռնարկումների մեջ մտնել, և այդ ձեռնարկումները խթանել են դաշինքը պետական պաշտոնյաների և տեղի հարուստների միջև, որն ազգային մակարդակում զուգահեռ է եղել ինֆիթահ դաշինքին։ Մուբարաքի օրոք ապակենտրոնացումը և տեղական ինքնավարությունն ավելի իրականություն են դարձել, և տեղական քաղաքականությունը հաճախ արտացոլել է տեղական հատուկ պայմանները։ Այսպիսով, Վերին Եգիպտոսի պաշտոնյաները հաճախ խոնարհվել են այնտեղի հզոր իսլամական շարժման առաջ, մինչդեռ նավահանգստային քաղաքներում գտնվողները դաշինքներ են կնքել ներկրողների հետ^[5]։

Եգիպտոսի մարզերի ցանկ

Եգիպտոսի մարզեր^[6]^[7]
Անվանում	Տարածք (կմ²)	Բնակչություն (2015)	Բնակչություն (2019)	Բնակչության խտություն (2015)	Վարչական կենտրոն
Ալեքսանդրիա	7003230000000000000♠2300	7006481218600000000♠4 812 186	5,299,718	7003209200000000000♠2092	Ալեքսանդրիա
Ասուան	7004627260000000000♠62 726	7006143148800000000♠1 431 488	1,532,400	7001230000000000000♠23	Ասուան
Ասյութ	7004259260000000000♠25 926	7006424521500000000♠4 245 215	4,587,577	7002164000000000000♠164	Ասյութ
Բուհեյրա	7003982600000000000♠9826	7006580426200000000♠5 804 262	6,404,210	7002591000000000000♠591	Դամանհուր
Բենի Սուեյֆ	7004109540000000000♠10 954	7006285681200000000♠2 856 812	3,288,219	7002261000000000000♠261	Բենի Սուեյֆ
Կահիրե	7003308500000000000♠3085	7006927844100000000♠9 278 441	9,788,739	7003300800000000000♠3008	Կահիրե
Դակահլիա	7003353800000000000♠3538	7006594900100000000♠5 949 001	6,679,368	7003168100000000000♠1681	Էլ Մանսուրա
Դումյաթ	7002910000000000000♠910	7006133084300000000♠1 330 843	1,539,075	7003146200000000000♠1462	Դումյաթ
Ֆայում	7003606800000000000♠6068	7006317015000000000♠3 170 150	3,747,942	7002522000000000000♠522	Ֆայում
Ղարբիա	7003194200000000000♠1942	7006475186500000000♠4 751 865	5,146,411	7003244700000000000♠2447	Տանտա
Գիզա	7004131840000000000♠13 184	7006758511500000000♠7 585 115	8,915,164	7002575000000000000♠575	Գիզա
Իսմայիլիա	7003506700000000000♠5067	7006117864100000000♠1 178 641	1,352,548	7002233000000000000♠233	Իսմայիլիա
Կաֆր աշ-Շեյխ	7003346700000000000♠3467	7006317275300000000♠3 172 753	3,478,267	7002915000000000000♠915	Կաֆր աշ-Շեյխ
Լուքսոր	7003241000000000000♠2410	7006114705800000000♠1 147 058	1,296,540	7002476000000000000♠476	Լուքսոր
Մատրուհ	7005166563000000000♠166 563	7005447846000000000♠447 846	461,847	7000270000000000000♠2,7	Մարսա Մատրուհ
Մինյա	7004322790000000000♠32 279	7006515670200000000♠5 156 702	5,745,212	7002160000000000000♠160	Մինյա
Մինուֆիա	7003249900000000000♠2499	7006394129300000000♠3 941 293	4,441,717	7003157700000000000♠1577	Շաբին ալ-Կոմ
Նոր Հովիտ	7005440098000000000♠440 098	7005225416000000000♠225 416	249,399	6999500000000000000♠0,5	Խարգա
Հյուսիսային Սինայ	7004289920000000000♠28 992	7005434781000000000♠434 781	463,975	7001150000000000000♠15	Արիշ
Պորտ Սաիդ	7003134500000000000♠1345	7005666599000000000♠666 599	764,499	7002496000000000000♠496	Պորտ Սաիդ
Կալյուբիա	7003112400000000000♠1124	7006510597200000000♠5 105 972	5,792,066	7003454300000000000♠4543	Բենհա
Քենա	7004107980000000000♠10 798	7006304550400000000♠3 045 504	3,302,894	7002282000000000000♠282	Քենա
Կարմիր ծով	7005119099000000000♠119 099	7005345775000000000♠345 775	372,862	7000290000000000000♠2,9	Հուրգադա
Շարկիա	7003491100000000000♠4911	7006648541200000000♠6 485 412	7,401,700	7003132100000000000♠1321	Զակազիկ
Սոհագ	7004110220000000000♠11 022	7006460386100000000♠4 603 861	5,193,052	7002418000000000000♠418	Սոհագ
Հարավային Սինայ	7004312720000000000♠31 272	7005167426000000000♠167 426	105,953	7000540000000000000♠5,4	Էլ Թոր
Սուեզ	7003900200000000000♠9002	7005622859000000000♠622 859	749,657	7001690000000000000♠69	Սուեզ
Ընդամենը		1,010,407	87,963,276	98,101,011

Բնակչություն

Քաղաքային և գյուղական բնակչություն

Տվյալները վերցված են CAPMAS-ից^[6]`

Մուհաֆազա	Քաղաքային %	Բնակչություն (2016)	Գյուղական	Քաղաքային
Ալեքսանդրիա	7001988000000000000♠98,8	7006481218600000000♠4 812 186	7004566980000000000♠56 698	7006475548800000000♠4 755 488
Ասուան	7001423009999900000♠42,3	7006143148800000000♠1 431 488	7005826543000000000♠826 543	7005604945000000000♠604 945
Ասյութ	7001265000000000000♠26,5	7006424521500000000♠4 245 215	7006311911200000000♠3 119 112	7006112610300000000♠1 126 103
Բուհեյրա	7001195000000000000♠19,5	7006580426200000000♠5 804 262	7006467434600000000♠4 674 346	7006112991600000000♠1 129 916
Բենի Սուեյֆ	7001232000000000000♠23,2	7006285681200000000♠2 856 812	7006219387100000000♠2 193 871	7005662941000000000♠662 941
Կահիրե	7002100000000000000♠100,0	7006927844100000000♠9 278 441	5000000000000000000♠0	7006927844100000000♠9 278 441
Դակահլիա	7001282000000000000♠28,2	7006594900100000000♠5 949 001	7006427142800000000♠4 271 428	7006167757300000000♠1 677 573
Դումյաթ	7001387000000000000♠38,7	7006133084300000000♠1 330 843	7005815244000000000♠815 244	7005515599000000000♠515 599
Ֆայում	7001225000000000000♠22,5	7006317015000000000♠3 170 150	7006245636800000000♠2 456 368	7005713782000000000♠713 782
Ղարբիա	7001300000000000000♠30,0	7006475186500000000♠4 751 865	7006332463000000000♠3 324 630	7006142723500000000♠1 427 235
Գիզա	7001586000000000000♠58,6	7006758511500000000♠7 585 115	7006313831000000000♠3 138 310	7006444680500000000♠4 446 805
Իսմայիլիա	7001454000000000000♠45,4	7006117864100000000♠1 178 641	7005643778000000000♠643 778	7005534863000000000♠534 863
Կաֆր աշ-Շեյխ	7001231000000000000♠23,1	7006317275300000000♠3 172 753	7006244124600000000♠2 441 246	7005731507000000000♠731 507
Լուքսոր	7001378009999900000♠37,8	7006114705800000000♠1 147 058	7005713422000000000♠713 422	7005433636000000000♠433 636
Մատրուհ	7001706009999900000♠70,6	7005447846000000000♠447 846	7005131841000000000♠131 841	7005316005000000000♠316 005
Մինյա	7001189009999900000♠18,9	7006515670200000000♠5 156 702	7006418328400000000♠4 183 284	7005973418000000000♠973 418
Մինուֆիա	7001206000000000000♠20,6	7006394129300000000♠3 941 293	7006312846000000000♠3 128 460	7005812833000000000♠812 833
Նոր Հովիտ	7001480000000000000♠48,0	7005225416000000000♠225 416	7005117180000000000♠117 180	7005108236000000000♠108 236
Հյուսիսային Սինայ	7001602000000000000♠60,2	7005434781000000000♠434 781	7005173095000000000♠173 095	7005261686000000000♠261 686
Պորտ Սաիդ	7002100000000000000♠100,0	7005666599000000000♠666 599	5000000000000000000♠0	7005666599000000000♠666 599
Կալյուբիա	7001447000000000000♠44,7	7006510597200000000♠5 105 972	7006282504500000000♠2 825 045	7006228092700000000♠2 280 927
Քենա	7001197000000000000♠19,7	7006304550400000000♠3 045 504	7006244505100000000♠2 445 051	7005600453000000000♠600 453
Կարմիր ծով	7001951000000000000♠95,1	7005345775000000000♠345 775	7004170620000000000♠17 062	7005328713000000000♠328 713
Շարկիա	7001231000000000000♠23,1	7006648541200000000♠6 485 412	7006498770700000000♠4 987 707	7006149770500000000♠1 497 705
Սոհագ	7001214009999900000♠21,4	7006460386100000000♠4 603 861	7006361854300000000♠3 618 543	7005985318000000000♠985 318
Հարավային Սինայ	7001511000000000000♠51,1	7005167426000000000♠167 426	7004819240000000000♠81 924	7004855020000000000♠85 502
Սուեզ	7002100000000000000♠100,0	7005622859000000000♠622 859	5000000000000000000♠0	7005622859000000000♠622 859
Ընդամենը	42.7	87,963,276	50,384,188	37,579,088

Բնակչության խտություն

Տվյալները վերցված են CAPMAS-ից^[6]՝ Բնակչության մասին տեղեկատվությունը հազարներով է, բնակչության խտությունը՝ մարդ/կմ², իսկ տարածքը՝ կմ²։

Մուհաֆազա	Բնակչությունը հազարներով (2014-07-01)	Բնակչ. խտություն (Բնակելի տարածք)	Բնակչ. խտություն (Ընդհանուր մակերես)	Բնակչությունը տոկոսներով	Բնակելի տարածք	Ընդհանուր մակերես
Ալեքսանդրիա	7003476100000000000♠4761	7003284150000000000♠2841,5	7003207000000000000♠2070,0	7001728000000000000♠72,8	7003167550000000000♠1675,50	7003230000000000000♠2300,00
Ասուան	7003141200000000000♠1412	7004134771000000000♠13 477,1	7001225000000000000♠22,5	6999200000000000000♠0,2	7002104770000000000♠104,77	7004627260000000000♠62 726,00
Ասյութ	7003418100000000000♠4181	7003265630000000000♠2656,3	7002161300000000000♠161,3	7000610000000000000♠6,1	7003157400000000000♠1574,00	7004259260000000000♠25 926,00
Բուհեյրա	7003572000000000000♠5720	7002806300000000000♠806,3	7002582100000000000♠582,1	7001722000000000000♠72,2	7003709384000000000♠7093,84	7003982600000000000♠9826,00
Բենի Սուեյֆ	7003281200000000000♠2812	7003205340000000000♠2053,4	7002256700000000000♠256,7	7001125000000000000♠12,5	7003136941000000000♠1369,41	7004109540000000000♠10 954,00
Կահիրե	7003918400000000000♠9184	7004482353000000000♠48 235,3	7003297680000000000♠2976,8	7000620000000000000♠6,2	7002190400000000000♠190,40	7003308512000000000♠3085,12
Դակահլիա	7003588100000000000♠5881	7003166210000000000♠1662,1	7003166210000000000♠1662,1	7002100000000000000♠100,0	7003353823000000000♠3538,23	7003353823000000000♠3538,23
Դումյաթ	7003131600000000000♠1316	7003196870000000000♠1968,7	7003144570000000000♠1445,7	7001734000000000000♠73,4	7002668470000000000♠668,47	7002910260000000000♠910,26
Ֆայում	7003311800000000000♠3118	7003168000000000000♠1680,0	7002513790000099999♠513,8	7001306000000000000♠30,6	7003185600000000000♠1856,00	7003606800000000000♠6068,00
Ղարբիա	7003469800000000000♠4698	7003241870000099999♠2418,7	7003241870000099999♠2418,7	7002100000000000000♠100,0	7003194234000000000♠1942,34	7003194234000000000♠1942,34
Գիզա	7003748700000000000♠7487	7003628630000000000♠6286,3	7002567900000000000♠567,9	7000900000000000000♠9,0	7003119100000000000♠1191,00	7004131840000000000♠13 184,00
Իսմայիլիա	7003116200000000000♠1162	7002229300000000000♠229,3	7002229300000000000♠229,3	7002100000000000000♠100,0	7003506697000000000♠5066,97	7003506697000000000♠5066,97
Կաֆր աշ-Շեյխ	7003313200000000000♠3132	7002903500000000000♠903,5	7002903500000000000♠903,5	7002100000000000000♠100,0	7003346669000000000♠3466,69	7003346669000000000♠3466,69
Լուքսոր	7003113200000000000♠1132	7003499270000000000♠4992,7	7002469800000000000♠469,8	7000940000000000000♠9,4	7002226730000000000♠226,73	7003240968000099999♠2409,68
Մատրուհ	7002437000000000000♠437	7002111400000000000♠111,4	7000260000000000000♠2,6	7000240000000000000♠2,4	7003392140000000000♠3921,40	7005166563000000000♠166 563,00
Մինյա	7003507600000000000♠5076	7003210480000000000♠2104,8	7002157300000000000♠157,3	7000750000000000000♠7,5	7003241165000000000♠2411,65	7004322790000000000♠32 279,00
Մինուֆիա	7003389000000000000♠3890	7003159690000000000♠1596,9	7003155660000000000♠1556,6	7001975000000000000♠97,5	7003243593000099999♠2435,93	7003249900000000000♠2499,00
Նոր Հովիտ	7002222000000000000♠222	7002205100000000000♠205,1	6999500000000000000♠0,5	6999200000000000000♠0,2	7003108224000000000♠1082,24	7005440098000000000♠440 098,00
Հյուսիսային Սինայ	7002428000000000000♠428	7002203700000000000♠203,7	7001148000000000000♠14,8	7000720000000000000♠7,2	7003210084000000000♠2100,84	7004289920000000000♠28 992,00
Պորտ Սաիդ	7002660000000000000♠660	7002499700000000000♠499,7	7002490700000000000♠490,7	7001982000000000000♠98,2	7003132068000000000♠1320,68	7003134496000000000♠1344,96
Կալյուբիա	7003504400000000000♠5044	7003470210000000000♠4702,1	7003448640000099999♠4486,4	7001954000000000000♠95,4	7003107272000000000♠1072,72	7003112428000000000♠1124,28
Քենա	7003300100000000000♠3001	7003172410000000000♠1724,1	7002277890000099999♠277,9	7001161000000000000♠16,1	7003174063000000000♠1740,63	7004107980000000000♠10 798,00
Կարմիր ծով	7002341000000000000♠341	7003479400000000000♠4794,0	7000290000000000000♠2,9	6999100000000000000♠0,1	7001711300000000000♠71,13	7005119099130000000♠119 099,13
Շարկիա	7003640200000000000♠6402	7003134370000000000♠1343,7	7003130360000099999♠1303,6	7001970000000000000♠97,0	7003476428000000000♠4764,28	7003491100000000000♠4911,00
Սոհագ	7003453600000000000♠4536	7003284580000000000♠2845,8	7002411500000000000♠411,5	7001145000000000000♠14,5	7003159392000000000♠1593,92	7004110220000000000♠11 022,00
Հարավային Սինայ	7002166000000000000♠166	7000990000000000000♠9,9	7000530000000000000♠5,3	7001537000000000000♠53,7	7004167910000000000♠16 791,00	7004312720000000000♠31 272,00
Սուեզ	7002615000000000000♠615	7001683000000000000♠68,3	7001683000000000000♠68,3	7002100000000000000♠100,0	7003900221000099999♠9002,21	7003900221000099999♠9002,21
Ընդամենը	86,814	1109.1	85.9	7.8	78272.98	1010407.87

Տես նաև

Եգիպտոսի վարչական բաժանում

Ծանոթագրություններ

↑ «Governorates of Egypt». Statoids. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 16-ին.
↑ Reem Leila. «Redrawing the map». Al Ahram Weekly (On-line). Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ օգոստոսի 10-ին. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 19-ին.
↑ «Egypt's PM centralises Helwan and 6 October governorates - Egypt - Ahram Online». english.ahram.org.eg. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ հունվարի 15-ին. Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 10-ին.
↑ «Luxor announced Egypt's 29th governorate». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ փետրվարի 13-ին. Վերցված է 2009 թ․ դեկտեմբերի 8-ին.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 ^5,4 Metz, ed, Helen Chapin (1990). Egypt: A Country Study. Washington: GPO for the Library of Congress. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 21-ին. {cite book}: |last1= has generic name (օգնություն)
↑ ^6,0 ^6,1 ^6,2 «Egypt in Figures 2015» (PDF). CAPMAS. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2015 թ․ հոկտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 1-ին.
↑ «Egypt in Figures-Census 2019 - 201937112036_2019 سكان.pdf».

Արտաքին հղումներ

[1] «Governorates of Egypt». Statoids. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 16-ին.

[2] Reem Leila. «Redrawing the map». Al Ahram Weekly (On-line). Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ օգոստոսի 10-ին. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 19-ին.

[3] «Egypt's PM centralises Helwan and 6 October governorates - Egypt - Ahram Online». english.ahram.org.eg. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ հունվարի 15-ին. Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 10-ին.

[4] «Luxor announced Egypt's 29th governorate». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ փետրվարի 13-ին. Վերցված է 2009 թ․ դեկտեմբերի 8-ին.

[CountryStudy-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 ^5,4 Metz, ed, Helen Chapin (1990). Egypt: A Country Study. Washington: GPO for the Library of Congress. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 21-ին. {cite book}: |last1= has generic name (օգնություն)

[:0-6] 6,0 ^6,1 ^6,2 «Egypt in Figures 2015» (PDF). CAPMAS. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2015 թ․ հոկտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 1-ին.

[7] «Egypt in Figures-Census 2019 - 201937112036_2019 سكان.pdf».

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]