Լը Պյուի ան Վելե

Բնակավայր
Լը Պյուի ան Վելե
ֆր.՝ Le Puy-en-Velay[1]
ֆր.՝ Le Puy[2]
Դրոշ Զինանշան

ԵրկիրՖրանսիա Ֆրանսիա
Համայնքarrondissement of Le Puy-en-Velay?, canton of Le Puy-en-Velay-Est?, canton of Le Puy-en-Velay-Nord?, canton of Le Puy-en-Velay-Ouest?, canton of Le Puy-en-Velay-Sud-Est?, canton of Le Puy-en-Velay-Sud-Ouest? և Վերին Լուար
Մակերես16,79 կմ²
ԲԾՄ630 մետր, 600 մետր, 888 մետր
Բնակչություն18 989 մարդ (հունվարի 1, 2022)[3]
Ժամային գոտիUTC+1 և UTC+2
Փոստային դասիչ43000[4]
Պաշտոնական կայքlepuyenvelay.fr(ֆր.)
Լը Պյուի ան Վելե (Ֆրանսիա)##
Լը Պյուի ան Վելե (Ֆրանսիա)

Լը Պյուի ան Վելե (ֆր.՝ Le Puy-en-Velay, ֆրանսերեն արտասանութամբ՝  ( ), օքս.՝ Lo Puèi de Velai), քաղաք և համայնք Ֆրանսիայի հարավում՝ Օվերն-Ռոն-Ալպեր երկրամասում, որի կազմի մեջ մտնող Վերին Լուար դեպարտամենտի պրեֆեկտուրան՝ վարչական կենտրոնն է և խոշորագույն բնակավայրը։ Ժամանակին եղել է Օվերնի Վելե պատմական մարզի գլխավոր քաղաքը։ Ընկած է Լուար գետի մերձակայքում՝ երկրի մայրաքաղաք Փարիզից մոտավորապես 440, Կլերմոն Ֆեռան քաղաքից՝ 105 կիլոմետր հեռավորության վրա[5]։ Զբաղեցնում է քառակուսի կիլոմետր տարածք։ Բնակչության թվաքանակը 2011 թվականի տվյալներով եղել է 18 537[6]։

Լը Պյուի ան Վելեն համբավվել է իր միջնադարյան քրիստոնեական տաճարով, ինքնատիպ ժանեկագործությամբ, ոսպի յուրօրինակ տարատեսակով[7], ինչպես նաև նրանով, որ հանդիսանում է Ֆրանսիայում ու նրա սահմաններից դուրս ապրող բազմաթիվ հավատացյալների գրավող սուրբհակոբյան ուխտագնացության (route of Santiago de Compostela in France) գլխավոր երթուղիներից մեկի՝ Chemin du Puy-ի մեկնակետը։

Պատմություն

Լը Պյուի ան Վելեի տարեգրությունն սկսվել է անտիկ ժամանակներից։ Միջին դարերում բնակավայրը եղել է կրոնական խոշոր կենտրոն, եպիսկոպոս-կոմսերի աթոռանիստ, որոնցից մեկը 951 թվականին, Ֆրանսիայում առաջինը լինելով, ուխտի է գնացել Սանտյագո դե Կոմպոստելայում գտնվող Սուրբ Հակոբ տաճար։ Այդ ժամանակներից ի վեր Լը Պյուի ան Վելեից է սկիզբ առնում սուրբհակոբյան ուխտագնացության գլխավոր երթուղիներից մեկը, այսպես կոչված՝ Via Podiensis-ը (фр.):

Քաղաքի տիրակալ եպիսկոպոս-կոմսերից առավել նշանավորը Ադեմար Մոնտեյլցին էր՝ Խաչակրաց առաջին արշավանքի ոգեշնչողն ու հոգևոր առաջնորդը։ Թերևս՝ Մերձավոր Արևելքի ճարտարապետության ազդեցությամբ պետք է բացատրել նրա օրոք Լը Պյուիում կառուցված Աստվածամոր տաճարի ոչ սովորական տեսքը։ Այդ հուշարձանը, որ կարծես ճախրում է քաղաքի վերևում, ներառված է ՅՈՒՆԵՍԿՕՀամաշխարհային ժառանգության ցանկում[8]։

Մինչև 2015 թվականը Լը Պյուի ան Վելեն գտնվել է Օվերն երկրամասի կազմում։ 2016 թվականի հուլիսի 1-ից մտել է սահմանակից երկրամասերի միավորման ճանապարհով ստեղծված Օվերն-Ռոն-Ալպեր երկրամասի կազմի մեջ[9]։

Ժողովրդագրություն

Script error: No such module "Բնակչությունն ըստ թվականների".

Թանգարաններ

  • Կրոզատիե թանգարան (Musée Crozatier au Puy-en-Velay musée du Puy-en-Velay)

Անվանի անձինք

  • Շառլ Կոտտե (1863—1925) — ֆրանսիացի նկարիչ

Կլիմա

Լը Փյուի ան Վելե (1981–2010 averages)ի կլիմայական տվյալները
Ամիս հունվ փետ մարտ ապր մայ հուն հուլ օգոս սեպ հոկ նոյ դեկ Տարի
Ռեկորդային բարձր °C (°F) 17.8
(64)
21.4
(70.5)
24.3
(75.7)
28.1
(82.6)
29.7
(85.5)
37.4
(99.3)
37.4
(99.3)
35.8
(96.4)
33.5
(92.3)
26.5
(79.7)
21.8
(71.2)
16.9
(62.4)
37.4
(99.3)
Միջին բարձր °C (°F) 4.9
(40.8)
6.5
(43.7)
9.8
(49.6)
12.5
(54.5)
17.0
(62.6)
21.0
(69.8)
24.2
(75.6)
24.0
(75.2)
19.5
(67.1)
14.8
(58.6)
8.7
(47.7)
5.6
(42.1)
14.04
(57.28)
Միջին օրական °C (°F) 0.8
(33.4)
1.9
(35.4)
4.6
(40.3)
7.0
(44.6)
11.2
(52.2)
14.7
(58.5)
17.3
(63.1)
17.1
(62.8)
13.3
(55.9)
9.9
(49.8)
4.5
(40.1)
1.7
(35.1)
8.67
(47.6)
Միջին ցածր °C (°F) −3.3
(26.1)
−2.7
(27.1)
−0.7
(30.7)
1.6
(34.9)
5.3
(41.5)
8.4
(47.1)
10.5
(50.9)
10.1
(50.2)
7.1
(44.8)
4.9
(40.8)
0.4
(32.7)
−2.3
(27.9)
3.28
(37.89)
Ռեկորդային ցածր °C (°F) −23.2
(−9.8)
−20.8
(−5.4)
−22.0
(−7.6)
−10.2
(13.6)
−4.4
(24.1)
−1.3
(29.7)
1.8
(35.2)
−0.8
(30.6)
−2.5
(27.5)
−9.2
(15.4)
−13.4
(7.9)
−18.2
(−0.8)
−22.0
(−7.6)
Տեղումներ մմ (դյույմ) 38.5
(1.516)
31.3
(1.232)
33.0
(1.299)
60.2
(2.37)
81.7
(3.217)
69.1
(2.72)
58.6
(2.307)
64.0
(2.52)
73.4
(2.89)
71.4
(2.811)
54.7
(2.154)
42.4
(1.669)
678.3
(26.705)
Միջ. տեղումների օրեր (≥ {միավոր տեղումների օրեր}) 7.2 6.6 7.2 9.8 10.6 8.3 6.7 7.8 7.7 9.2 8.2 7.0 96.3
Միջին ամսական արևային ժամ 93.7 111.1 166.9 163.8 191.0 221.4 261.2 234.6 179.7 126.7 84.0 75.5 1909,6
աղբյուր: {աղբյուր 1}

Քույր քաղաքներ

Լը Պյուի ան Վելեի քույր քաղաքներն են՝

Պատկերասրահ

Ծանոթագրություններ

  1. Code officiel géographique
  2. http://www.legifrance.gouv.fr/jopdf/common/jo_pdf.jsp?numJO=0&dateJO=19880317&numTexte=03550&pageDebut=03550&pageFin=
  3. Populations légales 2022 (ֆր.)INSEE, 2024.
  4. Base officielle des codes postauxLa Poste, 2018.
  5. Фізичні відстані розраховані за координатами муніципалітетів
  6. «Кількість населення у 2011 році». INSEE. Արխիվացված է օրիգինալից 10 січня 2016-ին. Վերցված է 28 вересня 2014-ին.(ֆր.)
  7. «Le Puy en Velay: Historic French pilgrimage city». About-France.com. Վերցված է 2022 թ․ մարտի 15-ին.
  8. Citace elektronické monografie | příjmení = | jméno = | titul = Routes of Santiago de Compostela in France | url = http://whc.unesco.org/en/list/868-021/ | vydavatel = UNESCO | místo = | datum vydání = | datum přístupu = 2018-01-11 | jazyk = anglicky
  9. Виписка з протоколу Ради міністрів 18.06.2014 Національних зборів Франції Արխիվացված 2015-12-24 Wayback Machine(ֆր.)

Գրականություն

  • Marcel Durliat: Romanische Kunst (= Ars antiqua. Serie 3). Herder, Freiburg u. a. 1983, ISBN 3-451-19402-3, S. 487, Abb. 400, 401.
  • Bettina Forst: Französischer Jakobsweg. Von Le Puy-en-Velay nach Roncesvalles. Alle Etappen – mit Varianten und Höhenprofilen (= Rother Wanderführer.). Bergverlag Rother, München (recte: Ottobrunn) 2007, ISBN 978-3-7633-4350-8.
  • Viviane Minne–Sève: Romanische Kathedralen und Kunstschätze in Frankreich. Bechtermünz, Eltville 1991, ISBN 3-927117-84-6, S. 111.
  • Ulrich Rosenbaum: Auvergne und Zentralmassiv. Entdeckungsreisen von Clermont-Ferrand über die Vulkane und Schluchten des Zentralmassivs zum Cevennen-Nationalpark (= DuMont-Kunst-Reiseführer.). DuMont-Buchverlag, Köln 1981, ISBN 3-7701-1111-7, S. 175, Abb. 81–87, Farbtafel 32–34, (7. Auflage. ebenda 1989).
  • Michael Ruetz: Frankreich. Süddeutscher Verlag, München 1990, ISBN 3-7991-6485-5, S. 98.
  • Bert Teklenborg: Radwandern entlang des Jakobswegs. Vom Rhein an das westliche Ende Europas. (Radwanderreiseführer, Routenplaner). 3., überarbeitete Auflage. Verlagsanstalt Tyrolia, Innsbruck 2007, ISBN 978-3-7022-2626-8.
  • Ingeborg Tetzlaff: Romanische Kapitelle in Frankreich. Löwe und Schlange, Sirene und Engel (= DuMont-Kunst-Taschenbücher. 38). DuMont Schauberg, Köln 1976, ISBN 3-7701-0889-2, Abb. 17–23, (3. Auflage. ebenda 1979).
  • Ingeborg Tetzlaff: Romanische Portale in Frankreich. Waage und Schwert, Schlüssel und Schrift (= DuMont-Kunst-Taschenbücher. 56). DuMont, Köln 1977, ISBN 3-7701-0997-X, Abb. 62.

Արտաքին հղումներ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լը Պյուի ան Վելե» հոդվածին։