Հիպսիլոֆոդոնտիդներ (լատին․՝ Hypsilophodontidae), ոչ մեծ դինոզավրեր օրնիտոպոդների խմբից։ Հայտնի են Ասիայից, Ավստրալիայից, Եվրոպայից, Հյուսիսային և Հարավային Ամերիկաներից (միջին յուրայից մինչև կավճի ժամանակաշրջանների ապարաշերտերից)։ Դիտարկվում են որպես արագ, երկոտանի, բուսակեր կենդանիներ 1-2 մետր երկարությամբ։ Այս խումբը ընդգրկում է համարյա բոլոր երկոտանի թռչունակոնքային դինոզավրերին, բացի իգուանոդոնտերից։ Մի քանի հին ֆիլոգենետիկ անալիզներ ցույց տվեցին որ այս խումբաը միակն է[1], բայց վերջին փորձերը ցույց տվեցին, որ այս խումբը հիմնականում հանդիսանում է պարաֆիլետիկ[2]։
Ասյպես կոչված «բնական հիպսիլոֆոդոնտների» պարաֆիլետիկության մասին տեսությունը առաջ քաշվեց 1990-ական թվականների երկրորդ կեսում։ Ներկայումս հիպսիլոֆոդոնտները ավանդաբար նկարագրվում են ինչպես պարաֆիլետիկ խումբ, որը գտնվում է Agilisaurus-ի կամ Hexinlusaurus-ի և Hypsilophodon-ի կամ Gasparinisaura-ի միջև։
Դասակարգում
Ինֆրակարգ - Օրնիտոպոդներ (Ornithopoda)
Խումբ - Էուօրնիտոպոդներ (Euornithopoda)
Ընտանիք - Հիպսիլոֆոդոնտներ (Hypsilophodontidae)
Ցեղ - ?Phyllodon
Ցեղ - ?Qantassaurus
Ենթաընտանիք - Dryosaurinae
Ենթաընտանիք - Hypsilophodontinae
Ենթաընտանիք - Thescelosaurinae
Կլադոգրամմա
unnamed
Scutellosaurus
unnamed
Lesothosaurus
unnamed
Heterodontosaurus
unnamed
Agilisaurus
unnamed
Hexinlusaurus
unnamed
Othnielosaurus
unnamed
unnamed
unnamed
unnamed
Oryctodromeus
unnamed
Orodromeus
Zephyrosaurus
unnamed
Parksosaurus
Thescelosaurus
unnamed
Hypsilophodon
unnamed
Gasparinisaura
unnamed
Tenontosaurus
Ուրիշներ Օրնիտոպոդներ
Ծանոթագրություններ
↑Sues, Hans-Dieter; and Norman, David B. (1990). «Hypsilophodontidae, Tenontosaurus, Dryosauridae». In Weishampel, David B.; Dodson, Peter; and Osmólska, Halszka (eds.). The Dinosauria (1st ed.). Berkeley: University of California Press. pp. 498—509. ISBN 0-520-06727-4.
↑Boyd, Clint A.; Brown, Caleb M.; Scheetz, Rodney D.; and Clarke, Julia A. (2009). «Taxonomic revision of the basal neornithischian taxa Thescelosaurus and Bugenasaura». Journal of Vertebrate Paleontology 29 (3): 758—770. doi:10.1671/039.029.0328.
