Միքայել Ագրիկոլայի հուշարձան

Միքայել Ագրիկոլայի հուշարձան
Տեսակ	հուշարձան
Ստեղծում	1908
Երկիր	Ռուսաստան
Բնակավայր	Վիբորգ
Մասն է	Թատերական հրապարակ
Bust of Mikael Agricola in Vyborg Վիքիպահեստում

Միքայել Ագրիկոլայի հուշարձան (ֆիններեն՝ Mikael Agricolan muistomerkki), հումանիստ և ֆիննական գրերի հիմնադիր, լյութերական եպիսկոպոս Միքայել Ագրիկոլայի նվիրված հուշարձան Վիբորգի լյութերական տաճարի մուտքի մոտ։ Կանգնեցվել է 1908 թվականին։ Ոչնչացվել է խորհրդաա-ֆիննական պատերազմի (1939-1940) ընթացքում, վերականգնվել է 2009 թվականին և տեղադրվել Թատերական հրապարակում` Վիբորգի Պողոս Պետրոսի լյութերական տաճարի մոտ^[1]։ Հուշարձանի կրկնօրինակները տեղադրված են Ֆինլանդիայի մի շարք քաղաքներում։

Միքայել Ագրիկոլայը նախնական կրթությունը ստացել է Վիբորգում^[2]։ Ենթադրվում է, որ եպիսկոպոսը թաղվել է Վիբորգի տաճարներից մեկում։ Եպիսկոպոսի վիբորգյան հուշարձանը ստեղծել է քանդակագործ Էմիլ Վիկստրյոմը (1864-1942)^[3]։

Միքայել Ագրիկոլայի իրական պատկերը չի պահպանվել, և նրա տեսքն անհայտ է։ Այդ պատճառով էլ Վիբորգի հուշարձանի կրկնօրինակները լայն տարածում են գտել Ֆինլանդիայում։ Նման կիսանդրիներ են տեղադրվել են Տուրկուում (1910), Լահտիում (1953) և Պերնայայում (1959)։

Էմիլ Վիկստրյոմը բաց գրքով է պատկերել քարոզչի և ուսուցչի կերպարը։ Պատվանդանին, որը եկեղեցական ամբիոն էր հիշեցնում, տեղադրված է երկու պատկերի կոմպոզիցիա, մի ծեր մարդ լսում է իր համար գիրք կարդացող աղջկան։ Կոմպոզիցիան խորհրդանշում է կյանքի շրջապտույտը և գրագիտության իմաստը։ Պատվանդանի վրա կա հին ֆիննական մակագրություն, որտեղ նշված է.

Ով ներթափանցել է մարդկանց հոգիները, կհասկանա մեր ֆիննական լեզուն (Kylle se kwle Somen kielen ioca ymmerdä Kaikein mielen):

Խորհրդա-ֆիննական պատերազմի ժամանակ (1939-1940) հուշարձանն անհետացել է։ Ֆիննական մամուլում տեղեկություններ են հրապարակվել այն մասին, որ քանդակը թաքցրել են հողի տակ, բայց որոնումներն արդյունք չեն տվել^[4]։

1993 թվականին Վիբորգի քաղաքային գրադարանի ճեմասրահում տեղադրվել է Ագրիկոլայի բնօրինակ քանսակներից մեկի կրկնօրինակը։ 2009 թվականից կիսանդրին տեղադրվել է Վիբորգի Պողոս Պետրոս լյութերական տաճարում։ Ընդ որում, պատվանդանին, որն իր նախկին տեսքով չի վերականգնվել, աստվածաշնչյան ասույթը գրված է երեք լեզվով. «Երանի խաղաղարարներին» (այդ մակագրությունը տեղադրված է կողային մասում)։ Ճակատային մասուում, ինչպես նախկինում, տեղադրված է ֆիններենով բանաստեղծական տող՝ «Kylle se kwle Somen kielen ioca ymmerdä Kaikein mielen»:

• 
  Հուշարձան Լահտիում
• 
  Հուշարձան Պերնայայում
• 
  Հուշարձան Տուրկուում

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Միքայել Ագրիկոլայի հուշարձան կատեգորիայում։