Յուրի Աննենկով

Յուրի Աննենկով
Կեղծանուն	Борис Темирязев[1]
Ծնվել է	հուլիսի 11 (23), 1889[2][3], օգոստոսի 4, 1889(1889-08-04)[4][1] կամ հուլիսի 23 (օգոստոսի 4), 1889[1]
Ծննդավայր	Կամչատկայի Պետրոպավլովսկ, Primorskaya Oblast, Ռուսական կայսրություն[3]
Վախճանվել է	հուլիսի 12, 1974(1974-07-12)[2][5][6][…] (84 տարեկան)
Մահվան վայր	Փարիզի 14-րդ շրջան, Ֆրանսիա[3]
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն և  ԽՍՀՄ
Մասնագիտություն	նկարիչ, հագուստ ձևագծող, դիզայներ, գծանկարիչ և հրապարակախոս
Ոճ	էքսպրեսիոնիզմ
Ժանր	դիմապատկեր
Թեմաներ	Կերպարվեստ[7][7]
Ուշագրավ աշխատանքներ	A Tale of Trivia?
Yuri Annenkov Վիքիպահեստում

Յուրի Պավլովիչ Աննենկով (ռուս.՝ Ю́рий Па́влович А́нненков, հուլիսի 11 (23), 1889^[2][3], օգոստոսի 4, 1889(1889-08-04)^[4][1] կամ հուլիսի 23 (օգոստոսի 4), 1889^[1], Կամչատկայի Պետրոպավլովսկ, Primorskaya Oblast, Ռուսական կայսրություն^[3] - հուլիսի 12, 1974(1974-07-12)^{[2][5][6][…]}, Փարիզի 14-րդ շրջան, Ֆրանսիա^[3]), ռուս և ֆրանսիացի գեղանկարիչ և գծանկարիչ, թատրոնի և կինոյի նկարիչ, գրող, ռուսական ավանգարդի ականավոր գործիչ։

Գրական կեղծանունը` Բորիս Տեմիրյազև։

Յուրի Աննենկովը ծնվել է 1889 թվականին, նարոդովոլեց Պավել Անենկովի ընտանիքում, Պետրոպավլովսկում, որտեղ հայրը աքսորված է եղել։ 1894 թվականին ընտանիքը տեղափոխվել է Սանկտ Պետերբուրգ, որտեղ ծնվել է ընտանիքի մյուս որդին՝ Ալեքսանդրը^[8]։

1905-1906 թվականներին Յուրի Աննենկովը նկարել է քաղաքական ծաղրանկարներ գիմնազիայի ամսագրի համար (տպագրվել է անլեգալ), որի համար հետաքննություն կատարելուց հետո նրան վտարել են Պետերբուրգի 12-րդ պետական գիմնազիայից, և նա տեղափոխվել է Ս. Ստոլբցովի մասնավոր գիմնազիա։

1907 թվականին հանդիպել է Իլյա Ռեպինին, որը նրա համար ամենահարգված վարպետն էր (Աննենկովների ընտանիքի ամառանոցը գտնվոել է Կուոկկալայում՝ Ռեպիններիի «Պենատների» հարևանությամբ)։ 1908 թվականին Յուրի Աննենկովն ընդունվել է Սանկտ Պետերբուրգի համալսարանի իրավաբանական ֆակուլտետ և, միաժամանակ, Մարկ Շագալի հետ միասին սովորել նկարիչ Գովելի Շոել Մոշկով Զեյդենբերգի արվեստանոցում, որի հետ 1909 թվականի ամռանը Բորովիչիում աշխատել է էտյուդների վրա։ 1909 թվականին՝ Գեղարվեստի ակադեմիայում քննությունը ձախողելուց հետո, ընդունվել է Յան Ցիոնգլինսկու արվեստանոց (որի խորհրդով, ավելի ուշ՝ 1911 թվականին, կմեկնել է Փարիզ)։ Այդ տարիներին հաճախել է նաև Սանկտ Պետերբուրգի Շտիգլիցի ուսումնարան։ 1911-1912 թվականներին սովորել է Փարիզի Դենի Մորիսի և Ֆելիքս Վալոթոնի արվեստանոցներում, հաճախել Լա Պալետտի և Գրանդ Շոմեր ակադեմիա։ Այդ տարիների աշխատանքներում նկատելի դարձան այդ ժամանակների համար մոդայիկ դարձած կուբիզմի և ֆուտուրիզմի ազդեցությունը։ 1912 թվականի ամառն անցկացրեց ծովափում՝ Բրետանում, որտեղ գիտնականների համար նկարել է ծովային ձկների և բույսերի էսքիզներ (դրանց մի մասը Սորբոնում ընդգրկվել է կենդանաբան Զ. Բեյ-Նաֆիլյանի ատենախոսության մեջ)։ 1913 թվականին նա առաջին անգամ հանդես եկավ «Անկախների» սալոնում «Երեկո» և «Բնանկար» կտավներով, որոնցում դրսևորվեցին նրա հասուն շրջանի ստեղծագործությանը բնորոշ գծերը, որից հետո նա վերադարձել է Սանկտ Պետերբուրգ, որտեղ հանդես է եկել որպես թատրոնի նկարիչ՝ ձևավորելով Նիկոլայ Եվրեինովի «Nomo sapiens» ներկայացումը «Ծուռ հայելի» թատրոնի համար։ Հետագայում նա աշխատել է Պետրոգրադի և Մոսկվայի թատրոններում։ Ձևավորել է Սատիրիկոն ամսագրի մի քանի շապիկներ և կատարել նկարազարդումներ։

1916-1924 թվականներին զբաղվել է դիմանկարներով, այնուհետև իրեն դրսևորել որպես գրքերի և ամսագրերի նկարազարդող։ 1917 թվականին դարձել է «Արվեստի աշխարհ» միավորման անդամ (մինչև 1924 թվական)։ 1918 թվականին կուբիստական ոճով ձևավորել է Ալեքսանդր Բլոկի «Տասներկու» պոեմի առաջին հրատարակությունը^[9]։

1919 թվականին նկարազարդել է սեփական բանաստեղծությունների ժողովածուն։ 1920 թվականին հրատարակել է «Դիմանկարներ» գիրքը, որը հիմնված է իր կողմից ստեղծված ռուս և օտարազգի գրողների, կոմպոզիտորների, ռեժիսորների և նկարիչների դիմանկարների հիման վրա։ Այն ներառում է նաև նկարիչին նվիրված երեք հոդված. Եվգենի Զամյատինի «Սինթետիզմի մասին», Միխայիլ Կուզմինի «Կենսական հոսանքների տատանումներ», Մ. Բաբենչիկովի «Յուրի Անենկով» և նրա աշխատանքների ցանկը։ Հրատարակությունը ուշագրավ էր այդ ժամանակվա մյուս գրքերի շարքում հենց Աննենկովի նկարած իր ժամանակակիցների դիմանկարների շարքով, որոնց թիվը հասնում էր 80-ի^[10]։ Նույն թվականին նա ստեղծեց Սանկտ Պետերբուրգի առաջին դիակիզարանի գովազդ-նկարազարդումը^[11][12]։

1921 թվականին նա կատարում է Ն. Վենգերովի «Կենդանիներ» և Ալեքսանդր Բելենսոնի «Արհեստական կյանք» գրքերի նկարազարդումները։ 1923 թվականին նա նկարազարդում է Կոռնեյ Չուկովսկու «Մոյդոդիր» գիրքը (գիրքը վերահրատարակվել է ավելի քան 30 անգամ)։ 1924 թվականին XIV միջազգային ցուցահանդեսին մասնակցելու համար մեկնում է Վենետիկ, որից հետո իր կնոջ՝ Գ. Գալպերինայի հետ բնակություն է հաստատում Փարիզում^[12]։ 1925 թվականին մասնակցել է Փարիզի ժամանակակից դեկորատիվ և արդյունաբերական արվեստի միջազգային ցուցահանդեսին^[13]։ Ընդհանուր առմամբ, նա ձևավորել է ավելի քան 60 պիես, բալետ և օպերա ֆրանսիական թատրոնների համար։ 1925 թվականից եղել է հաստոցային նկարիչների ընկերության հիմնադիր-անդամ։ 1934 թվականից հետո նա լրջորեն հետաքրքրվում էր կինեմատոգրաֆիայով, նրա կողմից ձևավեցին ավելի քան 50 կինոնկարների դեկորացիաներ և զգեստներ, այդ թվում «Մայերլինգը» (ռեժիսոր՝ Անատոլ Լիտվակ), «Տարաս Բուլբան» (ռեժիսոր՝ Ալեքսեյ Գրանովսկի, երկուսն էլ՝ 1936), «Հավերժական վերադարձ» ( ռեժիսոր՝ Ժան Դելանուա, 1943) և այլն։ 1955 թվականին նա առաջադրվում է Ամերիկյան կինոարվեստի ակադեմիայի «Օսկար» մրցանակի՝ Մադամ դե» ... ֆիլմի զգեստների համար (ռեժիսոր՝ Մաքս Օֆյուլս, 1953)։ 1945-1955 թվականներին եղել է «Ֆրանսիական կինեմատոգրաֆիայի տեխնիկների սինդիկատի» նախագահ։ 1969-1970 թվականներին ձևավորել է Ալեքսանդր Սոլժենիցինի և Միխայիլ Բուլգակովի գրքերը YMCA-Press հրատարակչությունում։ Նա համատեղել է գծանկարչությունը և հաստոցային գեղանկարչությունը։ Ֆրանսիական ամսագրերը հաճախ վերարտադրում էին նրա բնանկարները Փարիզի արվարձաններում, կանանց դիմանկարներ, դեկորատիվ-հարթության ոճին բնորոշ ինտերիեր, գունավոր բծերի և գունային ուրվագծերի ազատությամբ։

• 1919-1921 թվականներին Աննենկովը տպագրել է մի շարք ընդարձակ քննադատական հոդվածներ թատրոնի մասին «Արվեստի կյանք» թերթում, հրատարակել «Դիմանկարներ» գիրքը (Պետրոգրադ, 1922)։ Գրել է գեղարվեստական ստեղծագործություններ՝ Բորիս Տեմիրյազև կեղծանվամբ։

• 1914-1919 թվականներին համագործակցել է Վ. Կոմիսարժևսկու անվան թատրոնի հետ։ Նա ձևավորել է հինգ ներկայացում` «Ծննդյան տոների հիմնը» (Չարլզ Դիկենսի համանուն պատմվածքի բեմադրությունը, 1914), «Վատ անեկդոտ» (Ֆեոդոր Դոստոևսկու պատմվածքի հիման վրա, 1914), Ֆ. Սոլոգուբի «Գիշերային պարեր» (1915), Ֆ. Վեդեկինդի «Լուլու» (1918) և Ս. Օբստֆելդերի «Կարմիր կաթիլներ» (1919)։
• 1920 թվականին Մստիսլավ Դոբուժինսկու և Վլադիմիր Շչուկոյի հետ ձևավորել է «Ազատագրված աշխատանքի հիմնը հիմնը» միջնադարյան կրոնական դրաման` Իոսիֆ Գրիշաշվիլու բանաստեղծության հիման վրա, Պետրոգրադի ֆոնդային բորսայի դիմացի հրապարակում։
• 1921 թվականին Պալատի հրապարակում բեմադրել և ձևավորել է «Ձմեռային պալատի գրավումը» մասսայական թատերական ներկայացումը։
• 1921-1924 թվականներին ձևավորել է Ն. Էվրեյնովի «Ամենագլխավորը» և «Հոգու կուլիսներում» ներկայացումների դեկորացիան, Ա. Ն. Տոլստոյի «Մեքենաների խռովություն» ներկայացումների դեկորացիան և այլն։ Նա Էմրիտաժի թատրոնում բեմադրված Ֆեոդոր Դոստոևսկու «Վատ անեկդոտ» ներկայացման դեկորատորն ու ռեժիսորն էր։
• 1931 թվականին «Թռչող չղջիկ» թատրոնում ձևավորել է «Պիկովայա դամա» ներկայացման դեկորացիան և զգեստները
• 1942 թվականին կատարել է Պյոտր Չայկովսկու «Պիկովայա դամա» օպերայի դեկորացիայի և զգեստների ձևավորումը (Փարիզ)։
• 1958 թվականին ձևավորել է Ա. Չեխովի «Ճայը» ներկայացման բեմական զգեստները (Ազգային թատրոն, Համբուրգ)
• 1960 թվականին ձևավորել է «Պիկովայա դամա» բալետի դեկորացիան ու զգեստները (բեմադրիչ Ս. Լիֆար)։

• Анненков Юрий. Семнадцать портретов. Предисл. А. В. Луначарского. Л., Гос. изд., 1926. 4 с. + 17 отд. листов. 2 000 экз.
• Анненков Ю. П. Дневник моих встреч. Цикл трагедий: В 2 т. — New York: Inter-Language Literary Associates / Международное Литературное содружество, 1966.
• Анненков Ю. П. Дневник моих встреч. Цикл трагедий: В 2 т. — Л.: Искусство, 1991. Т. 1. ISBN 5-210-02156-4.
• Анненков Ю. П. Дневник моих встреч. Цикл трагедий: В 2 т. — Л.: Искусство, 1991. Т. 2. ISBN 5-210-02157-2.
• Анненков Ю. Дневник моих встреч. — М.: Захаров, 2001. — 512 с. — ISBN 5-8159-0121-0
• Анненков Ю. П. Дневник моих встреч: Цикл трагедий / Под общей ред. проф. Р. Герра. — М.: Вагриус, 2005. — 732 с. ISBN 5-9697-0115-7.
• «Увидев чистую форму, я стал одиноким». Ю. Анненков. Театр до конца /Републ., вст. текст и примеч. Е. И. Струтинской //Мнемозина. Документы и факты из истории русского театра XX века / Ред.-сост. В. В. Иванов. М.: «УРСС», 2000. С.23-51.
• Анненков Юрий. Макс Офюльс / Пер. с фр. И. Обуховой-Зелиньской и Д. Поляковой. — М.: МИК, 2008. — 400 с. — ISBN 978-5-87902-170-7

• Blok, A. Les douze / traduction défi nitive de Y. Sidersky; dessins de J. Annenkoff . — Paris: Au Sans Pareil, [1923].
• Durtain, L. Сrime à San-Francisco / récit orné de huit lithographies originales de Georges Annenkoff . — Paris: Au Sans Pareil, 1927.
• Emmanuel, d’A. Passage d’une Américaine / lithographies de Georges Annenkoff . — Paris: Au Sans Pareil, 1927.
• Perrault, Ch. Contes / suite de 11 lithographies par A. Alexeieff, Yves Alix, Georges Annenkoff, Maurice Berdon, André Dignimont, Raphaël Drouart, Adrien Ekman, Berthold Mahn, Jacqueline Marval, Touchagues et Germaine Willard. — Paris: R. Hilsum, 1928.
• Cheronnet, L. Extra-muros / préface de Jules Romains; lithographies originales par Georges Annenkoff . — Paris: Au Sans Pareil, 1929.
• Bost, P. Le cirque et le music-hall / illustré par G. Annenkoff . — Paris: Au Sans Pareil, 1931.
• Benoit, P. L’Atlantide / couverture et dessins de Georges Annenkoff. — Paris: Société Internationale cinématographique (impr. de Vichgnac), 1932.
• Verlaine, P. Les amies. Femmes. Hombres. Préface d’Etiemble. — Paris, 1935.
• Dostoievsky, Th. M. Scandaleuse histoire / traduction originale d’Alexis Remisoff et Jean Chuzeville; illustrations de Georges Annenkoff; preface de Luc Durtain. — Paris: Éditions des Quatre Vents, 1945.
• Беляева Н. Нищета/ [обложка Ю. Анненкова]. — Париж: Птицелов, 1945.
• L’Abbé de Choisy. Histoire de madame la сomtesse des Barres / dessins de Georges Annenkoff . — Paris: Éditions des Quatre Vents, 1945.
• Temiriaseff, B. Fâcheuse aventure, pièce en 8 tableaux d’après Th.M. Dostoïevsky / adaptation française de Robert Dol; études de maquillage de G. Annenkoff. — Paris: Éditions des Quatre Vents, 1946.
• L’Abbé de Choisy. Histoire de madame de Sansy / dessins de Georges Annenkoff . — Paris: Éditions des Quatre Vents, 1946.
• Кодрянская, Н. Золотой дар / рисунки Ю. Анненкова. — Париж: Издание автора, 1964.
• Солженицын, A. Раковый корпус / [обложка Ю. Анненкова]. — Париж: YMCAPress, 1968.
• Солженицын, А. В круге первом / [обложка Ю. Анненкова]. — Париж: YMCAPress, 1969.

• 1922 - «Արվեստի աշխարհ» (ցուցադրել է «Դիմանկարներ» շարքը)
• 1925 - դեկորատիվ արվեստի միջազգային ցուցահանդես (Փարիզ)
• 1927 - «Գրքի արվեստը» (Լայպցիգ)
• 1927 - «Արվեստի աշխարհ» (Փարիզ)
• 1927 - անհատական ցուցահանդես Բիլլեր պատկերասրահում (Փարիզ)
• 1928 - անհատական ցուցահանդես Կատր Շմեն պատկերասրահում (Փարիզ)
• 1928 - «Ժամանակակից ֆրանսիական արվեստ» (Մոսկվա)
• 1929 - անհատական ցուցահանդես Բինգ պատկերասրահում (Փարիզ)
• 1932 - «Russianամանակակից ռուսական արվեստ» (Ֆիլադելֆիա)
• 1934 - անհատական ցուցահանդես Բեշեր պատկերասրահում (Փարիզ)
• 1934 - անհատական ցուցահանդես Կրիլլոն պատկերասրահում (Փարիզ) և այլն։
• 2020 – հետահայաց ցուցադրություն Ռուսական իմպրեսիոնիզմի թանգարանում (Մոսկվա)^[14]։

• 1906-1918 թվականներին բնակվել է Գեսլերովի նրբանցքի և Բոլշայա Զելենինա փողոցի անկյունում գտնվող տանը։
• 1918-1924 - Զախարյովսկայա փողոց, 5։
• 1921 - Կիրոչնայա փողոց, 11։

• Театрально-декорационное искусство в СССР. 1917—1927. — Л., 1927.
• Бабенчиков М. В. Ю. П. Анненков // Мастера современной гравюры и графики. — М.—Л., 1928.
• Герра Р. Юрий Анненков -уникальное явление русской культуры XX века // Невский библиофил. Альманах. Выпуск двадцатый. СПб. 2015.- С. 55-89. ISBN 978-5-905042-31-7
• Сеславинский, Михаил Вадимович. Рандеву: Русские художники во французском книгоиздании первой половины ХХ века: альбом-каталог. — Москва: Астрель, 2009. — 504 с. — ISBN 978-5-94829-036-2
• Сеславинский, Михаил Вадимович. Французские библиофильские издания в оформлении русских художников-эмигрантов (1920—1940-е годы): монография. — М.: ИД Университетская книга, 2012. — 254, [6] с.: ил. — ISBN 978-5-454-00003-5

• Репродукции около 100 рисунков и картин
• Повесть о пустяках
• Список работ в кино на imdb.com

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Յուրի Աննենկով» հոդվածին։

Թեմատիկ կայքեր AllMovie · AlloCiné · ČSFD · Filmportal · Internet Movie Database · ԿինոՊոիսկ · Internet Speculative Fiction Database · RKDartists · Find A Grave · Rodovid Բառարաններ և հանրագիտարաններ Կրուգոսվետ · Մեծ կատալոնական · Մեծ նորվեգական   Չափորոշչային վերահսկողություն BIBSYS: 90700864 · BNF: 120640239 · CiNii: DA01111583 · GND: 119205297 · ISNI: 0000000108906358 · LCCN: n82270340 · LNB: 000149027 · NDL: 00431561 · NKC: js20020805040, js2017952048 · NLA: 36540200 · NTA: 069147965 · NUKAT: n98035773 · РГБ: 000084825, 000143019 · LIBRIS: 36125 · SUDOC: 028900081 · VIAF: 40183103 · ULAN: 500031571 · WorldCat VIAF: 40183103