Նոգալեսի ճակատամարտ

Նոգալեսի ճակատամարտ
Թվականնոյեմբերի 26, 1915
Մասն էՄեքսիկական հեղափոխություն
ՎայրՆոգալես, ԱՄՆ
ԱրդյունքՖրանսիսկո Վիլյայի ուժերի պարտություն
Հակառակորդներ
Մեքսիկա ՄեքսիկաԱմերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ
Հրամանատարներ
Մեքսիկա Ֆրանսիսկո Վիլյա
Մեքսիկա Ալվարո Օբրեգոն		Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ Վիլյամ Համպդեն
Կողմերի ուժեր
Ռազմական կորուստներ
Ընդհանուր կորուստներ

Նոգալեսի ճակատամարտ, ռազմական հակամարտություն Հեղափոխական իրադրության մեջ գտնվող Մեքսիկայի[1][2] և Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների[3][4][5][6] միջև։ Ճակատամարտը սկսվել է 1915 թվականին և ընթացել Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների Արիզոնայի շրջանի մի քանի քաղաքներում՝ Նոգալես և Սոնորա։ 1915 թվականի նոյեմբերի 26-ին Մեքսիկայի հեղափոխական ապստամբ ուժերը Ֆրանսիսկո Վիլյայի գլխավորությամբ կրակ բացեցին ամերիկյան օդուժի և սահմանապահ ուժերի վրա։

Մեքսիկայի Միացյալ Նահանգների ուժերը դեռևս դրացիական հարաբերությունները Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների հետ խզել էին դեռևս Մեքսիկայի անկախության պատերազմԻ ժամանակ, երբ Իսպանիան ստանալով ԱՄՆ-ի օգնությունը կարողացավ ճնշել Մեքսիկայի ապստամբությունը։ 20-րդ դարում նրանց հարաբերությունները ծայրահեղ վատացան, քանի որ ԱՄՆ-ն նպաստեց Մեքսիակայի հեղափոխության սկսմանը։

Ֆրանսիսկո Վիլյայի ուժերի կրակոցներին պատասխանեցին Արիզոնայի սահմանի զինվորները և առաջ անցան հատելու ամերիկա-մեքսիկական սահմանը։ Պտահաբար ԱՄՆ-ի ուղղությամբ կրակ է բացել նաև Ալվարո Օբրեգոնը[7][8][9]։ Ամերիկայի Միացյալ Նահանգի զորքերի հրամանատար է ընտրվում Վիլյամ Համպդենը, ով իր քչաքանակ ջոկատով ամրանում է Արիզոնայի սահմանագլխին՝ Նոգալես կոչվող բնակավայրում։ Ճակատամարտի արդյունքում զոհվեդ մի քանի մեքսիկական ջոկատներ, որոնք գլխավորում էր Ֆրանսիսկո Վիլյան[10]։

Ծանոթագրություններ

  1. ↑ Ռոսալես, Ա. Ֆրանցիսկո (1999). «Pobre raza!: violence, justice, and mobilization among México Lindo immigrants», 1900-1936. Տեխասի համալսարանի տվյալներ. էջ 15. ISBN 0-292-77095-2.
  2. ↑ 1866-1921 թվականներին ամերիկա-մեքսիկական հակամարտությունը Տեխասում
  3. ↑ Նոգալեսի ճակատամարտ – Մեքսիկական հեղափոխության ընթացքում տեղի ունեցած ճակատամարտեր
  4. ↑ «Մեքսիկական հեղափոխության պատմություն». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 25-ին. Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 13-ին.
  5. ↑ Նոգալեսի ճակատամարտ
  6. ↑ գործունեության ասպարեզ, Ռոն (2005). Բուֆֆալոյի զինվորներ, 1892-1918. էջ 27. ISBN 1-84176-898-7.
  7. ↑ «Մեքսիկական հեղափոխություն. Ամերիկա-մեքսիկական հակամարտություն». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 5-ին. Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 13-ին.
  8. ↑ Ֆրանսիսկո Վիլյայի հետապնդելու գործողություններ. 1916-1917
  9. ↑ պատկերազարդումներ, վոն 1, 1993։
  10. ↑ Էպպինգա, Jane (2002). Նոգալես. Կյանքը սահմանի վրա. Ա. Պուբլիշինգ. էջեր 111–112. ISBN 0-7385-2405-0.