Պրոկլես Կոստանդնուպոլսեցի

Պրոկլես Կոստանդնուպոլսեցի
Ընդհանուր տեղեկություններ
Ավազանի անունը	Պրոկլես Կոստանդնուպոլսեցի
Եկեղեցի	Կոստանդնուպոլսի տիեզերական պատրիարքություն
Տիտղոս	Կոստադնուպոլսի պատրիարք
Կառավարման սկիզբ	434
Կառավարման ավարտ	446
Նախորդող	Մաքսիմիանուս Կոստանդնուպոլսեցի
Հաջորդող	Փլավիան Կոստանդնուպոլսեցի
Ծնվել է	մոտ 370
Մահացել է	446

Պրոկլես Կոստանդնուպոլսեցի (արմտ. հայ.՝ Պրոկղ (Պրոկլ), հուն․՝ Πρόκλος, մոտ 390 - 446, Կոստանդնուպոլիս, Բյուզանդական կայսրություն), բյուզանդական աստվածաբան և եկեղեցական գործիչ, Կոստանդնուպոլսի պատրիարք (434-446)։

Ծնվել է մոտ 370 թվականին, աշակերտել է Հովհան Ոսկեբերանին։ Նամակագրական կապեր է ունեցել Սահակ Պարթևի և Մեսրոպ Մաշտոցի հետ։

Մահացել է 446 թվականին։

Պահպանվել են նրա բազմաթիվ ճառերը, ներբողները և դավանաբանական թղթերը։ Կարևոր պատմական վավերագիր է «Թուղթ սրբոյն Պրոկղի առ եպիսկոպոսունս Հայոց Սեծաց» ընդարձակ ուղերձը, որտեղ քննարկել է Նեստորի ու նրա գաղափարական նախորդների հայացքները, խորհուրդներ տվել հայոց եկեղեցու առաջնորդներին զգուշանալ հերձվածողներից, որոնք Մեծ Հայքում տարածում են ընդհանուր եկեղեցու մերժած գրքերը։ Պահպանվել է այդ թղթի հունարեն բնագիրը և ասորերեն թարգմանությունը։ Հայերեն թարգմանությամբ պահպանվել է Պրոկլեսի երկրորդ նամակը՝ «Թուղթ Պրոկղեայ եպիսկոպոսի առ Սահակ հայրապետ Հայոց և առ սուրբն Մաժդոց»։ Երկու նամակներն էլ կարևոր աղբյուր են եկեղեցական գրականության և գաղափարական պայքարի վաղ շրջանի պատմության համար։ Պրոկլեսի գրվածքների զգալի մասը թարգմանվել է հայերեն 5-րդ դարում, որոշ գործեր էլ՝ հետագա դարերում։

• «Մատենադարան հայկական թարգմանութեանց նախնեաց (դար Դ-ԺԳ)», Գարեգին Զարպհանալյան, Վենետիկ - Սբ.Ղազար, 1889
• «Գիրք թղթոց. Մատենագրութիւն նախնեաց», Թիֆլիս, 1901

դ ք խ Կոստանդնուպոլսի պատրիարքներ Բյուզանդիայի եպիսկոպոսներ (մինչև 330) Անդրեաս առաքյալ  • Ստաքես  • Օնիսիմ  • Պոլիկարպուս I  • Պլուտարքոս  • Սեդեկիոն  • Դիոգենես  • Ելևթերիոս  • Ֆելիքս  • Պոլիկարպուս II  • Աթենոդորոս (Աթենոգենես)  • Եվզոիոս  • Լավրենտիոս  • Ալիպիոս (Օլիմպիոս)  • Պերտինաքս  • Օլիմպիանուս  • Մարկոս I  • Փիլադելփուս  • Կիրիակոս I (Կիրիլիանուս)  • Կաստինուս (Կոնստանդին)  • Եվգենիոս I  • Տիտուս  • Դոմեցիուս  • Ռուֆինուս  • Պրոբուս  • Մեթրոփանես  • Ալեքսանդր Կոստանդնուպոլսեցի Կոստանդնուպոլսի արքեպիսկոպոսներ (330-451) Ալեքսանդր Կոստանդնուպոլսեցի  • Պավլոս I  • Եվսեբիոս Նիկոմեդիացի  • Մակեդոնիոս I  • Եվդոքսոս Անտիոքացի  • Դեմոփիլուս  • Եվագրիոս  • Գրիգոր I  • Մաքսիմոս I  • Նեկտարիոս  • Հովհան Ոսկեբերան  • Արշակիոս  • Ատտիկոս  • Սիսինիոս I  • Նեստորիոս  • Մաքսիմիանոս  • Պրոկլես Կոստանդնուպոլսեցի  • Փլավիանոս  • Անատոլիոս Կոստանդնուպոլսի պատրիարքներ Բյուզանդական շրջան (451-1453) Անատոլիոս  • Գեննադիոս I  • Ակակիոս  • Փրավիտաս  • Եվփեմիա Կոստանդնուպոլսեցի  • Մակեդոնիոս II  • Տիմոթեոս I Կոստանդնուպոլսեցի  • Հովհան II Կապպադովկիացի  • Եպիփանոս Կոստանդնուպոլսեցի  • Անթիմոս I  • Մինաս Կոստանդնուպոլսեցի  • Եվտիքոս  • Հովհան III  • Հովհան IV  • Կիրիակոս II  • Թոմաս I  • Սերգիոս I  • Փիրրոս I  • Պավլոս II  • Պետրոս Կոստանդնուպոլսեցի  • Թոմաս II  • Հովհան V  • Կոնստանդին I  • Թեոդորոս I  • Գևորգ I  • Պավլոս III  • Կալինիկոս I  • Կիրոս  • Հովհան VI  • Գերմանոս I  • Անաստասիոս  • Կոնստանդին II  • Նիկիտաս I  • Պավլոս IV  • Տարասիոս  • Նիկեփորոս  • Թեոդոտոս I  • Անտոնիոս I  • Հովհան VII  • Մեթոդիոս I  • Իգնատիոս  • Փոտ I  • Ստեփաննոս I  • Անտոնիոս II  • Նիկողայոս I Միստիկոս

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 9, էջ 440)։