Atomo

Atomo ti helio
Helium atom ground state.
Helium atom ground state.
Ti panakailadawan ti atomo ti helium, nga agiparang ti katengngaan (derosas) ken ti ulep ti elektron a panakaiwarwaras (nangisit). Ti katengngaan (ngato a kanawan) iti helio-4 iti kina-agpayso a nagtimbukel a simetriko ken kalangaannna ti ulep ti elektron, ngem para kadagiti komplikado a katengngaan ket saan a kasta latta. Ti nangisit a baras ket maysa nga angstrom

(10−10 m or 100 pm).

Panakaidasig
Ti kabassitan a panakabingbingay iti maysa a kimiko nga elemento
Dagiti tagikua
Sakup a masa: 1.67×10−27 to 4.52×10−25 kg
kuriente a kargo: sero (agmangngamangnga), wenno ion a kargo
Diametro sakup: 62 pm (He) aginggana ti 520 pm (Cs) (datos a panid)
Dagiti komponente: Dagiti Elektron ken maysa a kompakto nga katengngaan dagiti proton ken neutron

Ti atomo ket isu ti kangrunaan a paset iti banag a mangbuke ti napuskol a tengnga nga katengngaan a napalikmutan babaen ti maysa nga ulep dagiti negatibo a kargo nga elektron. Ti atomiko a katengngaan naglaon ti aglalaok a positibo a kargo dagiti proton ken nakuriente nga agmangngamangnga a dagiti neutron (malaksid ti kaso iti hidróheno-1, a daytoy laeng ti natana a which is the only stable nukleido nga awanan dagiti neutron). Dagiti elektro ti maysa nga atomo ket naipiansada iti katengngaan babaen ti elektromagnetiko a bileg. Kasta met ti, maysa a grupo dagiti atomo ket mabalinda nga agbati a naipiansa iti tunggal maysa kaniada, a mangbukel ti maysa a molekula. Ti maysa nga atomo a naglaon ti agpadpada a bilang dagiti proton ken elektron ket agmangngamangnga a nakuriente, wenno saan ket addan ti positibo a kargo no addaan ti basbassit a bilang ti elektron (agkurang ti elektron) wenno negatibo a kargo no addaan dagiti adadu nga elektron (sumurok nga elektron). Ti maysa a positibo wenno negatibo a nakargo nga atomo ket naamammoan a kas ti maysa nga ion. Ti maysa nga atomo ket naidasig babaen ti bilang dagiti proton ken neutron iti katengngaanna: ti bilang dagiti proton ket ikeddengna ti kimiko nga elemento, ken ti bilang dagiti neutron ket ikeddengna ti isotopo iti elemento.

Dagiti nagibasaran