1946
| Historio 19ma yarcento  20ma 21ma yarcento
|
| Yardeki: 1900a • 1910a • 1920a • 1930a • 1940a |
| Yari: 1901 • 1902 • 1903 • 1904 • 1905 |
La yaro 1946 (MCMXLVI per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye mardio segun Gregoriala kalendario. Ol esis la 946ma yaro di la duesma yarmilo, la 46ma yaro di la 20ma yarcento, e la 7ma yaro di la yari 1940a.
Eventi
Europa
- 11ma di januaro - Enver Hoxha proklamas Popul-Republiko Albania e su ipsa kom diktatoro di la lando.
- 25ma di januaro - Suedia retrosendas Baltika fuganti.
- 5ma di marto - En Chekoslovakia, prezidanto Edvard Beneš dekretas l'ekpulso di Germani de Sudeti.
- 26ma di mayo - En general elekti, komunista partiso di Chekoslovakia recevas 38% ek omna voti.
- 2ma di junio - Per plebicito, kande unesmafoye mulieri darfis partoprenar, Italia divenas republiko.[1]
- 5ma di julio - Franca modisto Louis Réard prizentas bikinio, du-parta natera kostumo.
- 4ma di septembro - Bulgaria abolisas monarkio e divenas republiko.
- 1ma di oktobro - La tribunalo judicanta militala kriminalisti di la nacional-socialista Germania finas lua laboro.
- 16ma di oktobro - Dek nacional-socialista kriministi mortigesas en Nürnberg per jibeto.
- 22ma di novembro - En Bulgaria, Georgi Dimitrov formacas guvernerio kun majoritato di komunisti.
- 24ma di decembro - Komencas tale nomizita Quaresma Franca Republiko.
Azia
- 7ma di januaro - Francia riokupas Kambodja. Norodom Sihanouk aceptas autonomeso.
- 2ma di marto - Ho Chi Minh elektesas prezidanto di Nord-Vietnam.
- 9ma di marto - Reda Armeo abandonas Mandjuria.
- 4ma di aprilo - Reda Armeo abandonas Iran.
- 10ma di aprilo - En Japonia, mulieri darfas votar unesmafoye en parlamental elekti.
- 17ma di aprilo - La lasta soldato Franca foriras Siria, qua formale nedependanteskas.
- 3ma di mayo - Komencas judicii en Japonia pri milito-krimini kontre 28 Japoniana militisti e politikisti, di qui 25 judikesos kom kulpinta.[2]
- 6ma di junio - Sovietia establisas diplomacala relati kun Arjentinia.
- 4ma di julio - Filipini divenas nedependanta de Usa.
- 31ma di decembro - Lasta Franca soldati foriras Libano.
Nord-Amerika
- 10ma di januaro - Unesma sesiono dil Unionita Nacioni.
- 22ma di januaro - CIA (Central Intelligence Agency) fondesas en Usa.
- 1ma di februaro - Norvegiana Trygve Lie divenas unesma chefo dil Unionita Nacioni.
- 5ma di marto - En Fulton, Missouri, Usa, Winston Churchill parolas unesme pri fera kurteno inter Ocidento ed Oriento.
Central Amerika
- 4ma di agosto - Violentoza ter-tremo frapas Dominikana Republiko e produktas 100 morti.
Sud-Amerika
- 31ma di januaro - En Brazilia komencas guvernerio di Eurico Gaspar Dutra, unesma prezidanto elektita pos finar la diktatoreso di Getúlio Vargas.
- 24ma di februaro - Eventas demokratal elekti en Arjentinia. Juan Domingo Perón vinkas l'elekto.
- 18ma di septembro - Brazilia adoptas nova konstituco.
Oceania
- 1ma di julio - Usa explozas atomobombo ek plutonio che l'atolo Bikini.
Naski
- 1ma di januaro - Roberto Rivellino, Braziliana futbalisto
- 3ma di januaro - John Paul Jones, Britaniana muzikisto (Led Zeppelin)[3]
- 5ma di januaro - Diane Keaton, Usan aktorino[4]
- 6ma di januaro - Syd Barrett, Britaniana muzikisto (Pink Floyd) (m. 2006)
- 13ma di januaro - Tevita Momoedonu, chefministro di Fidji (m. 2020)
- 17ma di januaro - Cassius Clay (pose Muhammad Ali), Usana boxisto (m. 2016)
- 18ma di januaro - Henrique Pereira Rosa, prezidanto di Guinea-Bisau (m. 2013)
- 19ma di januaro - Dolly Parton, Usan aktorino e kantistino
- 20ma di januaro - David Lynch, Usana filmifisto, muzikisto ed aktoro
- 22ma di januaro - Malcolm McLaren, Britaniana muzikisto ed entraprezisto (m. 2010)
- 23ma di januaro - Arnoldo Alemán, ex-prezidanto di Nikaragua
- 27ma di januaro - Chaudhry Shujaat Hussain, chefministro di Pakistan
- 2ma di februaro - Alpha Oumar Konaré, prezidanto di Mali
- 2ma di februaro - Isaias Afewerki, prezidanto di Eritrea
- 2ma di februaro - Blake Clark, Usana komediisto
- 5ma di februaro - Charlotte Rampling, Britanian aktorino
- 7ma di februaro - Hector Babenco, Arjentiniana-Braziliana filmifisto (m. 2016)
- 7ma di februaro - Sodnomin Gombo, Mongoliana boxisto
- 12ma di februaro - Jean Eyeghe Ndong, chefa ministro di Gabon
- 14ma di februaro - Bernard Dowiyogo, prezidanto di Nauru (m. 2003)
- 21ma di februaro - Alan Rickman, Britanian aktoro (m. 2016)
- 26ma di februaro - Ahmed Zewail, Egiptiana kemiisto, Nobel-laureato
- 4ma di marto - Dadá Maravilha, Braziliana futbalisto[5]
- 6ma di marto - David Gilmour, Britaniana muzikisto (Pink Floyd)
- 12ma di marto - Liza Minnelli, Usan aktorino e kantistino
- 14ma di marto - Álvaro Arzú Irigoyen, prezidanto di Guatemala (m. 2018)[6]
- 17ma di marto - Georges J. F. Köhler, Nobel-laureato pri medicino (m. 1995)
- 21ma di marto - Timothy Dalton, Britanian aktoro
- 28ma di marto - Alejandro Toledo, prezidanto di Peru[7]
- 29ma di marto - Robert James Shiller, Usan ekonomikisto, Nobel-laureato
- 3ma di aprilo - Hanna Suchocka, chefministrino di Polonia
- 12ma di aprilo - Ed O'Neill, Usan aktoro e komediisto
- 17ma di aprilo - Georges J. F. Köhler, Germana biologiisto, Nobel-laureato (m. 1995)
- 20ma di aprilo - Ricardo Rodolfo Maduro, prezidanto di Honduras
- 28ma di aprilo - Paweł Tuchlin, Polona kriminero (m. 1987)
- 30ma di aprilo - Karl la 16ma Gustaf, rejo di Suedia depos 1973
- 5ma di mayo - Beth Carvalho, Braziliana kantistino e kompozistino (m. 2019)
- 7ma di mayo - Thelma Houston, Usana kantistino
- 18ma di mayo - Frank Hsieh, chefministro di Republiko Chinia
- 20ma di mayo - Bahaavaagiyn Buyadaa, Mongoliana judoisto (m. 2015)
- 20ma di mayo - Cher, Usan aktorino e kantistino
- 24ma di mayo - Tansu Çiller, chefministrino di Turkia
- 5ma di junio - Stefania Sandrelli, Italian aktorino
- 12ma di junio - Mekere Morauta, chefministro di Papua-Nova-Guinea (m. 2020)
- 13ma di junio - Paul L. Modrich, Usana fiziko-kemiisto, Nobel-laureato pri kemio
- 13ma di junio - Sher Bahadur Deuba, chefministro di Nepal
- 14ma di junio - Donald Trump, prezidanto di Usa
- 15ma di junio - Demis Roussos, Greka kantisto (m. 2015)
- 17ma di junio - Eduardo Camaño, prezidanto di Arjentinia
- 18ma di junio - Maria Bethânia, Braziliana kantistino
- 20ma di junio - Xanana Gusmão, unesma prezidanto di Estal Timor
- 22ma di junio - Józef Oleksy, chefministro di Polonia (m. 2015)
- 29ma di junio - Ernesto Pérez Balladares, prezidanto di Panama
- junio - Ezekiel Alebua, chefministro dil Insuli Salomon (m. 2022)
- 1ma di julio - Mireya Moscoso, prezidanto di Panama
- 2ma di julio - Richard Axel, Usana Nobel-laureato en 2004
- 3ma di julio - Leszek Miller, chefministro di Polonia
- 5ma di julio - Gerardus 't Hooft, Nederlandana fizikisto, Nobel-laureato
- 6ma di julio - George W. Bush, prezidanto di Usa
- 6ma di julio - Sylvester Stallone, Usan aktoro
- 6ma di julio - Toquinho, Braziliana kompozisto, kantisto e muzikisto
- 6ma di julio - Jamie Wyeth, Usana piktisto
- 15ma di julio - Hassanal Bolkiah, sultano di Brunei
- 17ma di julio - Laurent Fabius, chefministro di Francia
- 19ma di julio - Ilie Năstase, Rumana tenisisto
- 22ma di julio - Mireille Mathieu, Franca kantisto
- 22ma di julio - Jacques Sylla, chefministro di Madagaskar (m. 2009)
- 22ma di julio - Johnson Toribiong, prezidanto di Palau
- 22ma di julio - Petre Roman, chefministro di Rumania
- 24ma di julio - Gallagher, Usana komediisto
- 6ma di agosto - Roh Moo-hyun, prezidanto di Sud-Korea
- 7ma di agosto - John Cromwell Mather, Usana fizikisto, Nobel-laureato
- 8ma di agosto - Ralph Gonsalves, chefministro di Santa Vincent e Grenadini
- 11ma di agosto - Óscar José Berger, prezidanto di Guatemala
- 15ma di agosto - Amir Naderi, Iranana filmifisto
- 16ma di oktobro - Haidavin Altanhuyag, Mongoliana boxisto
- 17ma di agosto - Patrick Manning, chefministro di Trinidad e Tobago (m. 2016)
- 19ma di agosto - William Jefferson "Bill" Clinton, prezidanto di Usa
- 20ma di agosto - Laurent Fabius, chefministro di Francia
- 20ma di agosto - Ralf Hütter, Germana muzikisto (Kraftwerk)
- 23ma di agosto - Keith Moon, Britaniana perkut-instrumentisto (The Who) (m. 1978)
- 29ma di agosto - Dimitris Christofias, prezidanto di Chipro
- 29ma di agosto - Jean-Baptiste Bagaza, prezidanto di Burundi (m. 2016)
- 1ma di septembro - Roh Moo-hyun, prezidanto di Sud-Korea (m. 2009)
- 2ma di septembro - Paavo Väyrynen, Finlandana politikisto
- 2ma di septembro - Billy Preston, Usana kantisto e muzikisto (m. 2006)
- 5ma di septembro - Freddie Mercury, Britaniana muzikisto (m. 1991)
- 8ma di septembro - Aziz Sancar, Turka fiziko-kemiisto, Nobel-laureato
- 15ma di septembro - Tommy Lee Jones, Usan aktoro
- 21ma di septembro - Mart Siimann, chefministro di Estonia
- 22ma di septembro - King Sunny Adé, Nigeriana kantisto, kompozisto e muzikisto
- 24ma di septembro - Lars Emil Johansen, chefministro di Grenlando
- 27ma di septembro - Nikos Anastasiades, prezidanto di Chipro
- 2ma di oktobro - Sonthi Boonyaratglin, chefministro di Tailando
- 4ma di oktobro - Susan Sarandon, Usan aktorino
- 7ma di oktobro - Nader al-Dahabi, chefministro di Jordania
- 10ma di oktobro - Naoto Kan, chefministro di Japonia
- 14ma di oktobro - François Bozizé, prezidanto di Centrafrika
- 15ma di oktobro - Richard Carpenter, Usana muzikisto (The Carpenters)
- 20ma di oktobro - Elfriede Jelinek, Austriana skriptisto, Nobel-laureato pri Literaturo
- 4ma di novembro - Robert Mapplethorpe, Usana fotografisto (m. 1989)
- 5ma di novembro - Loleatta Holloway, Usana kantisto (m. 2011)
- 6ma di novembro - Sally Field, Usan aktorino
- 12ma di novembro - Keith Claudius Mitchell, chefministro di Grenada
- 16ma di novembro - Terence McKenna, Usana filozofo, linguisto, skriptisto, biologiisto, matematikisto e historiisto (m. 2000)
- 24ma di novembro - Josef Augusta, Chekoslovakiana hokeisto (m. 2017)
- 26ma di novembro - Gustavo Adolfo Espina Salguero, Guatemalana politikisto, provizora prezidanto en 1993
- 2ma di decembro - Gianni Versace, Italiana modisto (m. 1997)
- 5ma di decembro - José Carreras, Hispana opero-kantisto
- 9ma di decembro - Sonia Gandhi, Indiana politikistino
- 10ma di decembro - Jan Sawka, Polona-Usana piktisto (m. 2012)
- 12ma di decembro - Emerson Fittipaldi, Brazilian automobilisto
- 16ma di decembro - Benny Andersson, Sueda muzikisto (ABBA)
- 18ma di decembro - Steven Spielberg, Usana filmifisto
- 30ma di decembro - Marc Forné Molné, chefministro di Andora
- Abdelwahab Meddeb, Tuniziana skriptisto (m. 2014)
Morti
- 3ma di januaro - Allan Brooks, Usana piktisto (n. 1869)
- 10ma di januaro - László Bárdossy, chefministro di Hungaria (n. 1890)
- 28ma di januaro - Helene Schjerfbeck, Finlandana piktistino (n. 1862)
- 3ma di februaro - Friedrich Jeckeln, nacional-socialista politikisto, SS-Obergruppenführer, mortigita (n. 1895)
- 9ma di februaro - Júlio Prestes, Braziliana politikisto (n. 1882)
- 17ma di februaro - Niels Hansen, Dana piktisto (n. 1880)
- 19ma di februaro - Rafael Erich, chefministro di Finlando (n. 1879)
- 28ma di februaro - Béla Imrédy, Hungara politikisto, chefministro de 14ma di mayo 1938 til 16ma di februaro 1939, mortigita (n. 1891)
- 12ma di marto - Ferenc Szálasi, Hungara politikisto, chefministro de 1944 til 1945, mortigita (n. 1897)
- 23ma di marto - Gilbert Newton Lewis, Usana kemiisto (n. 1875)
- 24ma di marto - Alexandr Alehin, Rusa mondala championo pri shakoludo (n. 1892)
- 2ma di aprilo - Nikolai Yushmanov, Rusa e Sovietiana linguisto, idisto (n. 1896)
- 12ma di aprilo - Marian Zyndram-Kościałkowski, chefministro di Polonia (n. 1892)
- 17ma di aprilo - Juan Bautista Sacasa, prezidanto di Nikaragua (n. 1874)
- 21ma di aprilo - John Maynard Keynes, Britanian ekonomikisto (n. 1883)
- 22ma di mayo - Isaac Grünewald, Sueda piktisto (n. 1889)
- 1ma di junio - Ion Antonescu, Rumana militisto e politikisto, fusilagita (n. 1882)
- 3ma di junio - Mihail Kalinin, Sovietiana politikisto (n. 1875)
- 4ma di junio - Sándor Simonyi-Semadam, chefministro di Hungaria (n. 1864)
- 6ma di junio - Gerhart Hauptmann, Germana skriptisto, Nobel-laureato pri literaturo (n. 1862)
- 9ma di junio - Ananda Mahidol, rejulo de Tailando (n. 1925)
- 14ma di junio - Jorge Ubico Castañeda, prezidanto di Guatemala (n. 1878)
- 27ma di junio - Juan Antonio Ríos, prezidanto di Chili (n. 1888)
- 8ma di julio - Józef Mehoffer, Polona piktisto (n. 1869)
- 11ma di julio - Paul Nash, Britaniana piktisto (n. 1889)
- 21ma di julio - Gualberto Villarroel, prezidanto di Bolivia (n. 1908)
- 27ma di julio - Gertrude Stein, Usana skriptisto (n. 1874)
- 5ma di agosto - Wilhelm Marx, kancelero di Germania (n. 1863)
- 12ma di agosto - Serge Sudeikin, Rusa piktisto (n. 1882)
- 13ma di agosto - H. G. Wells, Britaniana skriptisto (n. 1866)
- 22ma di agosto - Döme Sztójay, Hungara fashista politikisto, chefministro de 15ma di marto til 29ma di agosto 1944, mortigita (n. 1883)
- 2ma di oktobro - Ignacy Mościcki, prezidanto di Polonia (n. 1867)
- 5ma di oktobro - Komto István Bethlen, chefministro di Hungaria (n. 1874)
- 6ma di oktobro - Per Albin Hansson, chefministro di Suedia (n. 1885)
- 15ma di oktobro - Hermann Göring, Naziista oficiro, chefo di Germana aer-armeo (suocido) (n. 1893)
- 16ma di oktobro - Naziisti kondamnita a mortopuniso en Nürnberg:
- Joachim von Ribbentrop, ministro di exterlandal aferi di Germania (n. 1890)
- Wilhelm Keitel, generalo-mashalo di Germania (n. 1882)
- Alfred Rosenberg, ideolisto e politikisto en Germania (n. 1893)
- Ernst Kaltenbrunner, chefo di RSHA (n. 1903)
- Hans Frank, guberniestro di okupita Polonia (n. 1900)
- Julius Streicher, fondinto e chef-redaktero di Der Stürmer (n. 1885)
- Fritz Sauckel, chefo di laboro-programo en la koncentreyi di Germania (n. 1892)
- Alfred Jodl, generalo, chefo di Oberkommando der Wehrmacht (n. 1890)
- Arthur Seyss-Inquart, guberniestro di Austria, imperiala komisario por Nederlando (n. 1892)
- Wilhelm Frick, naziista oficisto, ex-ministro pri internal aferi (n. 1877)
- 28ma di oktobro - Manuel Ortiz de Zárate, Chiliana piktisto (n. 1887)
- 31ma di oktobro - Wincenty Witos, prezidanto di Polonia (n. 1874)
- 31ma di oktobro - Jan Spychalski, Polona piktisto (n. 1893)
- 7ma di novembro - Julian Nowak, chefministro di Polonia (n. 1865)
- 14ma di novembro - Manuel de Falla, Hispana kompozisto (n. 1876)
- 24ma di novembro - László Moholy-Nagy, Hungara piktisto e fotografisto (n. 1895)
- 5ma di decembro - Louis Dewis, Belga piktisto (n. 1872)
- 19ma di decembro - Paul Langevin, Franca fizikisto (n. 1872)
Nobel-laureati
- Fiziko: Percy Williams Bridgman
- Kemio: James B. Sumner, John Howard Northrop, Wendell Meredith Stanley
- Fiziologio o Medicino: Hermann Joseph Muller
- Literaturo: Hermann Hesse
- Paco: Emily Greene Balch, John Raleigh Mott
Referi
- ↑ Italia 1946: le donne al voto, dossier a cura di Mariachiara Fugazza e Silvia Cassamagnaghi - Idiomo: Italiana.
- ↑ Japanese war crimes trial begins - Publikigita da History.com. URL vidita ye 3ma di mayo 2015. Idiomo: Angla.
- ↑ Nasce John Paul Jones, ex-baixista do Led Zeppelin - Publikigita da Seu History. URL vidita ye 30ma di septembro 2018. Idiomo: Portugalana.
- ↑ Diane Keaton: A biografia - Publikigita da Adoro Cinema. URL vidita ye 8ma di septembro 2019. Idiomo: Portugalana.
- ↑ Dario Dadá Maravilha|National football teams - URL vidita ye 4ma di marto 1946. Idiomo: Angla.
- ↑ Muere Álvaro Arzú de un infarto - Publikigita da Prensa Libre. Dato di publikigo: 27ma di aprilo 2018. URL vidita ye 28ma di aprilo 2018. Idiomo: Hispana.
- ↑ Biografía de Alejandro Toledo - Publikigita da Biografías y Vidas. URL vidita ye 8ma di septembro 2019. Idiomo: Hispana.