მეკარტოფილეობა

მეკარტოფილეობა — კარტოფილის მოყვანის სოფლის მეურნეობის წარმოების დარგი საკვები, შესანახი და სამრეწველო მიზნებისათვის. XXI საუკუნის დასაწყისის მდგომარეობისათვის მსოფლიოში შეიმჩნევა, როგორც კარტოფილის მთლიანი მოსავლის, ასევე მისი დამუშავების მოცულობის ზრდა. მსოფლიოში კარტოფილის წარმოების სავარაუდო მოცულობა ერთ სულ მოსახლეზე 51 კგ-ია^[1].

კარტოფილი ერთ-ერთი მთავარი სასოფლო-სამეურნეო კულტურაა, მსოფლიოს საკვები მცენარეების წარმოებაში მას უკავია ერთ-ერთი პირველი ადგილი^[2].

კარტოფილის წარმოება (ათასი ტონა) [3]
ქვეყანა	2005	2014	2016	2018	2019	2020
ჩინეთი	70.869	84.155	84.928	90.259	91.881	78.184
ინდოეთი	28.787	46.395	43.417	48.529	50.190	51.300
უკრაინა	19.462	23.693	21.750	22.504	20.269	20.838
რუსეთი	28.136	31.501	22.463	22.395	22.075	19.607
აშშ	19.222	20.057	20.426	20.607	19.182	18.790
გერმანია	11.624	11.607	10.772	8.921	10.602	11.715
ბანგლადეში	4.855	8.950	9.474	9.744	9.655	9.606
საფრანგეთი	6.604	8.085	6.955	7.871	8.560	8.692
პოლონეთი	10.369	7.689	8.872	7.478	6.481	7.848
ნიდერლანდები	6.777	7.100	6.534	6.030	6.961	7.021
დიდი ბრიტანეთი	5.979	5.911	5.395	5.028	5.252	5.520
პერუ	3.289	4.705	4.514	5.121	5.331	5.467
კანადა	4.443	5.643	5.346	5.791	5.410	5.295
ბელარუსი	8.185	6.280	5.984	5.865	6.105	5.231
ეგვიპტე	3.167	4.611	4.113	4.896	5.078	5.216
თურქეთი	4.090	4.166	4.750	4.550	4.980	5.200
ალჟირი	2.157	4.673	4.759	4.653	5.020	4.659
პაკისტანი	2.025	2.901	3.977	4.592	4.869	4.553
ირანი	4.830	4.988	4.995	5.321	3.674	4.475
ყაზახეთი	2.521	3.411	3.546	3.807	3.912	4.007

2008 წელს კარტოფილი მსოფლიოში მოჰყავდათ შემდეგი მიზნებისათვის^[1]:

• დაახლოებით 60 % — კულინარიაში გამოსაყენებლად ახალი ან დამუშავებული სახით,
• დაახლოებით 15 % — როგორც საკვები კულტურები სოფლის მეურნეობის ცხოველებისთვის,
• დაახლოებით 25 % — საწარმოო მიზნებისათვის გადასამუშავებლად, მათ შორის კრახმალის საწარმოებლად.

კარტოფილის მწარმოებელი წამყვანი ქვეყნები
	2019 წელი	დათესილი ფართობი (ათასი ჰექტარი)	მოსავლიანობა (ცენტ/ჰა)	წარმოება (ათასი ტონა)	% მსოფლიოში
1	ჩინეთი	4915	187	91.881	24,80 %
2	ინდოეთი	2173	231	50.190	12,54 %
3	რუსეთი	1239	178	22.075	5,96 %
4	უკრაინა	1309	155	20.269	5,47 %
5	აშშ	381	503	19.182	5,18 %
6	გერმანია	272	390	10.602	2,86 %
7	ბანგლადეში	468	206	9.655	2,61 %
8	საფრანგეთი	207	413	8.560	2,31 %
9	ნიდერლანდები	166	420	6.961	1,88 %
10	პოლონეთი	302	214	6.482	1,75 %
11	ბელარუსი	267	229	6.105	1,65 %
12	კანადა	138	391	5.410	1,46 %
13	პერუ	330	162	5.331	1,44 %
14	დიდი ბრიტანეთი	144	365	5.252	1,42 %
15	ეგვიპტე	175	290	5.078	1,37 %
16	ალჟირი	158	318	5.020	1,36 %
17	თურქეთი	141	354	4.980	1,34 %
18	ბელგია	98	410	4.028	1,09 %
	მთელი მსოფლიო	17.341	213	370.437	100 %