ოსმალეთის დიდი ვეზირების სია
აქ წარმოდგენილია (ეპოქების მიხედვით) ოსმალეთის იმპერიის დიდი ვეზირების სია:
ოსმალეთის იმპერიის წარმოშობა
(1320-1331)
(1331-1348)
(1348-1349)
(1349-1364)
(1364-1387)
(1387-1406)
(1406-1413)
(1413-1421)
(1421-1429)
(1429-1438)
(1438-1453)
ოსმალეთის იმპერიის განვითარება
(1453-1456)
- ველი მაჰმუდ-ფაშა პირველად
(1456-1466)
(1466-1469)
- ისჰაკ-ფაშა პირველად
(1469-1472)
- ველი მაჰმუდ-ფაშა მეორედ
(1472-1474)
(1474-1477)
(1477-1481)
- ისჰაკ-ფაშა მეორედ
(1481-1482)
(1482-1497)
- ჰერსეკზადე აჰმედ-ფაშა პირველად
(1497-1498)
(1498-1499)
(1499-1501)
- ჰადიმ ალი-ფაშა პირველად
(1501-1503)
- ჰერსეკზადე აჰმედ-ფაშა მეორედ
(1503-1506)
- ჰადიმ ალი-ფაშა მეორედ
(1506-1511)
მესამედ (1511)
(1511-1512)
- ჰერსეკზადე აჰმედ-ფაშა მეოთხედ
(1512-1514)
(1514-1515)
მეხუთედ (1515-1516)
(1516-1517)
(1517)
(1517-1523)
(1523-1536)
(1536-1539)
(1539-1542)
(1542-1544)
- დამატი რუსტემ-ფაშა პირველად
(1544-1553)
(1553-1555)
- დამატი რუსტემ-ფაშა მეორედ
(1555-1561)
(1561-1565)
(1565-1579)
(1579-1580)
(1580)
- ქოჯა სინან-ფაშა პირველად
(1580-1582)
- ქანიჟელი სიავუშ-ფაშა პირველად
(1582-1584)
(1584-1585)
(1585-1586)
- ქანიჟელი სიავუშ-ფაშა მეორედ
(1586-1589)
- ქოჯა სინან-ფაშა მეორედ
(1589-1591)
- ფერჰად-ფაშა პირველად
(1591-1592)
- ქანიჟელი სიავუშ-ფაშა მესამედ
(1592-1593)
- ქოჯა სინან-ფაშა მესამედ
(1593)
- ფერჰად-ფაშა მეორედ
(1593-1595)
- ქოჯა სინან-ფაშა მეოთხედ
(1595)
(1595)
- ქოჯა სინან-ფაშა მეხუთედ
(1595-1596)
- დამატი იბრაჰიმ-ფაშა პირველად
(1596)
(1596)
- დამატი იბრაჰიმ-ფაშა მეორედ
(1596-1597)
(1597-1598)
(1598-1599)
- დამატი იბრაჰიმ-ფაშა მესამედ
(1599-1601)
(1601-1603)
(1603-1604)
(1604-1606)
ოსმალეთის იმპერიის სტაგნაცია
(1606)
(1606-1611)
(1611-1614)
- ოქიუზ ქარა მეჰმედ-ფაშა პირველად
(1614-1616)
- დამატი ჰალილ-ფაშა პირველად
(1616-1619)
- ოქიუზ ქარა მეჰმედ-ფაშა მეორედ
(1619)
(1619-1621)
(1621)
(1621-1622)
(1622)
- მერე ჰუსეინ-ფაშა პირველად
(1622)
- ლეფქელი მუსტაფა-ფაშა
(1622)
(1622-1623)
- მერე ჰუსეინ-ფაშა (მეორედ)
(1623)
(1623-1624)
(1624-1625)
- ჰაფიზ აჰმედ-ფაშა პირველად
(1625-1626)
- დამატი ჰალილ-ფაშა მეორედ
(1626-1628)
(1628-1631)
- ჰაფიზ აჰმედ-ფაშა მეორედ
(1631-1632)
(1632)
(1632-1637)
(1637-1638)
(1638)
(1638-1644)
(1644-1645)
(1645-1647)
- ქარა მუსა-ფაშა
(1647)
(1647-1648)
(1648-1649)
- ქარა მურად-ფაშა პირველად
(1649-1651)
(1651)
- აბაზა სიავუშ-ფაშა I პირველად
(1651)
(1651-1652)
- თარჰონჯუ ალი-ფაშა
(1652-1653)
- ქოჯა დერვიშ-ფაშა
(1653-1654)
- იფშირ მუსტაფა-ფაშა
(1654-1655)
- ქარა მურად-ფაშა მეორედ
(1655)
(1655-1656)
(1656)
(1656)
- აბაზა სიავუშ-ფაშა I მეორედ
(1656)
- ბოინუიარალი მეჰმედ-ფაშა
(1656)
(1656-1661)
(1661-1676)
(1676-1683)
(1683-1685)
(1685-1687)
- ქოფრიულიუ დამატი აბაზა სიავუშ-ფაშა
(1687-1689)
- ნიშანჯი ისმაილ-ფაშა
(1688)
- ბექრი მუსტაფა-ფაშა
(1688-1689)
(1689-1691)
- ბაჰადირზადე არაბაჯი ალი-ფაშა
(1691-1692)
- მერზიფონელი ჯალიკ ჰაჯი-ფაშა
(1692-1693)
(1693-1694)
- სურმელი ალი-ფაშა
(1694-1695)
(1695-1697)
(1697-1702)
ოსმალეთის იმპერიის დაკნინება
- დალბათან მუსტაფა-ფაშა
(1702-1703)
- რამი მეჰმედ-ფაშა
(1703)
- ქავანოზ აჰმედ-ფაშა
(1703)
- დამატი ჰასან-ფაშა
(1703-1704)
- ქალაიქოზ ჰაჯი აჰმედ-ფაშა
(1704)
- ბალთაჯი მეჰმედ-ფაშა პირველად
(1704-1706)
(1706-1710)
(1710)
- ბალთაჯი მეჰმედ-ფაშა მეორედ
(1710-1711)
(1711-1712)
- სილაჰდარ სულეიმან ფაშა
(1712-1713)
- ჰოჯა იბრაჰიმ-ფაშა
(1713)
(1713-1716)
- ჰაჯი ჰალილ-ფაშა
(1716-1717)
- ნიშანჯი მეჰმედ-ფაშა
(1717-1718)
(1718-1730)
- სილაჰდარ დამატი მეჰმედ-ფაშა
(1730-1731)
- ქაბაქულაქ იბრაჰიმ-ფაშა
(1731)
(1731-1732)
- ჰექიმოღლუ ალი-ფაშა პირველად
(1732-1735)
- გურჯი ისმაილ-ფაშა
(1735)
- დიმიტოკელი მეჰმედ-ფაშა
(1736-1737)
- მუჰზინზადე აბდულა-ფაშა
(1737)
- იეღენი მეჰმედ-ფაშა
(1737-1739)
- ივაზადე მეჰმედ-ფაშა
(1739-1740)
- ნიშანჯი შეჰლა ჰაჯი აჰმედ-ფაშა
(1740-1742)
- ჰექიმოღლუ ალი-ფაშა მეორედ
(1742)
(1742-1746)
- თირიაქი ჰაჯი მეჰმედ-ფაშა
(1746-1747)
(1747-1750)
- დივითდარ მეჰმედ ემინ-ფაშა
(1750-1752)
- ჩორლულუ ქიოსე ბაჰირ მუსტაფა-ფაშა პირველად
(1752-1755)
- ჰექიმოღლუ ალი-ფაშა მესამედ
(1755)
- ნაილი აბდულა-ფაშა
(1755)
- სილაჰდარ ბიიქლი ალი-ფაშა
(1755)
- გურჯი ირმისექიზადე მეჰმედ საიდ-ფაშა
(1755-1756)
- ჩორლულუ ქიოსე ბაჰირ მუსტაფა-ფაშა მეორედ
(1756-1757)
(1757-1763)
- თევქი ჰამზა ჰამიდ-ფაშა
(1763)
- ჩორლულუ ქიოსე ბაჰირ მუსტაფა-ფაშა მესამედ
(1763-1765)
- მუჰზინზადე მეჰმედ-ფაშა პირველად
(1765-1768)
- სილაჰდარ მაჰირ ჰამზა-ფაშა
(1768)
- იაღლიქჩიზადე მეჰმედ ემინ-ფაშა
(1768-1769)
- მოლდოველი ალი-ფაშა
(1769)
- ივაზადე ალი-ფაშა
(1769-1770)
- სილაჰდარ მეჰმედ-ფაშა
(1770-1771)
- მუჰზინზადე მეჰმედ-ფაშა მეორედ
(1771-1774)
- იზეთ მეჰმედ-ფაშა პირველად
(1774-1775)
- მორეელი დერვიშ მეჰმედ-ფაშა
(1775-1777)
- დარენდელი ჯებეჯიზადე მეჰმედ-ფაშა
(1777-1778)
- ქალაფათ მეჰმედ-ფაშა
(1778-1779)
- სილაჰდარ სეიიდ მეჰმედ-ფაშა
(1779-1781)
- იზეთ მეჰმედ-ფაშა მეორედ
(1781-1782)
- იეღენი ჰაჯი მეჰმედ-ფაშა
(1782)
(1782-1785)
- გურჯი შაჰინ ალი-ფაშა
(1785-1786)
- გურჯი ქოჯა იუსუფ-ფაშა პირველად
(1786-1789)
- ჯენაზე ჰასან-ფაშა
(1789-1790)
- ალჟირელი ღაზი ჰასან-ფაშა
(1790)
- ჩელებიზადე სერიფ ჰასან-ფაშა
(1790-1791)
- გურჯი ქოჯა იუსუფ-ფაშა მეორედ
(1791-1792)
- დამატი მელექ მეჰმედ-ფაშა
(1792-1794)
- საფრანბოლულუ იზეთ მეჰმედ-ფაშა
(1794-1798)
- გურჯი ქორ იუსუფ ზიაუდინ-ფაშა პირველად
(1798-1805)
- ჰაფიზ ისმაილ-ფაშა
(1805-1806)
- ქეჩიბოინუზუ იბრაჰიმ ჰილმი-ფაშა
(1806-1807)
- ჩელები მუსტაფა-ფაშა
(1807-1808)
(1808)
- ჩავუშბაში მემიშ-ფაშა
(1808-1809)
- გურჯი ქორ იუსუფ ზიაუდინ-ფაშა მეორედ
(1809-1811)
(1811-1812)
- ჰურშიდ-ფაშა
(1812-1815)
- მეჰმედ ემინ რაუფ-ფაშა პირველად
(1815–1818)
- ბურდურლუ დერვიშ მეჰმედ-ფაშა
(1818–1820
- სეიდ ალი-ფაშა
(1820-1821)
(1821)
- ჰაჯი სალიჰ-ფაშა
(1821-1822)
- დელი აბდულა-ფაშა
(1822–1823)
- სილაჰდარ ალი-ფაშა
(1823)
- მეჰმედ საიდ გალიფ-ფაშა
(1823–1824)
- მეჰმედ სელიმ-ფაშა
(1824–1828)
- თოფალ იზეთ მეჰმედ-ფაშა პირველად
(1828–1829)
- რეშიდ მეჰმედ-ფაშა
(1829–1833)
- მეჰმედ ემინ რაუფ-ფაშა მეორედ
(1833–1839)
- ქოჯა ჰუსრევ მეჰმედ-ფაშა
(1839–1840)
- მეჰმედ ემინ რაუფ-ფაშა მესამედ
(1840–1841)
- თოფალ იზეთ მეჰმედ-ფაშა მეორედ
(1841–1842)
- მეჰმედ ემინ რაუფ-ფაშა მეოთხედ
(1842–1846)
- მუსტაფა რეშიდ-ფაშა პირველად
(1846–1848)
- იბრაჰიმ სარიმ-ფაშა
(1848)
- მუსტაფა რეშიდ-ფაშა მეორედ
(1848–1852)
- მეჰმედ ემინ რაუფ-ფაშა მეხუთედ
(1852)
- მუსტაფა რეშიდ-ფაშა მესამედ
(1852)
- მეჰმედ ემინ აალი-ფაშა მესამედ
(1852)
- დამატი მეჰმედ ალი-ფაშა
(1852–1853)
- მუსტაფა ნაილი-ფაშა პირველად
(1853–1854)
- ქიბრისლი მეჰმედ ემინ-ფაშა პირველად
(1854)
- მუსტაფა რეშიდ-ფაშა მეოთხედ
(1854–1855)
- მეჰმედ ემინ აალი-ფაშა მეორედ
(1855–1856)
- მუსტაფა რეშიდ-ფაშა მეხუთედ
(1856–1857)
- მუსტაფა ნაილი-ფაშა მეორედ
(1857)
- მუსტაფა რეშიდ-ფაშა მეექვსედ
(1857–1858)
- მეჰმედ ემინ აალი-ფაშა მესამედ
(1858–1859)
- ქიბრისლი მეჰმედ ემინ-ფაშა პირველად
(1859)
- მეჰმედ რუშდი-ფაშა პირველად
(1859–1860)
- ქიბრისლი მეჰმედ ემინ-ფაშა მეორედ
(1860–1861)
- მეჰმედ ემინ აალი-ფაშა მეოთხედ
(1861)
- მეჰმედ ფუად-ფაშა პირველად
(1861–1866)
- იუსუფ ქამილ-ფაშა
(1863)
- მეჰმედ ფუად-ფაშა მეორედ
(1863–1866)
- მეჰმედ რუშდი-ფაშა მეორედ
(1866–1867)
- მეჰმედ ემინ აალი-ფაშა მეხუთედ
(1866–1871)
- მაჰმუდ ნედიმ-ფაშა პირველად
(1871–1872)
- მიდჰათ-ფაშა პირველად
(1872)
- მეჰმედ რუშდი-ფაშა მესამედ
(1872–1873)
- აჰმედ ესად-ფაშა პირველად
(1873)
- შირვანლიზადე მეჰმედ რუშდი-ფაშა
(1873–1874)
- ჰუსეინ ავნი-ფაშა
(1874–1875)
- აჰმედ ესად-ფაშა მეორედ
(1875)
- მაჰმუდ ნედიმ-ფაშა მეორედ
(1875–1876)
- მეჰმედ რუშდი-ფაშა მეოთხედ
(1876–1876)
- მიდჰათ-ფაშა მეორედ
(1876–1877)
- იბრაჰიმ ედჰემ-ფაშა
(1877–1878)
- აჰმედ ჰამდი-ფაშა
(1878)
- აჰმედ ვეფიქ-ფაშა პირველად
(1878)
- მეჰმედ სადიქ-ფაშა
(1878)
- მეჰმედ რუშდი-ფაშა მეხუთედ
(1878)
- საფეთ-ფაშა
(1878)
- ჰაირედინ-ფაშა
(1878–1879)
- აჰმედ არიფი-ფაშა
(1879)
- მეჰმედ საიდ-ფაშა პირველად
(1879–1880)
- ქადრი-ფაშა
(1880)
- მეჰმედ საიდ-ფაშა მეორედ
(1880–1882)
- აბდურაჰმან ნურედინ-ფაშა
(1882)
- მეჰმედ საიდ-ფაშა მესამედ
(1882)
- აჰმედ ვეფიქ-ფაშა მეორედ
(1882)
- მეჰმედ საიდ-ფაშა მეოთხედ
(1882–1885)
- ქამილ-ფაშა პირველად
(1885–1891)
- აჰმედ ჯევად-ფაშა
(1891–1895)
- მეჰმედ საიდ-ფაშა მეხუთედ
(1895)
- ქამილ-ფაშა მეორედ
(1895)
(1895–1901)
- მეჰმედ საიდ-ფაშა მეექვსედ
(1901–1903)
- მეჰმედ ფერიდ-ფაშა
(1903–1908)
- მეჰმედ საიდ-ფაშა მეშვიდედ
(1908)
- ქამილ-ფაშა მესამედ
(1908–1909)
- ჰუსეინ ჰილმი-ფაშა პირველად
(1909)
- აჰმეთ თევფიქ-ფაშა პირველად
(1909)
- ჰუსეინ ჰილმი-ფაშა მეორედ
(1909–1910)
- იბრაჰიმ ჰაქი-ფაშა
(1910–1911)
- მეჰმედ საიდ-ფაშა მერვედ
(1911–1912)
- ღაზი აჰმედ მუჰთარ-ფაშა
(1912)
- ქამილ-ფაშა მეოთხედ
(1912–1913)
- მაჰმუდ შევქეთ-ფაშა
(1913)
- საიდ ჰალიმ-ფაშა
(1913–1917)
(1917–1918)
(1918)
- აჰმეთ თევფიქ-ფაშა მეორედ
(1918–1919)
- დამატი ფერიდ-ფაშა პირველად
(1919)
- ალი რიზა-ფაშა
(1919–1920)
- სალიჰ ჰულუსი-ფაშა
(1920)
- დამატი ფერიდ-ფაშა მეორედ
(1920)
- აჰმეთ თევფიქ-ფაშა მესამედ
(1920–1922)
იხილეთ აგრეთვე
რესურსები ინტერნეტში
- Aktaş, Necati; Kaplan, Mustafa (2003) Osmanlı fermanları. Osmanlı Arşivi.
- Dânişmend, İsmail Hâmi (1971). Osmanlı devlet erkânı: Sadr-ı-a'zamlar (vezir-i-a'zamlar), şeyh-ül-islâmlar, kapdan-ı-deryalar, baş-defterdarlar, reı̂s-ül-küttablar. Türkiye Yayınevi.
- Imber, Colin (2009). The Ottoman Empire, 1300-1650: The Structure of Power. Palgrave Macmillan. ISBN 978-1-137-01406-1. [მკვდარი ბმული]
- Somel, Selcuk Aksin (2003). Historical Dictionary of the Ottoman Empire. Scarecrow Press. ISBN 978-0-8108-6606-5.
- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı; Karal, Enver Ziya (1954) Osmanlı tarihi: cilt. Uzunçarşılı, İ.H. 1. kısım. II. Selim'in tahta çıkışından 1699 Karlofça andlaşmasına kadar (1973) 2. kısım. XVI. yüzyıl ortalarından XVII. yüzyıl sonuna kadar (1954). Türk Tarih Kurumu Basımevi.
- Yücel, Yaşar (1992). Türkiye tarihi (IV.): Osmanli dönemi. Türk Tarih Kurumu. ISBN 978-975-16-0257-2.
- Yücel, Yaşar (1991). Türkiye tarihi (II.). Istanbul.