სიმძლავრე

ტერმინს „სიმძლავრე“ აქვს სხვა მნიშვნელობებიც, იხილეთ სიმძლავრე (მრავალმნიშვნელოვანი).

სიმძლავრე
ერთი ცხენისძალა საჭიროა 1 წამში 75 კგ ტვირთის 1 მეტრით გადასაადგილებლად
სიმბოლოს აღნიშვნა	${\displaystyle P}$
SI სისტემა	ვტ (ვატი)
სხვა სიდიდეებიდან წარმოება	${\displaystyle P={\frac {E}{t}$ ${\displaystyle P=F\cdot v}$ ${\displaystyle P=V\cdot I}$ ${\displaystyle P=\tau \cdot \omega }$
განზომილება	${\displaystyle L^{2}MT^{-3}$
სურათები ვიკისაწყობში

სიმძლავრე (აღნიშვნა: ${\displaystyle P}$) — ფიზიკური სიდიდე, რომელიც იზომება დროის ერთეულში შესრულებული მუშაობით.

თუ მუშაობა თანაბრად სრულდება, მაშინ სიმძლავრეს განსაზღვრავენ ${\displaystyle P={\frac {E}{t}$ ფორმულით, სადაც ${\displaystyle E}$ არის ${\displaystyle t}$ დროში შესრულებული მუშაობა. ზოგად შემთხვევაში ${\displaystyle P={\frac {dE}{dt}$, სადაც ${\displaystyle dE}$ არის ${\displaystyle dt}$ ელემენტარული დროის შუალედში (ჩვეულებრივ 1 წმ-ში) შესრულებული ელემენტარული მუშაობა. SI სისტემაში სიმძლავრე იზომება ვატებით (ვტ); 1 ვტ= 1 ჯ/წმ, CGS სისტემაში კი — ერგ/წმ. ტექნიკაში იყენებენ აგრეთვე სიმძლავრის სისტემის გარეშე ერთეულს — ცხენის ძალას (ც. ძ.).

SI ერთეულთა სისტემაში, სიმძლავრის საზომ ერთეულს წარმოადგენს ვატი, რომელიც უტოლდება ჯოულს, გაყოფილს წამზე.

სხვა, სიმძლავრის საზომი, გავრცელებული ერთეულია ცხენის ძალა.

თუ მოძრავ სხეულზე მოქმედებს ძალა, მაშინ ეს ძალა ასრულებს მუშაობას. სიმძლავრე, ამ შემთხვევაში გამოითვლება ფორმულით:

${\displaystyle P=F\cdot v\cdot \cos \alpha }$

${\displaystyle F}$ — ძალა, ${\displaystyle v}$ — სიჩქარე, ${\displaystyle \alpha }$ კუთხე ძალისა და სიჩქარის ვექტორებს შორის.

მთავარი სტატია: ელექტრული სიმძლავრე.

მყისიერი ელექტრული სიმძლავრე, კონკრეტულ ელექტრო-ქსელის ელემენტზე განისაზღვრება შემდეგი წესით:

${\displaystyle P=I\cdot U}$

სადაც I და U; - დენის ძალის და ძაბვის მყისიერი მნიშვნელობაა ამ ელემენტზე.

თუ ქსელის ელემენტს წარმოადგენს რეზისტორი, რომლის ელექტრო წინაღობაა R, მაშინ ვსარგებლობთ ფორმულით:

${\displaystyle P=I^{2}\cdot R={\frac {U^{2}{R}$

მუდმივი დენის შემთხვევაში საშუალო სიმძლავრე გამოითვლება შემდეგნაირად:

${\displaystyle P=I\cdot U=I^{2}\cdot R={\frac {U^{2}{R}$

• ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 9, თბ., 1985. — გვ. 361.