ჯელალ ბაიარი

ჯელალ ბაიარი
თურქეთის მე-3 პრეზიდენტი
თანამდებობაზე ყოფნის დრო
22 მაისი 1950 – 27 მაისი 1960
პრემიერ-მინისტრი	ადნან მენდერესი
წინამორბედი	ისმეთ ინენიუ
მემკვიდრე	ჯემალ გურსელი
თურქეთის პრემიერ-მინისტრი
თანამდებობაზე ყოფნის დრო
25 ოქტომბერი 1937 – 25 იანვარი 1939
წინამორბედი	ისმეთ ინენიუ
მემკვიდრე	რეფიქ საიდამი
დაბადებული	16 მაისი 1883 ბურსა ოსმალეთის იმპერია
გარდაცვლილი	22 აგვისტო, 1986 (103 წლის) სტამბოლი თურქეთი
ეროვნება	თურქი
რელიგია	მუსლიმი
ხელმოწერა

მაჰმუდ ჯელალ ბაიარი (დ. 16 მაისი, 1883 — გ. 22 აგვისტო, 1986) — თურქი პოლიტიკური და სახელმწიფო მოღვაწე. თურქეთის მე–3 პრეზიდენტი.

დაიბადა 1883 წელს სოფელ უმურბეიში (ბურსას პროვინცია), რელიგიური მოღვაწისა და მასწავლებლის ოჯახში, სკოლის დამთავრების შემდეგ ბაიარმა მუშაობა დაიწყო ქალაქ გემლიკის სასამართლოში კლერკად.

• 1908 — შეუერთდა ახალგაზრდა თურქების პოლიტიკურ ორგანიზაციას "პროგრესისა და ერთობის კომიტეტს" (თურქ. «İttihad Terakki Cemiyeti»).
• 1919— აირჩიეს ოსმალეთის პარლამენტის დეპუტატად სარუხანიდან (ახლანდელი მანისა).
• 1920 — ბაიარი გადავიდა ანკარაში და შეუერთდა მუსტაფა ქემალ ათა თურქს და თურქეთის განმათავისუფლებელ მოძრაობას.
• 1921 — გახდა ეკონომიკის მინისტრი.
• 1922 — თურქეთის დელეგაციის წევრი ლოზანის კონფერენციაზე.
• 1923 — დეპუტატი იზმირიდან
• 1924 — დააარსა საქმიანი ბანკი (თურქ. Türkiye İş Bankası) და იყო მისი გენერალური დირექტორი 1932 წლამდე.
• 1937–1939 — თურქეთის პრემიერ–მინისტრი.
• 1945 — დატოვა თურქეთის სახალხო რესპუბლიკური პარტია.
• 1946 — ადნან მენდერესთან ერთად დააარსა თურქეთის დემოკრატიული პარტია (თურქ. Demokrat Parti), რომელმაც 1950 წლის არჩევნებში მიიღო 408 ადგილი 487–დან.
• 1950–1960 — თურქეთის პრეზიდენტი (მთელი ეს პერიოდი პრემიერ–მინისტრი იყო ადნან მენდერესი).
• 1960 — დაამხეს სამხედრო გადატრიალების შედეგად და დააპატიმრეს.
• 1966 — მოხდა მისი რეაბილიტაცია.
• 1986 — გარდაიცვალა 103 წლის ასაკში.

• Celalbayar.org

ეს სტატია თურქეთისა და თურქების შესახებ ჯერჯერობით ესკიზია. თქვენ შეგიძლიათ დაგვეხმაროთ მის შევსებაში.

ხ • გ • რ თურქეთის პრეზიდენტები ქემალ ათათურქი ისმეთ ინენიუ ჯელალ ბაიარი ჯემალ გურსელი ჯევდეთ სუნაი ფაჰრი კორუთურქი ქენან ევრენი თურგუთ ოზალი სულეიმან დემირელი აჰმეთ ნეჯდეთ სეზერი აბდულა გიული რეჯეფ თაიფ ერდოღანი

ხ • გ • რ თურქეთის პრემიერ-მინისტრები დამოუკიდებლობისათვის ომი (1920–1923) ქემალ ათათურქი ფევზი ჩაქმაქი რაუფ ორბეი ალი ფეთჰი ოქიარი თურქეთის რესპუბლიკა (1923–2018) ისმეთ ინენიუ ალი ფეთჰი ოქიარი ჯელალ ბაიარი რეფიქ საიდამი აჰმედ ფიქრი თუზერი შუქრუ სარაჯოღლუ რეჯეფ ფექერი ჰასან საკა შემსეთინ გუნალთაი ადნან მენდერესი ჯემალ გურსელი ემინ ოზდილექი ისმეთ ინენიუ სუათ ჰაირი ურგუპლუ სულეიმან დემირელი ნიჰათ ერიმი ფერით მელენი ნაიმ თალუ ბიულენთ ეჯევითი სადი ირმაკი სულეიმან დემირელი ბიულენთ ეჯევითი სულეიმან დემირელი ბიულენთ ეჯევითი სულეიმან დემირელი ბიულენთ ულუსუ თურგუთ ოზალი ალი ბოზერი ილდირიმ აკბულუთი მესუთ ილმაზი სულეიმან დემირელი ერდალ ინენიუ თანსუ ჩილერი მესუთ ილმაზი ნეჯმეთიინ ერბაქანი მესუთ ილმაზი ბიულენთ ეჯევითი აბდულა გიული რეჯეფ თაიფ ერდოღანი აჰმეთ დავუთოღლუ ბინალი ილდირიმი