29 ოქტომბერი

29 ოქტომბერი — გრიგორიანული კალენდრის 302-ე დღე (ნაკიან წლებში – 303-ე დღე). წლის ბოლომდე დარჩენილია 63 დღე.

• 437 : ვალენტინიანე III, დასავლეთ რომის იმპერატორი, ქორწინდება ლიცინია ევდოხიაზე, მისი ბიძაშვილი თეოდოსე II-ის (აღმოსავლეთ რომის იმპერატორი კონსტანტინოპოლში) ქალიშვილვზე, რითაც გაერთიადნა თეოდოსეს დინასტიის ორი შტო.
• 969 : ბიზანტიის ჯარები ანტიოქიას იღებენ სირიაში.
• 1618 : ინგლისელ მოგზაურს, მწერალსა და კურტიეს სერ ვალტერ რალეის თავი მოჰკვეთეს ინგლისის მეფე ჯეიმზ I-ის წინააღმდეგ შეთქმულების მზადების ბრალდებით.
• 1675 : ლაიბნიცი პირველად იყენებს გრძელ თანხმოვან s, ∫, ინტეგრალისთვის.
• 1787 : მოცარტის ოპერა დონ ჯოვანის პრემიერა გაიმართა პრაღაში.
• 1863 : ჟენევაში შეკრებილი 16 ქვეყნის წარმომადგენელი საერთაშორისო წითელი ჯვრის შექმნაზე თანხმდება.
• 1923 : გამოცხადდა თურქეთის რესპუბლიკა. მისი პირველი პრეზიდენტი გახდა ქემალ ათათურქი.
• 1929 : ნიუ-იორკის საფონდო ბირჟა კრახს განიცდის, რასაც „შავი სამშაბათი“ ეწოდა და რაც დიდი დეპრესიის დასაბამი გახდა.
• 1956 : დაიწყო სუეცის კრიზისი. ისრაელი შეიჭრა სინაის ნახევარკუნძულზე და ეგვიპტის ჯარები სუეცის არხისკენ განდევნა.
• 1964 : მძარცველებმა ამერიკის ბუნების ისტორიის მუზეუმიდან, ნიუ-იორკი, მარგალიტების ფასდაუდებელი კოლექცია გაიტაცეს, მათ შორის იყო 565 კარატის (113 გ.) ინდოეთის ვარსკვლავი.
• 1969 : ისტორიაში პირველი კავშირი განხორციელდა ორ კომპიუტერს შორის არპანეტ-ზე, რამაც ინტერნეტს დაუდო დასაბამი.
• 2004 : რომში ევროპის ქვეყნების წარმომადგენლებმა ხელი მოაწერეს ხელშეკრულებას ევროპის კონსტიტუციის შესახებ.
• 2007 :
  • კრისტინა ფერნადეს დე კირხნერი არგენტინის პრეზიდენტად აირჩიეს, შეცვალა რა ამ პოსტზე მისი მეუღლე ნესტორ კირხნერი.
  • ფეხბურთის ასოციაციათა საერთაშორისო ფედერაციამ ფიფას 2014 წლის მსოფლიო თასის გათამაშების მასპინძლად ბრაზილია გამოაცხადა.
• 2012 : კარიბის ზღვის შემდეგ ქარიშხალმა „სენდიმ“ აშშ-ის აღმოსავლეთ სანაპიროს მნიშვნელოვანი ზიანი მიაყენა და ნიუ-იორკის ნაწილი დატბორა.
• 2013 : ბოსფორის სრუტის ქვეშ თურქეთის ევროპული და აზიური ნაწილების დამაკავშირებელი სარკინიგზო გვირაბი მარმარაი გაიხსნა.
• 2015 :
  • არაბი ბლოგერი და აქტივისტი რაიფ ბადავი სახაროვის პრემიის ლაურეატი გახდა.
  • ჩინეთში ერთი ბავშვის პოლიტიკა გაუქმდა და იგი ორი ბავშვის პოლიტიკამ ჩაანაცვლა.
  • ბიდჰია დევი ბჰანდარი ნეპალის პირველი ქალი პრეზიდენტი გახდა.
• 2022 : კორეის დედაქალაქ სეულში მასობრივი ჭყლეტის შედეგად დაიღუპა 151, ხოლო დაშავდა 82 ადამიანი.

• 1656 : ჰალეი, ედმუნდ — ინგლისელი ასტრონომი და გეოფიზიკოსი
• 1880 : აბრამ იოფე — რუსი ფიზიკოსი. აკადემიკოსი
• 1897 : იოზეფ გებელსი — ადოლფ ჰიტლერის ერთ-ერთი უახლოესი თანამებრძოლი და ყველაზე ერთგული მიმდევარი
• 1914 : მაქსიმე — ბულგარეთის მართლმადედებელი ეკლესიის პატრიარქი
• 1971 : უინონა რაიდერი — ამერიკელი მსახიობი

• 1783 : დ'ალამბერი, ჟან ლერონ — ფრანგი მათემატიკოსი და ფილოსოფოსი
• 1949 : გურჯიევი, გიორგი — მისტიკოსი, ფილოსოფოსი, ფსიქოლოგი (დ.1877)
• 1950 : გუსტავ V — შვედეთის მეფე (დ.1858)
• 1969 : აფაქიძე, ვალენტინ — ქართველი სამხედრო მოღვაწე
• 2010 : კარლო საკანდელიძე — ქართველი მსახიობი (დ. 1928)

• მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:
  • ზენონ იყალთოელი;
  • ლონგინოზ ასისთავი.

• აგრეთვე:
  • თურქეთი : რესპუბლიკის დღე

სხვა თვეები