Тереңкөл ауданы

Қазақстан ауданы
Тереңкөл ауданы
Елтаңбасы
Әкімшілігі
Облысы	Павлодар облысы
Аудан орталығы	Тереңкөл
Ауылдық округтер саны	12
Ауыл саны	30
Әкімі	Азамат Тоқтамысұлы Маңғұтов
Аудан әкімдігінің мекенжайы	Тереңкөл ауылы, Елгин көшесі, №172
Тарихы мен географиясы
Координаттары	53°13′12″ с. е. 76°23′24″ ш. б. / 53.22000° с. е. 76.39000° ш. б. / 53.22000; 76.39000 (G) (O) (Я)Координаттар: 53°13′12″ с. е. 76°23′24″ ш. б. / 53.22000° с. е. 76.39000° ш. б. / 53.22000; 76.39000 (G) (O) (Я)
Құрылған уақыты	1928 жыл
Жер аумағы	6,8 мың км²
Уақыт белдеуі	UTC+5:00
Тұрғындары
Тұрғыны	19 943[1] адам (2023)
Ұлттық құрамы	орыстар (43,66 %) қазақтар (40,03 %) немістер (7,92 %) украиндар (4,89 %) татарлар (0,85 %) беларустар (0,75 %) басқалары (1,9 %)[2]
Сандық идентификаторлары
Пошта индексі	140600-140612
Автомобиль коды	14
Тереңкөл ауданының әкімдігі

Тереңкөл ауданы — Павлодар облысы құрамындағы аудан. Әкімшілік орталығы – Тереңкөл ауылы.

1928 жылы 17 қаңтарда Фёдоров ауданы құрылды, ол сол жылы 23 маусымда Максим Горький ауданы болып өзгертілді. Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесі Президиумының 1963 жылғы 2 қаңтардағы Жарлығымен Максим Горький ауданының аумағында Қашыр ауданы құрылды. ҚР Президентінің 2018 жылғы 4 тамыздағы Жарлығымен аудан атауы Тереңкөл болып өзгертілді.

Солтүстік-батысында — Железин ауданымен, солтүстік-шығысында – Ресейдің Новосибирск облысының Қарасуық ауданымен, шығысында – Успен ауданымен, оңтүстігінде – Павлодар ауданымен шектеседі. Батысында ауданның табиғи шекарасы Ертіс өзені болып табылады. Өзен арқылы Ақтоғай, Ертіс аудандарымен шектеседі. Аудан аумағы бойынша Павлодар—Омбы, Қашыр—Купино автомобиль жолдары өтеді.

Климаты қатал континентальды. Қаңтардың орташа температурасы − 18º-19ºС-қа, шілденікі — +20º+21ºС-қа тең. Атмосфералық жауын-шашынның жылдық мөлшері 250—300 мм құрайды.

Аудан аумағы Барабинск ойпатының жапсарында және Құлынды жазығында орналасқан. Жер бедері жазық. Топырағы қызғылт, сортаң. Аудан аумағы бойынша 50 км ұзындықта Ертіс өзені ағып өтеді, көптеген ұсақ көлдер бар.

Пайдалы қазбалардың ішінде глауберлік және ас тұзының, кірпіш, жабынғы жасауға қажет балшықтың кен орындары бар. Балшық қоры мөлшерленбеген.

Бетеге, жусан, тал, көктерек өседі. Қасқыр, қарсақ, түлкі, қоян, үйрек, қаз, аққу мекендейді. Тұзды көлдерде табан, алабұға, шабақ, шортан кездеседі.

Ұлттық құрам (2012 жылдың 1 қаңтарына)

• орыстар — 9 190 адам (43,16%)
• қазақтар — 8 388 адам (39,39 %)
• украиндар — 1 274 адам (5,98 %)
• немістер — 1 698 адам (7,97 %)
• татарлар — 141 адам (0,66 %)
• беларустар — 210 адам (0,98 %)
• басқалары — 390 адам (1,83 %)
• Барлығы — 21 291 адам (100,00 %)

1999 жылы халық саны — 31,7 мың адамды, 2012 жылы — 21,291 мың адамды құрады. 1999 жылы халықтың орташа тығыздығы — 4,66 адам/км², ал 2012 жылы — 3,13 адам/км² болды.

30 елді мекен 12 ауылдық округке біріктірілген:

Жөндеу-механикалық, май және нан зауыттары, құрылыс материалдары мен конструкуциялар комбинаты, тұрмыстық қамтамасыз ету, ағашты қайта өндеу комбинаттары, құрылыс және автокөліктік кәсіпорындары, типография бар.

Ауданның ауылшаруашылық мамандандырылуы: сүт және ет-сүтті мал шаруашылығы, бидай шаруашылығы. Бидай, тары, қаратұмық, күнбағыс өсіріледі, ұсақ тері шикізаты өндіріледі. Ауданда 15 ауылшаруашылық және 145 шаруа қожалықтары, 7863 жеке қоныстар; 41 қайта өндеу объектілері: 12 шағын-диірмендер, 1 сүтті қайта өндеу бойынша цех, 10 күнбағыс өндіру бойынша цехтар бар.

2012 оқу жылында 31 жалпы білім беру мектептері, 3 мектепалды мекемелері мен 2 кәсіби мектептер қызмет етеді.

Ауданда Қашыр орталық аудандық аурухана қызмет етеді, бас дәрігер Әмірқан Тұрғылдинов.

1934 жылдан бастап аудандық «Заря» газеті шығарылады. Ауданда жылжымайтын мәдениет және тарихи ескерткіштері бар: Кеңес Одағының батыры А.Н. Елгиннің мүсіні, 1964 ж, Қашыр ауылы

• XIX ғ. аяғындағы А.Н. Елгиннің үйі, Қашыр ауылы
• Еңбек мәртебесі ескерткіші, ДТ-54 тракторы , 1979 жылғы ГАЗ-АА автомашинасы, Березовка ауылы

Кеңес Одағының батырлары: А.Н. Ёлгин, М.М. Катаев, В.В. Степаненко, Қ.М. Сұрағанов ; Социалистік Еңбек Ерлері: Ж. Әбілқайыров, Н. Әлжанов, В.С. Выдрин, З.А. Жуков, Д.С. Козолуп, Т.И. Рахманин, П.С. Рябова, Н.М. Соколов.

Павлодар облысы Орталығы: Павлодар Аудандары Аққулы • Ақтоғай • Баянауыл • Ертіс • Железин • Май • Павлодар • Тереңкөл • Успен • Шарбақты Облыстық бағыныстағы қалалар Aқсу • Екібастұз • Павлодар