Gihaşimşîr

(Gladiolus alatus), Clanwilliam, RSA

Gihaşimşûr, Gihaşimşîr (Gladiolus) (lat. gladius = "şûr") çîneke riwekên famîleya sosinan (Iridaceae) e. Cureyekê vê çînê şimşûrî (Gladiolus illyricus) ku carnan ji ev wekî navê giştî jî tê bikaranîn. Şimşûr navê cureyekê şûran e.

Li Kurdistan, başûrê Ewropa, hin deverên Afrîka, Madagaskar, Rojhilata Navîn û devedorê Deryaya Navîn diçê. Li Ewropayê pirranî bo baxçevaniyê tê çandin. Hin jî tên xwarin.

Sîstematîk

Bi qasî 250 heya 260 cureyên wê hene. Yên navdar ev in:

  • Gladiolus alatus
  • Gihaşimşûra stêrî (Gladiolus callianthus)
  • Gihaşimşûra kardînal (Gladiolus cardinalis)
  • Gihaşimşûra helesor (Gladiolus carneus)
  • Gihaşimşûra cûce (Gladiolus x colvillei)
  • Gihaşimşûra nasyar (Gladiolus communis L.)
  • Gihaşimşûra xwînsorî (Gladiolus cruentus)
  • Gihaşimşûra çûx (Gladiolus dalenii Van Geel)
  • Gihaşimşûra mêrgê (Gladiolus imbricatus)
  • Şimşûrî (Gladiolus illyricus)
  • Gihaşimşûra îtalî (Gladiolus italicus Mill.)
  • Gladiolus liliaceus
  • Gihaşimşûra kulîlkhember (Gladiolus oppositiflorus)
  • Gihaşimşûra avevekê (Gladiolus palustris)
  • Gihaşimşûra pepûleyî (Gladiolus papilio)
  • Gihaşimşûra yekreng (Gladiolus tristis L.)

Çavkanî

Girêdanên derve