Îndûs

Îndûs
نیلاب Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
23°59′40″Bk 67°25′51″Rh / 23.9944°Bk 67.4308°Rh / 23.9944; 67.4308
ParzemînAsya Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
DewletPakistan, Çîn, Hindistan Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Li beşa îdarî
Cihê zana çemSengge Zangbo, Tibetan Plateau Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Devê çemDeryaya Erebî Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Tejaneya çemIndus basin Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Şaxên çem
  • Zanskar River
  • Haro River
  • Gilgit River
  • Shigar River
  • Shyok River
  • Panjnad River
  • Suru River
  • Soan River
  • Kurram River
  • Gomal River
  • Kabul River Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Welatê tejaneya çemPakistan Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Herik6600 Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Devera veqetîna avê1.165.000 km² Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Dirêjbûn3180 km Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêreBelge
Çemê Sindê, nêzîkî Skardu li Gilgit-Baltistan (Pakistan).
Şaxên sereke yên rûbarê Îndûsê

Îndûs, Sînd, Sind an jî çemê Sindê çemekî Asyayê û yek ji çemên herî dirêj ên dinyayê ye. Dirêjbûna wî 3.200 km ye.[1] Çem li Tîbeta Çînê dest pê dike, di nav Hindistan û Pakistanê ve diherike û li nêzîkî bajarê Keraçiyê digihêje Deryaya Erebî.

Firehbûna tejaneya çemê Sindê digihêje zêdeyî 1.165.000 km2 (450.000 sq mi) û herika wî ya salane qederê 243 km3 (58 cu mi) tê texmînkirin, du caran zêdeyî ya Çemê Nîlê û sê caran ji Çemên Dîcle û Firatê bi hev re zêdetir e û ji bo herika wî ya nîvekî ya salane mîna yek ji rûberên herî mezin ê cîhanê tê hesibandin.

Navê Îndûs ji peyva sanskrîtî ya sindhu (çem) tê. Navên Hindistan û Sindh her du jî ji heman peyvê tên.[2] Navê wî bi yewnaniya kevn: Ἰνδός, lat. Indós û bi latînî: Indus bû. Ji navên latînî India (Îndûs-stan) derket. Navên yewnanî û latînî ji peyva farisiya kevn a 𐏃𐎡𐎯𐎢𐏁, hindūš hatine wergirtin. Ji navê farisiya kevn navê Hindistan hatiye wergirtin.

Çavkanî

  1. ^ "Indus River | Definition, Length, Map, History, & Facts". Encyclopedia Britannica (bi îngilîzî). Roja gihiştinê 8 tebax 2021.
  2. ^ Everett-Heath, John (2020). Indus River (bi îngilîzî). Oxford University Press. doi:10.1093/acref/9780191905636.001.0001/acref-9780191905636-e-3161. ISBN 978-0-19-190563-6. Derived from the Sanskrit sindhu 'river'. It gives its name to India and the Pakistani province of Sindh.