Kumikî

Kumikî
Herêmên ku lê şêniyên sereke ne
 Rûsya503,060[1]
 Tirkiye10,000[2]
 Ûzbekistan1200[3]
 Ukrayna718[4]
 Qazaxistan481[5]
 Belarûs360[6]
 Letonya33[7]
Ziman
Zimanê dayikê: Zimanê kumikî,
zimanên din:
Zimanê rûsî
Baweriya dînî
Îslam - sunîtî

Kumikî (bi zimanê kumikî: Къумукълар, Alfabeya latînî: Qumuqlar, Rûsî: Кумыки) komeke etnîkî ye ku bi eslê xwe tirkî in. Kumikî bi gelemperî li Daxistan, Çeçenistan û li Bakurê Osetiyayê dijîn.[8][9]

Ziman

Zimanê kumikî zimanekî tirkî ye ku bi tirkîya Anatolyayê ve girêdayî ye. Ew ji hêla nêzîkî 300,000 kesan ve tê axaftin ku piraniya wan li Daxistanê an li derdora Xaça Sînor a Rûsya û Azerbaycanê dijîn.

Li Daxistanê, Çeçenistan û Moskoyê dibistanên ku zimanê kumikî ye perwerdeyî dikin.

Alfabe (1927 - 1937)

Wêneykî Alfabe ji 1935
A a B b C c Ç ç D d E e F f G g
Ƣ ƣ H h I i J j K k L l M m N n
Ꞑ ꞑ O o Ɵ ɵ P p Q q R r S s Ꞩ ꞩ
T t U u V v X x Y y Z z Ƶ ƶ Ь ь

Alfabe (1937 - niha)

А а Б б В в Г г Гъ гъ Гь гь Д д Е е
Ё ё Ж ж З з И и Й й К к Къ къ Л л
М м Н н Нг нг О о Оь оь П п Р р С с
Т т У у Уь уь Ф ф Х х Ц ц Ч ч Ш ш
Щ щ Ъ ъ Ы ы Ь ь Э э Ю ю Я я

Çavkanî

  1. ^ http://www.perepis-2010.ru/results_of_the_census/tab5.xls
  2. ^ http://kumukia.ru/?id=1928
  3. ^ https://joshuaproject.net/countries/UZ
  4. ^ http://2001.ukrcensus.gov.ua/results/nationality_population/nationality_popul1/select_5/?botton=cens_db&box=5.1W&k_t=00&p=50&rz=1_1&rz_b=2_1%20%20%20&n_page=3
  5. ^ http://www.stat.kz/p_perepis/Pages/default.aspx
  6. ^ https://belstat.gov.by/homep/ru/perepic/2009/vihod_tables/5.8-0.pdf
  7. ^ https://www.pmlp.gov.lv/lv/assets/ISVN_Latvija_pec_TTB_VPD_2020.pdf
  8. ^ Руслан Хадимуллин: Кумыки — один из народов Дагестана 5-09-2016, 06:08
  9. ^ ЭТНИЧЕСКАЯ ДЕМОГРАФИЯ ДАГЕСТАНА: КУМЫКИ ВО ВТОРОЙ ПОЛОВИНЕ XIX – НАЧАЛЕ XXI В. М.-Р.А. Ибрагимов, А.М. Макгашарипова, Институт ИАЭ ДНЦ РАН, Махачкала Региональный центр этнополитических исследований ДНЦ РАН, Махачкала.