Премьер-министр


Аткаруу бийлиги

Мамлекет башчы

Диктатор • Монарх • Президент

Өкмөт

Өкмөт башчысыКанцлерАткаруу бийлигинин башчысыПремьер-министр • Министрлер кабинети • МинистрликМинистр

Башкаруу формасы

Президенттик башкаруу системасы • Аралаш башкаруу системасы • Парламенттик башкаруу системасы • Парламенттик демократия (Вестминстер системасы) • Парламенттик монархия • Парламенттик республика

Тизмелер

Президенттердин тизмесиМамлекет башчыларынын тизмеси • Өкмөттөрдүн тизмеси

Жергиликтүү бийлик

ГубернаторМэрАкимАйыл башчы

Премьер-министр (фрle premier — биринчи) — бир катар мамлекеттердин аткаруу бийлигинин башчысы.

Кээ бир өлкөлөрдө премьер жалпы элдик добуш берүүдө аныкталат, башкаларында парламент дайындайт (Кыргыз Республикасы, Казакстан, БеларусьОрусия Федерациясы), же өлкө башчы дайындайт (Улуу Британия, Франция).

Ар бир өлкөдө премьер-министрдин өз аталышы бар, мисалы Латвияда — министрлер президенти; Германия жана Австрияда — канцлер; Кыргызстанда жана Израилде — өкмөт башчы, Италияда жана Перуда — Министрлер Кеңешинин төрагасы деп аталат.

Тарыхы

Премьер-министр кызматы XVI — XVII кылымдарда Батыш Европада пайда болгон. Премьер-министр деген сөз биринчи министр деп которулат. Францияда XVI—XVII кылымдарда башкы мамлекетттик министр аттуу кызмат орду пайда болгон.

Булактар

  • Юридика аталгылары менен түшүнүктөрүнүн орусча-кыргызча түшүндүрмө сөздүгү. Илимий-маалымдама басылыш/АРД/Чекки долбоору, авторлор жамааты. – Б.: 2005, ISBN 9967-428-14-7