Expeditio Magellanica
Expeditio Magellanica fuit maritima expeditio ad expensas Monarchiae Hispanicae, prima quae orbem circumnavigavit, inter annos 1519 et 1522, Magellano et Elcano ducibus.
De itinere
Quia rex Portugaliae nolebat expeditioni pecunias donare, Magellanus auxilium petivit rege Hispanico Carolo, qui 22 Martii anno 1519 pecunias et auxilium expeditioni dedit, viam ad Asiam Americae inveniendae causa. Mox cum navibus quinque (Victoria, Trinidad, Concepción, Santiago, San Antonio) et nautis 269 expeditio in Hispali convenit. Tum die 20 Septembris classis profecta est ad Americas. Inter nautas erant navarchus vicarius Elcano et chronographus supernumerariusque Antonius Pigafetta, qui iter victuri fuissent, et Eduardus Barbosa, qui cum Magellano interfectus esset.
Americam Australem attigit et Brasiliam vitavit, quae tum erat terra Lusitana, mense Novembri 1519, et deinde in terras nunc Argentinam et Patagoniam navigaverunt. Ibi, nautae contra ducem Magellanum rebellaverunt mense Martio anno 1520, sed hanc rebellionem? subiugit, quamquam duas naves amisit. Rebellione deleta mense Novembri anno 1520, classis ad fretum advenit quod nomen eius hodie fert. Hoc fretum cuspem continente dividit et oceanos Atlanticum et Pacificum coniungit.
Oceanum Pacificum attigit, et tranquillitas eius observatus, nomen hodiernam appellavit. Oceanum transientes omnes naves duro magnopere passus erant et alii esurie moriti fuerunt. Die 13 Februarii, 1521 insulas adventum quam appellata ab Magellano Insulae Latronum quod cleptas passus erat ex indigenis (nunc insulae Mariannae Guamisque).
Die 16 Martii 1521, insulae 'Homonhon' Philippinarum adventum ab Magellano est, cum adhunc 150 nautis. Interprete Henrico communicare poterant. Vernaculo rege amicavit, sed apud rixam interfuit, ei pugnante interfectus est.
Magellano defuncto, Ioannes Sebastianus Elcano electus est dux navis Victoria et iussus est ad Hispaniam navigare, dum Gundisalvus Gómez de Espinosa electus est dux navis Trinidad, qui cum suis ad Americam redivit. Die 6 Septembris anno 1522 navis Victoria cum 18 nautis in Hispaniam pervenit, itaque prima circumnavigatio orbis facta est.
Viri qui in Hispaniam pervenerunt
Ex 269 nautis, 35 tandem regressi sunt in Hispaniam:
Nautae qui cum Elcano regressi sunt
- Ioannes Sebastianus Elcano, Ipuscoanus ex Cetaria.
- Franciscus Albo, Graecus.
- Michael de Rodas, Rhodius.
- Ioannes de Acurio, Biscainus ex Bermeo.
- Antonius Pigafetta, Italus.
- Martinus de Yudícibus, Savonensis.
- Ferdinandus de Bustamante, Emeritensis.
- Nicholas el Griego, Graecus.
- Michael Sánchez de Rodas, Rhodius.
- Antonius Hernández Colmenero, Onubensis.
- Franciscus Rodríguez, Hispalensis
- Ioannes Rodríguez, Onubensis.
- Didacus Carmena, Baionensis.
- Ioannes, ex Aquisgrano.
- Ioannes de Arratia, Biscainus ex Bilbao.
- Vascus Gómez Gallego el Portugués, Baionensis.
- Ioannes de Santandrés, ex Cantabria.
- Ioannes de Zubileta, ex Baracaldone.
Nautae capti ab Lusitanis, tandem regressi
- Martinus Méndez
- Petrus de Tolosa
- Richardus de Normandie, Francus
- Rolandus de Argote, Francus
- Magister Petrus
- Ioannes Martín
- Simon de Burgos
- Philippus Rodas
- Gómez Hernández
- Bocacio Alonso
- Petrus de Chindurza, Biscainus
- Vasquito
Nautae qui per Americam regressi sunt anno 1525
- Gundisalvus Gómez de Espinosa
- Leo Pancaldo
- Ioannes Rodríguez el Sordo
- Genesius de Mafra
- Ioannes Vargue, Theodiscus