Madrigalis

Madrigalis^[1] seu madrigallis^[2] seu (carmen) matricale^[3](vulgo madrigal) est genus carminum, praecipuum saeculis XVI et XVII (floruit madrigalis inter 1530 et 1620). Madrigales erant Italiae oriundi, sed mox per Europam totam canebantur. Plurimi erant carmina saecularia, necnon religiosa. Dicuntur madrigales fuisse praeclara aetatis Renascentiae carmina.

Madrigalis primus cantus est Mantuae in urbe, sub patronatu familiae Gonzagae, circa annum 1530. Erant primi madrigales carmina ex tempore facta, et ad hoc creata, ab aristocratis et cortesanis.^? Erant hoc tempore musici in Italia qui musicam sacram crearent, et is polyphoniam colebant. Sonus proprius madrigalium fuit tandem compositio facta ex carminibus in promptu Italicorum cum modo canendi polyphonico musicorum cisalpinorum.

Primorum madrigalium musica saepe erat a vocibus quattuor, cum partibus homophonicis et polyphonicis. Vox superioris erat quae melodia ducebat, interdum voces inferiores aut canitae erant aut a partibus instrumentorum suffectae.

Madigales aetatis florescentis erant persaepe quinque aut sex vocibus compositi, et musica polyphonica imperabat supra homophonicam. Hoc in tempore rythmi et harmoniae sunt intrincatiores et numerosiores.

Seri madrigales sunt carmina transitionis inter Renascentiae carmina et musicam Barocam. Musica erat difficilior cantoribus, quia voces alternabant inter sonos graves et acutos.

Fuerunt duae scholae musicae praeclarae quorum alumni madrigales coluerunt. Istae erant schola musica Franco-Flandrica (ipsa successor scholae Burgundianae), schola musica Venetiana, schola musica Romana, et schola madrigalium Anglica.

• Carolus Iesualdus
• Lucas Marenzio
• Claudius Monteverdi
• Bernardus Pisanus
• Ioannes Petrus Aloysius Praenestinus

• Georgius Forster
• Iohannes Leo Haslerus
• Paulus Hofheimer
• Ludovicus Senfl

• Arnoldus Brugensis
• Orlandus Lassus

• Iacobus Arcadelt
• Clemens Janequin
• Iosquinus Pratensis

• Alphonsus de Mudarra
• Ioannes de la Encina
• Matthaeus Fletxa Vetus
• Thomas Ludovicus de Victoria

• Ioannes Dowland
• Ioannes Farmer
• Thomas Morley

• Carmen villanicum
• Follia
• La Guerre (Janequin)
• Madrigal History Tour