Jaorringedatering

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

De jaorringedatering is 'n meneer um d'n awwerdom vaan houte gebouwe of veurwerpe te bepaole door te loere nao de jaorring in 't hout.

In gemaotegde klimaote sjeit 'ne boum in de wintertied oet mèt greuje. Es de boum daonao weer wijer aongreujt, vörmp ziech in 't hout 'ne jaorrink, dee ziechbaar weurt es de boum weurt umgekap daan wel gezeeg. 'ne Boum greujt evels neet eder jaor eve hel: neerslaag en temperatuur kinne de greuj hendeg doen versjèlle. Zoedoende koume de jaorring op oongelieke plaotse vaanein te stoon. Door noe de profiele vaan 't hout in versjèllende stökker mètein te vergelieke, kin me oetmake of twie stökker hout oet dezelfde jaore koume.

Zègk noe tot me vaan ei stök hout, daarteg jaorring dik, wèt tot 't in 1400 is gezeeg. Bij 'n aander stök hout koume de boeteste ach ring perceis euverein mèt de binneste ach vaan de bekinde balk. Zoe kin me dat stök hout datere op 22 jaor iejer es 1400, 1378 dus.

De absolute datering vaan 't hout kin op diverse menere gebeure. Es me veur ei gebouw gesjreve bronne heet wienie 't gebouwd is, kin me dao-oet direk de aander jaore oetrekene. Soms is mie oonderzeuk nujeg. Zouw me noe, alweer oet gesjreve bronne, wete of e jaor oetzunderlek good daan wel slech waor, daan kin me dat perceis bestumme. De koolstofdatering kin ouch helpe oetkoms te bringe, meh die is op ziech nog neet perceis genog um op 't jaor exak te kinne datere.

De jaorringedatering hölp 't bèste es de sjèl nog um 't hout zit. Me wèt aanders jummers neet welke boeteste ring eventueel nog zien weggezeeg.