Claudi II el Gòtich
El March Aureli Valeri Claudi, conossuu anca come Claudi II ò come Claudi el Gòtich (Marcus Aurelius Valerius Claudius ò Claudius Gothicus in Latin; 10 mâgg 213 ò 214 - Sirmi, 270) l'è staa on imperador roman, che l'ha regnaa del 268 al 270; l'è staa el primm de ona seri de imperador Illirich, famos per avè cercaa de fà tornà l'Imperi al sò vegg splendor.
I origin e i caregh milidar
Nassuu ò in Dalmazia ò in Illiria, a l'era el fioeu del Flavi Numeri, de famiglia illuster, e de la soa miee Claudia. Sòtta el regn del Deci (249-251) l'è staa tribun milidar, carega grazie a la qual el s'è renduu famos, per esempi in de la difesa di Termòpil in del 250. Duranta el regn del Valerian (253-260) l'è staa tribun de la Legio V Martia e poeu governador de l'Illiria (dux totius Illyrici), che l'ha difenduu per des ann contra i invasion di Gòtt.
La salida al podè e i sò guerr
In del 268, a la mòrt del Gallien (253-268) l'era tribun a Pavia (che se ciamava Ticinum). Gh'è chi dis che l'è staa vun di autor de la mòrt de l'imperador, che l'era dree a assedià a Milan el general ribell Aureol. Sentuda la mòrt del Gallien, l'esercit, insemma al Senaa, l'ha eleggiuu el Claudi come noeuv imperador.
Avuda questa carega, el Claudi II (per sconfondes nò con l'imperador Claudi, che l'aveva regnaa tra 'l 41 e 'l 54) l'ha consideraa come sò primm impegn quell de difend cont energia i confin e i territòri de l'Imperi del numer cressent de invasion barbaregh. Quest obbiettiv l'è staa in part completaa grazie a batali come quella arent al Lagh de Garda contra i Alamann ò quella de Naiss contra Erui, Gepid e Gòtt (l'è staa ciamaa el Gòtich pròppri dòpo la vittòria a Naiss, incoeu Niš, in Serbia).
El Claudi II l'è anca riessii a reportà sòtta l'Imperi Roman i provincc de la Spagna e de la Galia Narbonesa, ma l'ha poduu nò conchestà tutt l'Imperi di Gali.
La mòrt
El Claudi II l'è mòrt in de l'agost del 270 a Sirmi per pest, menter l'era dree de andà contra di Barbar che aveven traversaa el Danubi. La soa mòrt l'è stada font de desgrazia per l'imperi, che l'aveva finalment trovaa on capp che 'l piasess a tucc: pòpol, esercit e Senaa. Gh'è succeduu el fradel Quintill, che l'è duraa men de on ann.
On quaj de desenn dòpo, l'imperador Costantin l'ha dii de vess on discendent del Claudi II per part de mader, ma gh'hinn minga di proeuv per testimoniàll.