Dialet aranes
Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada. |
L'aranes (in Ucitan aranés) a l'è una variant del dialet Guascun del Ucitan che l'è parlada in de la Val d'Aran in Catalugna e recugnussüda cume lengua ufissiala (insema al Catalan e'l Castiglian). L'Aranes a l'è dupraa del 1984 'me lengua veicular per insegnà in de la Val d'Aran.
Un censiment lenguistech del 2000 el dis che:
- el 50.8% a l'è bun de scrif in aranes;
- l' 80.5% a l'è bun de legg l'aranes;
- el 90.2% a l'è bun de parlà l'aranes;
- el 92.5% al capiss l'aranes;
- el 4.5% al capiss minga l'aranes.
Paragun intra lenguf rumanz
FESTA |
festa
|
fête
|
fiesta
|
festa
|
hèsta
|
LUNA |
lüna
|
lune
|
luna
|
lluna
|
lua
|
MELE |
mel
|
miel
|
miel
|
mel
|
mèu
|
CASTELLUM |
castel
|
château
|
castillo
|
castell
|
castèth
|
ILLA |
lee
|
elle
|
ella
|
ella
|
era
|
RIDERE |
rit/rid
|
rire
|
reír
|
riure
|
arrir
|
CAPRA |
cavra/crava
|
chèvre
|
cabra
|
cabra
|
craba
|
El Pader Noster Aranes
Paire Nòstre qu'ei ath cèl,
qu'eth tièu nòm sia sanctificat;
qu'eth tièu règne venga.
qu'era tia volontat sia hèita
ara tèrra coma ath cèl.
Dòna-nos agüèi eth nòstre pan de cada dia,
e perdona-nos es nòstres ofènses
coma nosàti perdonam es d'aqueths que nos an ofensats
e no nos deishes pas caure en tentacion;
mai deliura-nos deth malin, amen.