Amerika Avaratra
I Amerika Avaratra dia zana-kaontinanta, na kaontinanta iray, araka ny fomba fijery. Ny atao hoe Amerika Avaratra dia fikambanan'ny firenena telo: i Etazonia, i Kanada ary i Meksika, na dia sokajiana ao amin' i Amerika Afovoany aza i Meksika ao amin' ny bokin-jeôgrafia somary efa taloha.
Ny Ranomasimbe Pasifika dia any andrefana, ny Ranomasimbe Atlantika any atsinana ary ny Ranomasimbe Arktika dia any avaratra.
Ny velarantanin' i Amerika Avaratra dia 23,75 tapitrisa kilometatra toradroa; i Kanada no firenena ngeza indrindra raha araka ny velarantany, dia avy eo arahan' i Etazonia (9,63 tapitrisa km²) sy i Meksika (1,97 tapitrisa km²). Ny isan'ny mponiny dia 443,36 tapitrisa; i Etazonia no be mponina indrindra (301 tapitrisa, manana hakitroka 31 mponina isaky ny km²) arahan' i Meksika (107 tapitrisa) sy i Kanada (31 tapitrisa).
Ny tanàna ngeza indrindra ao Amerika Avaratra dia i Mexico (Meksika), i New York (Etazonia), i Los Angeles (Etazonia) ary i Chicago (Etazonia).
Ny fiteny miasa ao dia ny fiteny anglisy any Kanada sy any Etazonia, ny fiteny espaniola any Meksika sy any Atsimon' i Etazonia ary ny fiteny frantsay ao Québec, any atsinanan' i Kanada.
Fizarana jeôpôlitika
Any avaratry ny kaontinantan' i Amerika dia misy an' i Amerika Avaratra, mamondrona ny firenena manaraka:
- Any avaratra atsinananan'ny kaontinanta, ny nosin'i Groenland ("tanimaitso"), nosy faharoa ngeza indrindran'izao tontolo izao (ao aorian' Aostralia). Ara-jeografia, izy io dia ao amin'ny kaontinantan'i Amerika Avaratra, fa raha amin'ny ara-politika, izy io dia faritany mizaka-tenan'ny fanjakan'i Danemarka.
sarin-tany ara-pôlitika ny amerika avaratra
- I Kanada, miaraka amin' ny nosy akaikiny
- Ny nosin' i Vanvouver, sy ny Nosin' ny Mpanjakavavy Charlotte any andrefana,
- Ny nosin' i Printsy Edouard, any Terre-Neuve sy ny Nosin' i Cap-Breton any atsinanana,
- Ny tambanosy arktika kanadiana miaraka amin' ny Nosin' i Ellesmere, ny nosin' i Baffin sy ny Nosy Victoria any avaratra.
- Ny tambanosin' i Saint-Pierre-et-Miquelon, faritany frantsay.
- I Etazonia, miaraka amin' ny Nosy Aleota sy ny Alaska;
- I Bermoda, faritany any ampitan-dranomasina mizaka tena an' ny United Kingdom:
- I Meksika.
Mponina
Tantara'ny mponina
Tantara prekôlômbiana
Amerika, zanatany eoropeanina
Firenena ao Amerika Avaratra
Firenena ao Amerika Avaratra
Firenena ao Amerika Afovony
Fiteny ao Amerika Avaratra
Ny fiteny ao Amerika Avaratra dia ireo fiteny tenenin' ny mponina ao amin' io ampahan-kôntinenta io (isan' izany i Amerika Afovoany sy ireo nosy Antilia), izay ny ankamaroany dia nampidirin' ireo mpanjana-tany eorôpeana. Taloha dia niely ny fiteny amerindiana, nefa ankehitriny dia voasolon' ny fiteny eorôpeana efatra lehibe, dia ny fiteny anglisy, ny fiteny espaniôla, ny fiteny frantsay ary ny fiteny neerlandey. Manampy ireo ny fitenin' ny mpifindra monina, indrindra ny fiteny italiana, ny fiteny alemàna ary ny fiteny sinoa maro. Maro koa ireo fiteny kreôly izay niforona.
Jereo koa
Ireo kôntinenta
Faritra ao Amerika