Вестерлунд 1
Вестерлунд 1 | |
---|---|
Автор: ESO/VPHAS+ Survey/N. Wright | |
Податоци (епоха J2000) | |
Соѕвездие | Олтар |
Ректасцензија | 16ч 47м [1] | 04,0с
Деклинација | −45° 51′ [1] | 04,9″
Оддалеченост | 3,78+0,56 0,46[2] (2.6[3] – 4.23[4]) kpc |
Физички особености | |
Маса | 63,000[5] M☉ |
Полупречник | 3.26 ly[5] |
Старост | 3.50 Myr[5] |
Други назнаки | Ara Cluster, Вестерлунд 1, ЕЈО 277-12, C 1644-457, VDBH 197 |
Поврзано: Расеано ѕвездено јато |
Вестерлунд 1 (скратено Wd1, понекогаш наречена и Ara Cluster[6]) — збиено младо ѕвездено суперјато на околу 3,8 Килопарсеци (12,000 светлосни години) оддалеченост од Земјата. Се смета за најмасивниот млад ѕвезден кластер во Млечниот Пат,[4] и бил откриен од Бенгт Вестерлунд во 1961 година,[7] но останал главно неистражен поради високата меѓуѕвездена апсорција во неговиот правец. Во иднина, веројатно ќе се развие во збиено ѕвездено јато.[8]
Кластерот содржи голем број на ретки, развојни, масивни ѕвезди, вклучувајќи: 6 жолти суперџинови, 4 црвени суперџинови, вклучувајќи ја и Вестерлунд 1-26, една од најголемите познати ѕвезди, 24 Волф-Рајеови ѕвезди, една светла сина варијабила, многу OB-суперџинови, и необична суперџиновска sgB[e]-ѕвезда која е предложена како остатоци од неодамнешниот ѕвезден судир.
Дополнително, рендгенските набљудувања откриле присуство на аномалски X-зрачен пулсар CXO J164710.20-455217, бавно ротирачка Неутронска ѕвезда која мора да е формирана од високо масивна претходна ѕвезда.[9]
Набљудувања
Најсветлите ѕвезди од главната низа O7-8V во Wd1 поседуваат фотометриски величини на V-појасот околу 20,5, и затоа на визуелните бранови должини Wd1 е доминирана од високо светлечки ѕвезди од пост-Главната низа (величини на V-појас од 14,5-18, апсолутни величини -7 до −10), заедно со помалку светлечките ѕвезди од пост-Главната низа со класа на сјајност Ib и II (величини на V-појас од 18–20). Поради екстремно високото меѓуѕвездено црвенило кон Wd1, многу е тешко да се набљудува во U- и B-појасите, а повеќето набљудувања се направени во R- или I-појасите на црвениот крај на спектарот или во инфрацрвената. Ѕвездите во јатото генерално се именувани со класификација воведена од Вестерлунд,[10] иако посебна конвенција за именување често се користи за Волф-Рајеовите ѕвезди.
На бранови должини на рендгенските зраци, Wd1 покажува дифузна емисија од меѓуѕвездениот гас и точкеста емисија и од ѕвездите со висока маса и од постглавната низа и со мала маса, пред-главната низа. Вестерлунд 1 магнетар е најсветлиот точен извор на Х-зраци во јатото, со sgB[e]-ѕвезда W9, (претпоставена) бинарна W30a и Волф-Рајеовите ѕвезди WR A и WR B, сите силни извори на Х-зраци. Приближно 50 други точкести извори на Х-зраци се поврзани со светлечки оптички колеги. Конечно, на радио бранови должини, ѕвездата sgB[e] W9 и црвените суперџинови W20 и W26 се силни радиоизвори, додека поголемиот дел од студените хиперџинови и неколку OB суперџинови и Волф-Рајеовите ѕвезди се исто така откриени.
Возраст и развојна состојба
Возраста на Wd1 се проценува на 4-5 мегагодини од споредбата на населението на развојни ѕвезди со моделите на ѕвезден развој. Присуството на значителен број на Волф-Рајеови ѕвезди и црвени и жолти суперџинови во Wd1 претставува силно ограничување на возраста: теоријата сугерира дека црвените суперџинови нема да се формираат до околу 4 мегагодини бидејќи најмасивните ѕвезди не поминуваат низ фаза на црвениот суперџин, додека населението на Волф-Рајеовите ѕвезди нагло се намалува по 5 мегагодини. Овој опсег на возраст е во голема мера усогласен со инфра-црвените набљудувања на Wd1 кои откриваат присуство на ѕвезди од главната низа доцна-О, иако пониска возраст од околу 3,5 Myr е предложен од набљудувањата на ѕвезди со помала маса во Wd1.[1]
Доколку Wd1 формирал ѕвезди со типична функција на почетната маса, тогаш јатото првично би содржело значителен број на многу масивни ѕвезди, како оние што моментално се забележани во помладото јато Арка. Тековните проценки за староста на Wd1 се поголеми од животниот век на овие ѕвезди, а моделите на ѕвездениот развој сугерираат дека веќе би имало 50-150 супернови во Wd1, со стапка на супернова од приближно една на 10.000 години во последните милион години. Сепак, до денес е откриен само еден дефинитивен остаток од супернова - магнетар Вестерлунд 1 - и недостатокот на други компактни објекти и бинарни податоци со рендген со висока маса е збунувачки. Изнесени се голем број предлози, вклучително и високите ударни брзини на супернова што ги нарушуваат двојните системи, формирањето на бавно собирачките (и затоа незабележливи) црни дупки со ѕвездена маса или двојни системи во кои и двата објекти сега се компактни објекти, но проблемот допрва треба да се реши.
Бидејќи ѕвездите во Вестерлунд 1 имаат иста возраст, состав и растојание, јатото претставува идеална средина за разбирање на развојот на масивните ѕвезди. Истовременото присуство на ѕвезди кои се развиваат кон и исклучуваат од Главната низа претставува робустен тест за моделите на ѕвездениот развој, кои исто така во моментов не се во можност правилно да ја предвидат набљудуваната распространетост на подтиповите во Вестерлунд 1.[12]
Бинарна фракција
Голем број на докази укажуваат на висока двојна фракцијапо меѓу ѕвездите со висока маса во Wd1. Некои масивни двојни елементи се детектираат директно преку фотометрија [13] и набљудувања на радијалната брзина [14], додека многу други се заклучуваат преку секундарните карактеристики (како што се високата осветленост на Х-зраците, нетермалните радио спектри и вишокот на инфрацрвена емисија) кои се типични за двојни ветрови кои се судираат или Волф-Рајеовите ѕвезди кои формираат прашина. Севкупните бинарни фракции од 70% за населението на Волф-Рајеовите ѕвезди и повеќе од 40% за OB супергигантите во моментов се проценети, иако и двете може да се нецелосни.[14]
Ознака | Ректасцензија | Деклинација | Тип | Спектрален тип | Сјајност (L☉) | Температура (K) | Пречник (R☉) |
---|---|---|---|---|---|---|---|
W2a[15] | 16ч 46м 59,7с | −45° 50′ 51,1″ | Blue supergiant | O9.5 Ia – B0.5 Ia | |||
W4[15] | 16ч 47м 01,42с | −45° 50′ 37,1″ | Жолт хиперџин | G0 Ia+ – F2 Ia+ | |||
W5[16] | 16ч 47м 02,97с | −45° 50′ 19,5″ | Син хиперџин | ||||
W6a[15] | 16ч 47м 04,0с | −45° 50′ 21,0″ | Blue supergiant | ||||
W7[15] | 16ч 46м 03,62с | −45° 50′ 14,2″ | Син хиперџин | ||||
W8a[15] | 16ч 47м 04,79с | −45° 50′ 24,9″ | Жолт хиперџин | ||||
W8b[16] | 16ч 47м 04,95с | −45° 50′ 26,7″ | Син хиперџин | B1-5Ia | |||
W9[15] | 16ч 47м 04,14с | −45° 50′ 31,1″ | B[e]-ѕвезда | sgB[e] | |||
W12a[15] | 16ч 47м 02,21с | −45° 50′ 58,8″ | Жолт хиперџин | ||||
W13[17] | 16ч 47м 06,45с | −45° 50′ 26,0″ | Двојна ѕвезда | B0.5 Ia+ + OB | |||
W16a[15] | 16ч 47м 06,61с | −45° 50′ 42,1″ | Жолт хиперџин | ||||
W20[15] | 16ч 47м 04,70с | −45° 51′ 23,8″ | Црвен суперџин | 126,000[18] | 3,500[18] | 965[18] | |
W26[15] | 16ч 47м 05,40с | −45° 50′ 36,5″ | Црвен суперџин | M2-6Ia[19] | 380,000[20] – 1,100,000[18] | 3,600[21] – 3,700[18] | 1,530[20]−2,550[18],1,165–1,221 |
W32[15] | 16ч 47м 03,67с | −45° 50′ 43,5″ | Жолт хиперџин | ||||
W33[15] | 16ч 47м 04,12с | −45° 50′ 48,3″ | Син хиперџин | ||||
W36[22] | 16ч 47м 05,08с | −45° 50′ 55,1″ | Двојна ѕвезда | O6.5III + O9.5 IV | 275,000 + 89,000 | 12.69 + 10.46 | |
W75 | 16ч 47м 08,93с | −45° 49′ 58,4″ | Црвен суперџин | 68,000[18] | 3,600[18] | 668[18] | |
W237[15] | 16ч 47м 03,09с | −45° 52′ 18,8″ | Црвен суперџин, можен преден план од ореолов објект | 234,000,[18] 1,000[23] | 3,605[18] | 1,245,[18] 216[24] | |
W243[15] | 16ч 47м 07,55с | −45° 52′ 28,5″ | Сјајна сина променлива ѕвезда | LBV | |||
W265[15] | 16ч 47м 06,26с | −45° 49′ 23,7″ | Жолт хиперџин | ||||
WR 77a[25] | 16ч 46м 55,4с | −45° 51′ 34″ | Волф-Рајеова ѕвезда | WN6–7 | |||
WR 77aa[26] | 16ч 46м 46,3с | −45° 47′ 58″ | Волф-Рајеова ѕвезда | WC9d | |||
WR 77b[25] | 16ч 46м 59,9с | −45° 55′ 26″ | Волф-Рајеова ѕвезда | WC8 | |||
WR 77c[25] | 16ч 47м 00,89с | −45° 51′ 20,9″ | Волф-Рајеова ѕвезда | WNL | |||
WR 77d, W57c[25] | 16ч 47м 01,5с | −45° 51′ 45″ | Волф-Рајеова ѕвезда | WN8 | |||
WR 77e[25] | 16ч 47м 01,67с | −45° 51′ 19,9″ | Волф-Рајеова ѕвезда | WN6–8 | |||
WR 77f, W5[25] | 16ч 47м 02,97с | −45° 50′ 19,5″ | Волф-Рајеова ѕвезда | WNVL | |||
WR 77g[25] | 16ч 47м 03,1с | −45° 50′ 43″ | Волф-Рајеова ѕвезда | WC7 | |||
WR 77h, W66[25] | 16ч 47м 04,0с | −45° 51′ 37,5″ | Волф-Рајеова ѕвезда | WC9 | |||
WR 77i[25] | 16ч 47м 04,02с | −45° 51′ 25,2″ | Волф-Рајеова ѕвезда | WN6–8 | |||
WR 77j, W44[25] | 16ч 47м 04,20с | −45° 51′ 07,0″ | Волф-Рајеова ѕвезда | WN9 | |||
WR 77k[25] | 16ч 47м 04,1с | −45° 51′ 20,0″ | Волф-Рајеова ѕвезда | WC9 | |||
WR 77l[25] | 16ч 47м 04,40с | −45° 51′ 03,8″ | Волф-Рајеова ѕвезда | WC8.5 | |||
WR 77m, W239[25] | 16ч 47м 05,21с | −45° 52′ 25,0″ | Волф-Рајеова ѕвезда | WC9 | |||
WR 77n[25] | 16ч 47м 05,35с | −45° 51′ 05,0″ | Волф-Рајеова ѕвезда | WN8 (непознат) | |||
WR 77o, W14c[25] | 16ч 47м 06,0с | −45° 15′ 22″ | Волф-Рајеова ѕвезда | WN7o[27] | |||
WR 77p, W241[25] | 16ч 47м 06,06с | −45° 52′ 08,3″ | Волф-Рајеова ѕвезда | WC9 | |||
WR 77q[25] | 16ч 47м 06,24с | −45° 51′ 26,5″ | Волф-Рајеова ѕвезда | WN6–8 | |||
WR 77r[25] | 16ч 47м 07,6с | −45° 52′ 36″ | Волф-Рајеова ѕвезда | WN6 | |||
WR 77s, W72[25] | 16ч 47м 08,32с | −45° 50′ 45,5″ | Волф-Рајеова ѕвезда | WN6o[28] | |||
WR 77sa[28] | 16ч 47м 07,58с | −45° 49′ 22,2″ | Волф-Рајеова ѕвезда | WN6h | |||
WR 77sb[28] | 16ч 47м 07,66с | −45° 52′ 35,9″ | Волф-Рајеова ѕвезда | WN6o | |||
WR 77sc, W72[28] | 16ч 47м 08,32с | −45° 50′ 45,5″ | Волф-Рајеова ѕвезда | WN7b | |||
WR 77sd[28] | 16ч 47м 14,1с | −45° 48′ 32″ | Волф-Рајеова ѕвезда | WN4–5 | |||
CXOU J164710.2-455216 | 16ч 47м 10,18с | −45° 52′ 16,7″ | аномален рендгенски пулсар |
Наводи
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Brandner, W.; Clark, J. S.; Stolte, A.; Waters, R.; Negueruela, I.; Goodwin, S. P.; и др. (2008). „Intermediate to low-mass stellar content of Westerlund 1“. Astronomy & Astrophysics. 478 (1): 137–149. arXiv:0711.1624. Bibcode:2008A&A...478..137B. doi:10.1051/0004-6361:20077579.
- ↑ Parker, Richard J.; Crowther, Paul A.; Rate, Gemma (2020). „Unlocking Galactic Wolf–Rayet stars with Gaia DR2 – II. Cluster and association membership“. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 495: 1209–1226. arXiv:2005.02533. doi:10.1093/mnras/staa1290. S2CID 218516882.
- ↑ Aghakhanloo, Mojgan; Murphy, Jeremiah W.; Smith, Nathan; Parejko, John; Díaz-Rodríguez, Mariangelly; Drout, Maria R.; Groh, Jose H.; Guzman, Joseph; Stassun, Keivan G. (2020-02-21). „Inferring the parallax of Westerlund 1 from Gaia DR2“. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 492 (2): 2497–2509. arXiv:1901.06582. Bibcode:2020MNRAS.492.2497A. doi:10.1093/mnras/stz3628. ISSN 0035-8711. S2CID 119465620.
- ↑ 4,0 4,1 Negueruela, I.; Alfaro, E. J.; Dorda, R.; Marco, A.; Maíz Apellániz, J.; González-Fernández, C. (2022). „Westerlund 1 under the light of Gaia EDR3: Distance, isolation, extent, and a hidden population“. Astronomy & Astrophysics. 664: A146. arXiv:2204.00422. Bibcode:2022A&A...664A.146N. doi:10.1051/0004-6361/202142985. S2CID 247922758 Проверете ја вредноста
|s2cid=
(help). - ↑ 5,0 5,1 5,2 Portegies Zwart, Simon F.; McMillan, Stephen L.W.; Gieles, Mark (2010). „Young Massive Star Clusters“. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 48: 431–493. arXiv:1002.1961. Bibcode:2010ARA&A..48..431P. doi:10.1146/annurev-astro-081309-130834. S2CID 119207843.
- ↑ Westerlund, B. E. (1968). „On the Extended Infrared Source in ARA“. Astrophysical Journal. 154: L67. Bibcode:1968ApJ...154L..67W. doi:10.1086/180270.
- ↑ Westerlund, B. (1961). „A Heavily Reddened Cluster in Ara“. Astronomical Journal. 70: 57. Bibcode:1961AJ.....66T..57W. doi:10.1086/108585.
- ↑ Gallagher; Grebel (2002). „Extragalactic Star Clusters: Speculations on the Future“. Extragalactic Star Clusters, IAU Symposium. 207: 207. arXiv:astro-ph/0109052. Bibcode:2002IAUS..207..745G. Занемарен непознатиот параметар
|name-list-style=
(help) - ↑ Muno, Michael P.; Clark, J. Simon; Crowther, Paul A.; Dougherty, Sean M.; De Grijs, Richard; Law, Casey; McMillan, Stephen L. W.; Morris, Mark R.; Negueruela, Ignacio; Pooley, David; Portegies Zwart, Simon; Yusef-Zadeh, Farhad; и др. (2006). „A Neutron Star with a Massive Progenitor in Westerlund 1“. Astrophysical Journal Letters. 636 (1): L41. arXiv:astro-ph/0509408. Bibcode:2006ApJ...636L..41M. doi:10.1086/499776. S2CID 10349450.
- ↑ Westerlund, B. E. (1987). „Photometry and spectroscopy of stars in the region of a highly reddened cluster in ARA“. Astronomy and Astrophysics. Supplement. 70 (3): 311–324. Bibcode:1987A&AS...70..311W. ISSN 0365-0138.
- ↑ „Comet-like stars“. www.eso.org. Посетено на 3 December 2018.
- ↑ Negueruela, Ignacio; Clark, J. Simon; Hadfield, Lucy J.; Crowther, Paul A.; и др. (2007). „Westerlund 1 as a Template for Massive Star Evolution“. Proceedings of the International Astronomical Union. 3: 301–306. arXiv:0802.4168. Bibcode:2008IAUS..250..301N. doi:10.1017/S1743921308020620.
- ↑ Bonanos, Alceste Z. (2007). „Variability of Young Massive Stars in the Galactic Super Star Cluster Westerlund 1“. Astronomical Journal. 133 (6): 2696–2708. arXiv:astro-ph/0702614. Bibcode:2007AJ....133.2696B. doi:10.1086/518093.
- ↑ 14,0 14,1 Ritchie, B. W.; Clark, J. S.; Negueruela, I.; Crowther, P. A.; и др. (2009). „A VLT/FLAMES survey for massive binaries in Westerlund 1: I. first observations of luminous evolved stars“. Astronomy and Astrophysics. 507 (3): 1585. arXiv:0909.3815. Bibcode:2009A&A...507.1585R. doi:10.1051/0004-6361/200912686.
- ↑ 15,00 15,01 15,02 15,03 15,04 15,05 15,06 15,07 15,08 15,09 15,10 15,11 15,12 15,13 15,14 Clark, J. S.; Negueruela, I.; Crowther, P. A.; Goodwin, S. P.; и др. (2005). „On the massive stellar population of the super star cluster Вестерлунд 1“. Astronomy & Astrophysics. 434 (3): 949–969. arXiv:astro-ph/0504342. Bibcode:2005A&A...434..949C. doi:10.1051/0004-6361:20042413.
- ↑ 16,0 16,1 Negueruela, Ignacio; Clark, J. Simon; Ritchie, Ben W. (2010). „The population of OB supergiants in the starburst cluster Вестерлунд 1“. Astronomy and Astrophysics. 516 (78): A78. arXiv:1003.5204. Bibcode:2010A&A...516A..78N. doi:10.1051/0004-6361/201014032.
- ↑ Negueruela, I.; Clark, J. S.; Ritchie, B. W. (2010). „The population of OB supergiants in the starburst cluster Вестерлунд 1“. Astronomy & Astrophysics. 516: 3. arXiv:1003.5204. Bibcode:2010A&A...516A..78N. doi:10.1051/0004-6361/201014032.
- ↑ 18,00 18,01 18,02 18,03 18,04 18,05 18,06 18,07 18,08 18,09 18,10 18,11 Fok, Thomas K. T.; Nakashima, Jun-Ichi; Yung, Bosco H. K.; Hsia, Chih-Hao; Deguchi, Shuji (2012). „Maser Observations of Вестерлунд 1 and Comprehensive Considerations on Maser Properties of Red Supergiants Associated with Massive Clusters“. The Astrophysical Journal. 760 (1): 65. arXiv:1209.6427. Bibcode:2012ApJ...760...65F. doi:10.1088/0004-637X/760/1/65.
- ↑ Clark, J. S.; Ritchie, B. W.; Negueruela, I.; Crowther, P. A.; Damineli, A.; Jablonski, F. J.; Langer, N. (2011). „A VLT/FLAMES survey for massive binaries in Вестерлунд 1“ (PDF). Astronomy & Astrophysics. 531: A28. arXiv:1105.0776. Bibcode:2011A&A...531A..28C. doi:10.1051/0004-6361/201116990.
- ↑ 20,0 20,1 Wright, N. J.; Wesson, R.; Drew, J. E.; Barentsen, G.; Barlow, M. J.; Walsh, J. R.; Zijlstra, A.; Drake, J. J.; Eisloffel, J. (16 October 2013). „The ionized nebula surrounding the red supergiant W26 in Вестерлунд 1“. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters. 437 (1): L1–L5. arXiv:1309.4086. Bibcode:2014MNRAS.437L...1W. doi:10.1093/mnrasl/slt127.
- ↑ MacKey, Jonathan; Castro, Norberto; Fossati, Luca; Langer, Norbert (2015). „Cold gas in hot star clusters: The wind from the red supergiant W26 in Вестерлунд 1“. Astronomy & Astrophysics. 582: A24. arXiv:1508.07003. Bibcode:2015A&A...582A..24M. doi:10.1051/0004-6361/201526159.
- ↑ Rocha, Danilo F.; Almeida, Leonardo A.; Damineli, Augusto; Navarete, Felipe; Abdul-Masih, Michael; Mace, Gregory N. (2022). „Distance and age of the massive stellar cluster Вестерлунд 1 – II. The eclipsing binary W36“. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 517 (3): 3749–3762. arXiv:2210.04985. Bibcode:2022MNRAS.517.3749R. doi:10.1093/mnras/stac2927.
- ↑ Fok, Thomas K. T.; Nakashima, Jun-Ichi; Yung, Bosco H. K.; Hsia, Chih-Hao; Deguchi, Shuji (2012). „Maser Observations of Вестерлунд 1 and Comprehensive Considerations on Maser Properties of Red Supergiants Associated with Massive Clusters“. The Astrophysical Journal. 760 (1): 65. arXiv:1209.6427. Bibcode:2012ApJ...760...65F. doi:10.1088/0004-637X/760/1/65.
- ↑ Messineo, M.; Brown, A. G. A. (2019). „A Catalog of Known Galactic K-M Stars of Class I Candidate Red Supergiants in Gaia DR2“. The Astronomical Journal. 158 (1): 20. arXiv:1905.03744. Bibcode:2019AJ....158...20M. doi:10.3847/1538-3881/ab1cbd.
- ↑ 25,00 25,01 25,02 25,03 25,04 25,05 25,06 25,07 25,08 25,09 25,10 25,11 25,12 25,13 25,14 25,15 25,16 25,17 25,18 Negueruela, I.; Clark, J. S. (2005). „Further Wolf–Rayet stars in the starburst cluster Вестерлунд 1“. Astronomy & Astrophysics. 436 (2): 541. arXiv:astro-ph/0503303. Bibcode:2005A&A...436..541N. doi:10.1051/0004-6361:20052699.
- ↑ Crowther, Paul A.; Hadfield, L. J.; Clark, J. S.; Negueruela, I.; Vacca, W. D. (2006-09-29). „A census of the Wolf–Rayet content in Вестерлунд 1 from near-infrared imaging and spectroscopy“. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 372 (3): 1411. arXiv:astro-ph/0608356. Bibcode:2006MNRAS.372.1407C. doi:10.1111/j.1365-2966.2006.10952.x.
- ↑ Koumpia, E.; Bonanos, A. Z. (2012). „The Fundamental Parameters of Four Massive Eclipsing Binaries in Вестерлунд 1“. Astronomy & Astrophysics. 547: A30. arXiv:1205.1369. Bibcode:2012A&A...547A..30K. doi:10.1051/0004-6361/201219465.
- ↑ 28,0 28,1 28,2 28,3 28,4 Crowther, Paul A.; Hadfield, L. J.; Clark, J. S.; Negueruela, I.; Vacca, W. D.; и др. (2006). „A census of the Wolf–Rayet content in Вестерлунд 1 from near-infrared imaging and spectroscopy“. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 372 (3): 1407–1424. arXiv:astro-ph/0608356. Bibcode:2006MNRAS.372.1407C. doi:10.1111/j.1365-2966.2006.10952.x.
Надворешни врски
- „Cl Westerlund 1“. SIMBAD. Центар за астрономски податоци во Стразбур. (англиски)
- Artist’s impression of a magnetar X-ray satellites catch magnetar in gigantic stellar ‘hiccup’, ESA website, 2007
- Image of Westerlund 1
- Neutron star found where black hole expected
|