Палета

Палета^[1][2] — тенка рамна површина што сликарите ја користат за мешање бои. Вообичаено се изработува од дрво, пластика, керамика или друг инертен непорозен материјал кој лесно може да се обликува. Поретки се палетите направени од стакло, но бројни сликари наведуваат дека тие се нивните омилени. Најпознатиот вид палета е тенка дрвена палета, направена така што сликарот може лесно да ја држи в рака, како и да ја остави настрана. Палетите за акварел^[3][4] најчесто се направени од пластика со вдлабнатини каде што сликарите можат да мешаат бои.

Првично поимот означувал избор на бои. Палетите се исто така универзален симбол на сликарството и уметноста воопшто, покрај четките, на пример во симболот Microsoft Paint.^[5][6] Во дигиталната ера, поимот палета доби и друго значење со кое често се користи во компјутерската графика.^[7][8] Покрај тоа, поимот се користи и за кутија со сенки за очи.^{[9][10][11][12]}

Влажните палети се посебен вид палети каде бојата е постојано влажна за да се спречи бојата да се исуши. Тие се состојат од сунѓер, водоотпорна хартија (на пр. хартија за печење, силиконска хартија или пергамент) и сад во кој се сместува сè. Бојата се става на хартијата и постојано е влажна поради осмозата.^[13][14] Влажните палети лесно се прават, но може и да се купат.

Старите египетски уметници мешале бои на мали штички.^[15] Во европското сликарство, палетата се појавува дури во 15 век. На цртежот од 9 век, апостолот Лука е прикажан како ја слика Дева Марија, држејќи сад со боја во раката. Ченино Ченини, во својата расправа „Книга за уметноста“, не ја спомнува палетата, иако детално го анализирал прашањето за мешање бои за прикажување различни теми. Старите мајстори, до ренесансата, кога работеле во масло, претходно ги мешале боите на ист начин како кога сликале со темпера. Џорџо Вазари^[16][17] раскажува дека болоњскиот уметник Аспертини^[18][19][20] додека работел имал садови со боја на својот појас. На сликата од 1519 година, апостолот Лука е прикажан со многу мала палета, како што забележал Д. Киплик, тогаш палетите биле наменети за нијансирани претходно измешани бои.^[21]

Со текот на времето биле избрани два оптимални облици за палети - правоаголни и овални, палетата добила дупка за прст во аголот за полесно држење при работа. Делото на Теодор Мајерн (Ракопис на де Мајерн, 1620 година - составено од разговорите на Мајерн со уметници) дава напатствија за правење палета импрегнирана со лепило. Дрвената штица ќе се натопи во тенџере со раствор од лепило над оган, а потоа ќе се држи под притисок за да се спречи искривување. Како што забележува авторот, таквата палета станува „многу добра“ откако уметникот ќе работи на неа извесно време. Најпогоден материјал за дрвена палета се сметало дрво кое има два важни квалитети - густина и леснотија (јавор, бука, зеленика, круша, јаболко).^[15]

Самиот распоред на боите на палетата и нивниот избор може да помогне да се откријат особините на индивидуалниот стил на уметникот, поединостите за работната постапка. Понекогаш, на личните изложби на мајстори, заедно со нивните дела се изложуваат и палети.^[15] Највообичаено било поставување на боите долж горниот раб на палетата според нивниот редослед во спектарот на бои^{[22][23][24][25]} и движењето од светло кон темно. ^[15] По секое работење, палетата мора да се исчисти со шпатула и да се избрише на суво, оставајќи само чисти бои на неа.

Дрвото за палетата не треба да биде иглолисно дрво, и тоа не треба да се искривува или крши. Најдобрите видови дрво се: круша, јавор, орев. Палетата за да не впива масло од боите, се импрегнира со масло, топол восок или е покриена со лак за масло. Се претпочита второто, бидејќи лакот не се раствора со бои за време на работата. ^[21] Удобните палети се дебели близу отворот за држење на прстите и потенки кон горните и левите рабови. Палетите од шперплоча се јаки, но бидејќи се насекаде со иста дебелина, многу се тешки.

За работа со акварел,^[26][27] за да може уметникот да ја види бојата без искривување како што ќе биде поставена на хартијата, палетата мора да биде бела и непроѕирна. Палетите за акварел се направени од порцелан или фајанс, пластика со отвори за разблажени бои. Погодна е метална палета во облик на кутија, чија внатрешност е покриена со бел емајл. Најлесната и најприфатлива опција за палета на акварел е обичен лист бела хартија. За гваш се користат палети од истите материјали.^[28][29] Таквите палети може да се користат за прицврстување сунѓери на влажна хартија, сликање во плочки, хартија за впивање.^[30][15]

• Сликарство
• Боја
• Сликарска четкичка

• Andrew Wilton & Anne Lyles. The Great Age of British Watercolours (1750–1880). Prestel. . 1993. ISBN 3-7913-1254-5. Отсутно или празно |title= (help)
• Anne Lyles & Robin Hamlyn. British watercolours from the Oppé Collection. Tate Gallery Publishing. Gallery, Tate; Lyles, Anne; Hamlyn, Robin (1997). British Watercolours from the Oppé Collection: With a Selection of Drawings and Oil Sketches. Tate Gallery. ISBN 1-85437-240-8.
• Christopher Finch. American Watercolors. Abbeville Press, . American Watercolors. 1991. ASIN B000IBDWGK.
• Christopher Finch. Nineteenth-Century Watercolors. Abbeville Press. Finch, Christopher (1991). Nineteenth-century Watercolors. Abbeville Press. ISBN 1-55859-019-6.
• Christopher Finch. Twentieth-Century Watercolors. Abbeville Press. Finch, Christopher (1988). Twentieth-century Watercolors. Abbeville Press. ISBN 0-89659-811-X.
• Eric Shanes. Turner: The Great Watercolours. Royal Academy of Arts. Shanes, Eric; Joll, Evelyn (2001). Turner: The Great Watercolours. Royal Academy of Arts. ISBN 0-8109-6634-4.
• Martin Hardie. Water-Colour Painting in Britain (3 volumes: I. The Eighteenth Century; II. The Romantic Period; III. The Victorian Period.). Batsford, 1966–. 1968. ISBN 1-131-84131-X. Отсутно или празно |title= (help)
• Michael Clarke. The Tempting Prospect: A Social History of English Watercolours. British Museum Publications, . . 1981. ASIN B000UCV0XO https://www.amazon.com/dp/B000UCV0XO. Отсутно или празно |title= (help)
• Moore, Sean. Ultimate Visual Dictionary. Dorling Kindersley. Dorling Kindersley Ultimate Visual Dictionary. Dorling Kindersley. 1994. ISBN 0-7513-1050-6.
• Rex Brandt. The Winning Ways of Watercolor: Basic Techniques and Methods of Transparent Watercolor in Twenty Lessons. Van Nostrand Reinhold. Brandt, Rex (1973). The Winning Ways of Watercolor: Basic Techniques and Methods of Transparent Watercolor in Twenty Lessons. Van Nostrand Reinhold Company. ISBN 0-442-21404-9.
• David Dewey. The Watercolor Book: Materials and Techniques for Today's Artist. Watson-Guptill. Dewey, David (1995). The Watercolor Book: Materials and Techniques for Today's Artist. Watson-Guptill Publications. ISBN 0-8230-5641-4.
• Donna Seldin Janis. Sargent Abroad: Figures and Landscapes. Abbeville Press; 1st edition (October 1997). ISBN 978-0-7892-0384-7.
• Charles LeClair. The Art of Watercolor (Revised and Expanded Edition). Watson-Guptill. Clair, Charles Le (1999). The Art of Watercolor. Watson-Guptill Publications. ISBN 0-8230-0292-6.
• Royal Watercolour Society. The Watercolour Expert. Cassell Illustrated. The Watercolour Expert. Cassell Illustrated. 2004. ISBN 1-84403-149-7.
• John Ruskin. The Elements of Drawing. Watson-Guptill. . 1991 [1857]. ISBN 0-8230-1602-1. Отсутно или празно |title= (help) (Reprints from other publishers are also available.)
• Pip Seymour. Watercolour Painting: A Handbook for Artists. Lee Press. . 1997. ISBN 0-9524727-4-0. Отсутно или празно |title= (help)
• Stan Smith. Watercolor: The Complete Course. Reader's Digest. . 1995. ISBN 0-89577-653-7. Отсутно или празно |title= (help)
• Curtis Tappenden. Foundation Course: Watercolour. Cassell Illustrated. . 2003. ISBN 1-84403-082-2. Отсутно или празно |title= (help)
• Edgar A. Whitney. Complete Guide to Watercolor Painting. Watson-Guptill, 1974. [Dover Edition ISBN 0-486-41742-5]
• Ian Sidaway. The Watercolor Artist's Paper Directory. North Light. . 2000. ISBN 1-58180-034-7. Отсутно или празно |title= (help)
• Jacques Turner. Brushes: A Handbook for Artists and Artisans. Design Press. Turner, Jacques (1992). Brushes: A Handbook for Artists and Artisans. Design Press. ISBN 0-8306-3975-6.
• Sylvie Turner. The Book of Fine Paper. Thames & Hudson. Turner, Silvie (1998). The Book of Fine Paper. Thames and Hudson. ISBN 0-500-01871-5.
• Michael Wilcox. The Wilcox Guide To The Best Watercolor Paints. School of Colour Publications. Wilcox, Michael (2000). The Wilcox Guide to the Finest Watercolor Paints. School of Colour Publications. ISBN 978-0-9679628-0-1.
• „Choose The Best Paint Brush“. Monarch Painting. Посетено на 2019-02-24.
• Boddy-Evans, Marion (October 31, 2019). „An Introduction to Art Paintbrushes“. The Spruce Crafts.
• „Brushes by Shape“. Dick Blick. Посетено на September 1, 2021.
• Walter Foster Creative Team (2017). Artist's Toolbox: Painting Tools & Materials - A Practical Guide to Paints, Brushes, Palettes and More. Quarto Publishing. ISBN 9781633222823.

• Palette, Online Etymology Dictionary
• Color palette