Sticht Utrecht
't Sticht Utrecht (ok bekend as 't Sticht) was 't laand daoras de bisschoppen van Utrecht ien de Middelieuwen as vörst de laandsheerlijkhied oaver uutoefenden. Een sticht was een gebied daoras een abt of bisschop oaver regeerden.
Utrecht was van 1024 töt 1528 een vörstendom binnen 't Heilige Roomse Riek. Det wil zeggen det de bisschop as rieksvörst en graof ok heerlijke rechten had en dus wereldlijke macht bezat. Hi'j regeerden oaver:
- 't Nedersticht, grofweg de teungwoordige pervincie Utrecht.
- 't Oaversticht, det de teungwoordige pervincies Oaveriessel en Drenthe en de stad Grunning umvatten.
Dit gebied muj underscheiden van 't bisdom Utrecht, waoroaver de Utrechtse bisschoppen geestelijk gezag uutoefenden. Dit gebied was veule groter; naost 't Sticht umvatten 't de teungwoordige pervincies Frieslaand (buten Achtkarspelen en Kollumerlaand), Noord-Hollaand, Zuud-Hollaand, Zeelaand (buten westelijk Zeeuws-Vlaandern) en Gelderlaand (buten dielen van de Achterhoek).
De prins-bisschoppen van Utrecht
In disse lieste staot de bisschoppen die ok as graof of wereldlijk heer regeerd hebt.
Naam | Periode | Opmarkingen |
Adelbold II | 1010-1026 | Beleend mit 't Graofschop Drenthe. |
Bernold | 1027-1054 | |
Willem I | 1054-1076 | |
Koendert van Zwaben | 1076-1099 | |
Burchard van Lechsgemünd | 1100-1112 | |
Godebald | 1114-1127 | |
Andries van Kuyk | 1128-1139 | |
Hartbert van Bierum | 1139-1150 | |
Herman van Horne | 1150-1156 | |
Godfried van Rhenen | 1156-1178 | |
Boldewien II van Hollaand | 1178-1196 | |
Arnold I van Isenburg | 1196-1197 | |
Dirk I van Hollaand | 1197 | |
Dirk II van Are | 1198-1212 | |
Otto I van Gelre | 1212-1215 | |
Otto II van Lippe | 1216-1227 | |
Wilbrand van Oldenburg | 1227-1233 | |
Otto III van Hollaand | 1234-1249 | |
Goswin van Randerath | 1249-1250 | |
Hendrik I van Vianden | 1249-1267 | |
Jan I van Nassau | 1268-1290 | Elect |
Jan II van Sierck | 1291-1296 | |
Willem II Berthout | 1296-1301 | |
Adolf van Waldeck | 1301 | |
Guy van Avesnes | 1301-1317 | |
Frederik II van Sierck | 1317-1322 | |
Jacob van Oudshoorn | 1322 | Elect |
Jan van Bronkhorst | 1322-1323 | Teugenbisschop |
Jan III van Diest | 1323-1340 | |
Nicolaas van Caputino | 1341-1342 | |
Jan IV van Arkel | 1342-1364 | |
Jan V van Virneburg | 1364-1371 | |
Zweder van Oeterlo | 1371 | |
Arnold II van Horne | 1371-1378 | |
Floris van Wevelinkhoven | 1378-1393 | |
Frederik III van Blankenheim | 1393-1423 | |
Rudolf van Diepholt | 1423-1455 | |
Zweder van Culemborg | 1423-1433 | Teugenbisschop |
Walraven van Meurs | 1434-1448 | Teugenbisschop |
Gijsbrecht van Brederode | 1455-1456 | |
David van Bourgondië | 1455-1496 | |
Engelbert van Kleef | 1482-1483 | Teugenbisschop |
Frederik IV van Baden | 1496-1517 | |
Filips van Bourgondië | 1517-1524 | |
Hendrik II van Beieren | 1524-1528 | Elect; hij dreug as leste prins-bisschop de wereldlijke macht in Sticht en Oaversticht oaver an Karel V. |
Commons: Sticht Utrecht - plaatjes, filmkes en/of gelüüdsbestanden. |
Dit stok is eskreven in 't Zuudwest-Zuud-Drèents van de Drèents-Oaveriesselse grèensstreek. |