Ankh_(symbool)

Ankhsymbool

De ankh (☥, Egyptisch: ˁnḫ) , ook: het ankh-teken, het levenskruis of het ankh-kruis is een van de bekendste oude Egyptische symbolen en vertegenwoordigt in de Egyptische mythologie het leven, o.a. in de naam Toetanchamon, levend evenbeeld van Amon.

Rol in oudheid

In de oudheid droegen de Egyptenaren de ankh op afbeeldingen als teken van hun onsterfelijkheid, de sleutel van het eeuwig geluk; wanneer mensen het dragen wordt daarmee aangegeven dat zij deze wereld voor het hiernamaals hebben verruild. Het werd geacht hen bescherming te bieden tegen allerlei gevaren. De hiëroglief in deze vorm betekent 'leven'.

In de Amarnaperiode werd de aton, de levenbrengende goddelijke zonneschijf afgebeeld met vele stralen die ieder in een hand eindigden. Op de bewaard gebleven troon van Toetanchamon is de aton afgebeeld die de koning en koningin een ankh aanreikt. Het aanreiken van een ankh door een godheid aan een farao, was het symbool van het schenken van levensenergie. De ankh werd ook steeds vlak onder de neus gehouden, omdat deze energie met de adem werd meegegeven, zoals op meerdere afbeeldingen is te zien.

De ankh is ook terug te vinden in de december 2015 ontdekte zegelafdruk van koning Hizkia van Juda tijdens opgravingen in het Ophelgebied aan de zuidkant van de Tempelberg in Jeruzalem.

In de Egyptische koptische kerk werd in de 4e eeuw de ankh als symbool gebruikt voor het leven na de dood.[1]

In de jaren 80 van de 20e eeuw maakte het symbool een heropleving mee als sieraad bij aanhangers van de gothic/new wave subcultuur.

In Unicode is het ankh-teken opgenomen onder nummer U+2625 (☥).

Afbeeldingen

Literatuur

Dubbel kroon Portaal Egyptologie
  • Heike Owusu – Egyptische symbolen (Uitgeverij verba, 1999)
  • Lionel Casson – het oude Egypte (N.V. Het Parool, 1966)
  • Kurt Lange en Max Hirmer – De cultuur van Egypte (Uitgeversmaatschappij W. de Haan N.V., 1961)
Zie de categorie Ankh van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.