Herenthout

Herenthout

Gemeente in België
(Details) (Details)
Geografie
Gewest	Vlaanderen
Provincie	Antwerpen
Arrondissement	Turnhout
Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere	23,61 km² (2022) 79,44% 11,27% 9,28%
Coördinaten	51° 8' NB, 4° 45' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkings­dichtheid	9.454 (01/01/2024) 49,35% 50,65% 400,46 inw./km²
Leeftijdsopbouw – 0-17 jaar – 18-64 jaar – 65 jaar en ouder	(01/01/2024) 16,92% 59,28% 23,8%
Buitenlanders	7,57% (01/01/2024)
Politiek en bestuur
Burgemeester	Stijn Raeymaekers (Eenheid-N-VA)
Bestuur	Eenheid-N-VA, CD&V
Zetels Eenheid-N-VA GBL CD&V SAMEN	19 8 6 3 2
Economie
Gemiddeld inkomen	21.502 euro/inw. (2021)
Werkloosheids­graad	5,17% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode 2270	Deelgemeente Herenthout
Zonenummer	014
NIS-code	13012
Politiezone	Neteland
Hulpverlenings­zone	Kempen
Website	www.herenthout.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Turnhout in de provincie Antwerpen
Portaal    België

Herenthout is een plaats en gemeente in de Belgische provincie Antwerpen. De gemeente telt ruim 9.000 inwoners en behoort tot het gerechtelijk kanton Turnhout en kieskanton Herentals.

Het oudste document over Herenthout dateert van 1186, waarin de naam "Herentholt" gespeld wordt, wat "bos van haagbeuken" betekent.

De gemeente heeft geen deelgemeenten en bleef onafhankelijk bij de gemeentelijke fusies.

Aangrenzende gemeenten
		Grobbendonk
Nijlen				Herentals
		Heist-op-den-Berg

Herenthout werd voor het eerst vermeld in 1186 en wel als Herentholts (haagbeukenbos). Het tiendrecht was in bezit van het Sint-Martinuskapittel te Utrecht, terwijl de Heer van Herlaer de overige rechten bezat. In de 13e eeuw werd Wiekevorst bij de heerlijkheid gevoegd om pas in 1621 (of 1671) weer zelfstandig te worden.

Herenthout was vooral een landbouwdorp maar einde 19e eeuw ontstond er bedrijvigheid in de diamantbewerking. In 1926 waren er een 20-tal bedrijfjes op dit terrein. Deze bedrijvigheid verdween in de loop van de 20e eeuw.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog, op 14 september 1944, werd het Belgische stadje Herenthout getroffen door een V2-bom, een beruchte Duitse raketaanval. De inslag veroorzaakte aanzienlijke schade en leidde tot meerdere slachtoffers onder de lokale bevolking. Deze gebeurtenis markeert een tragisch hoofdstuk in de geschiedenis van Herenthout tijdens de oorlogsjaren.^[bron?]

Zie Lijst van onroerend erfgoed in Herenthout voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

• De Sint-Petrus en Pauluskerk, een neogotische kerk uit 1861-1864, met een gotische toren uit de 16de eeuw.
• Het Kasteel Herlaar in de vallei van de Wimp was vroeger de residentie van de heer van Herenthout.
• De Herlaermolen, een watermolen op de Wimp.
• De Sint-Gummaruskapel, van de in 1803 afgeschafte Sint-Gummarusparochie. Later kreeg de kapel diverse functies.
• De Uilenbergkapel. De huidige kapel dateert uit 1704.
• "'t Schipke" bij de Nete, dit was een café bij de brug over de Nete naar Itegem. Het diende als decor voor de film Pallieter. Het oude café bleef behouden, maar van de stallingen werd een nieuwe taveerne gemaakt.
• Afspanning "Het Prinsenhof".

Herenthout ligt in de Zuiderkempen op een hoogte van 10-25 meter. In het zuiden vindt men het dal van de Wimp die hier uitmondt in de Grote Nete welke de zuidgrens van de gemeente vormt. Naast het dal van de genoemde beken vormen de Merodese bossen een natuurgebied.

• Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

De gemeente Herenthout maakt deel uit van het kieskanton Herentals, gelegen in het provinciedistrict Herentals, het kiesarrondissement Mechelen-Turnhout en ten slotte de kieskring Antwerpen.

Herenthout		Supranationaal	Nationaal		Gemeenschap	Gewest	Provincie	Arrondissement	Provinciedistrict	Kanton	Gemeente
Administratief	Niveau	Europese Unie	België		Vlaanderen		Antwerpen	Mechelen			Herenthout
	Bestuur	Europese Commissie	Belgische regering		Vlaamse regering		Deputatie				Gemeentebestuur
	Raad	Europees Parlement	Kamer van volksvertegenwoordigers	Vlaams Parlement			Provincieraad				Gemeenteraad
Kiesomschrijving		Nederlands Kiescollege	Kieskring Antwerpen					Mechelen-Turnhout	Herentals	Herentals	Herenthout
Verkiezing		Europese	Federale		Vlaamse		Provincieraads-				Gemeenteraads-

Naar aanleiding van de gemeenteraadsverkiezingen 1994 werd de Volksunie omgevormd tot Eenheid.^[5]

Na de verkiezingsnederlaag van 2006 sloot de Herenthoutse Volkspartij (HVP) zich aan hij de nationale CD&V en volgde er een naamsverandering.^[6]

In de aanloop van de verkiezingen was er sprake van een kartel tussen Eenheid en N-VA. Eenheid koos er echter voor de eigenheid te bewaren en onafhankelijk op te komen.^[7] De sp.a kwam de verkiezingen op met de dorpslijst SAMEN^[5][8], waarop ook enkele onafhankelijke kandidaten stonden.^[9] Lijsttrekkers waren respectievelijk: Roger Gabriëls (GBL)^[10], Stijn Raeymaekers (Eenheid)^[11], Maurice Helsen (CD&V)^[12], Jan Van Dyck (SAMEN)^[13] en Ben Verhaegen (N-VA)^[7] Burgemeester werd Roger Gabriëls (GBL). Hij nam de leiding van de coalitie bestaande uit Gemeentebelangen (GBL)^[14] en CD&V. Samen vormen ze de meerderheid met 12 op 19 zetels. Op 1 april 2017 gaf Roger Gabriëls (GBL) het burgemeesterschap door aan eerste schepen en partijgenoot Patrick Heremans (GBL).

Burgemeester is Stijn Raeymaekers (Eenheid-N-VA). Hij leidt een coalitie van Eenheid-N-VA met CD&V. Samen vormen ze een meerderheid van 11 op 19 zetels.

De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.

De gildebreuk van Reynegom is een gildebreuk, die Norbert van Voorspoel, heer van Herenthout en zijn echtgenote Livine van Voorspoel in 1740 aan de koning van de Sint-Sebastiaansgilde van Herenthout schonken.

Herenthout is bekend om zijn carnaval. In 1892 werd er voor het eerst gestoet in dit dorp, wat het tot een van de oudste carnavalstoeten van België maakt. In 1978 bevestigde toenmalig minister van Nederlandse Cultuur Rika De Backer dat Herenthout de oudste georganiseerde vastenavondstoet van België heeft tot het tegendeel bewezen wordt. Intussen is gebleken dat de Halfvastenstoet van Maaseik nog ouder is. Deze wordt echter niet gereden met carnaval, maar met halfvasten, waardoor Herenthout wel de oudste vastenavondstoet heeft. Het carnavalsgebeuren bezorgde Herenthout de bijnaam "stoetersdorp".

De rooms-katholieke parochies van de gemeente Herenthout vormen, samen met de parochies van Grobbendonk en Vorselaar, een federatie die deel uitmaakt van het dekenaat Zuiderkempen in het Bisdom Antwerpen.

• Voetbalclub KFC Herenthout. Het mannenteam speelt in de vierde provinciale reeks Antwerpen.^[18] Daarnaast zijn er nog FC Fiat^[19], FC Lindau, FC Valvecke, KFC Diamantschijf, SUST Kempenlaan.^[20]
• Volleybalclub Heist Delhaize Herenthout. De damesploeg speelt in 1ste divisie, de heren spelen in 2de divisie. Tot 2014 was het herenteam een vaste waarde in de Liga B.^[21]
• Herenthoutse atletiekclub (HAC) met als uitvalsbasis de assepiste op het sportcentrum ‘t Kapelleke en onderafdeling van AC Herentals. De club bestaat uit verschillende trainingsgroepen : De Running Bears focussen zich specifiek op de halve fond/fond tot marathon met schema's opgesteld door Nest Goosens. Daarnaast is er ook een trainingsgroep die zich toe legt op de spurt- en kampnummers. Herenthoutse atleet Kristof Beyens haalde op de Olympische Spelen in Peking de halve finale van de 200 m, waarin hij als achtste eindigde.

• Arthur Heylen (1898-1972), volksvertegenwoordiger
• Jos Heylen (1913-2011), oorlogsburgemeester
• Lode Bosmans (1925-2017), kunstschilder
• Wim Vandekeybus (1963), choreograaf, regisseur, acteur en fotograaf
• Jürgen Raeymaeckers (1985), voetballer

Herentals, Morkhoven, Wiekevorst, Itegem, Bevel, Nijlen, Bouwel

• Herenthout.be
• Peerstoet.be
• oudhuirtuit.be Website met bijkomende informatie over Herenthout
• Inventaris Onroerend Erfgoed

Zie de categorie Herenthout van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.