Louisa Ulrika van Pruisen

Louisa Ulrika van Pruisen
1720-1782
Koningin van Zweden
Periode	1751-1771
Voorganger	Ulrike Eleonora van Zweden
Opvolger	Sophia Magdalena van Denemarken
Vader	Frederik Willem I van Pruisen
Moeder	Sophia Dorothea van Hannover

Louisa Ulrika van Pruisen (Berlijn, 24 juli 1720 — Svartsjö, 16 juli 1782) was van 1751 tot 1771 koningin van Zweden. Ze behoorde tot het huis Hohenzollern.

Levensloop

Jeugd en kroonprinses en koningin van Zweden

Louisa Ulrika was de zesde dochter van koning Frederik Willem I van Pruisen uit diens huwelijk met Sophia Dorothea van Hannover, dochter van koning George I van Groot-Brittannië. In tegenstelling tot de oudere kinderen van de Soldatenkoning toonde de prinses, die als zeer levendig werd omschreven, al op jonge leeftijd een grote interesse voor alles wat met het militaire te maken had. Zo verwierf ze de sympathie van haar vader, terwijl haar moeder haar beschreef als de enige dochter "die ze nooit iets kon weigeren".

Op 24-jarige leeftijd huwde Louisa Ulrika naar wens van haar broer Frederik II op 29 augustus 1744 met de Zweedse kroonprins Adolf Frederik (1710-1771) uit het huis Sleeswijk-Holstein-Gottorp, die na de dood van koning Frederik I in 1751 tot koning van Zweden werd verkozen. In haar slot in Drottningholm had de geestrijke en gecultiveerde koningin een schitterend hof, dat duidelijk onder de invloed van haar kunstzinnige broer en het toen gezaghebbende Frankrijk stond. Toch had Louisa Ulrika, die gekarakteriseerd werd als heerszuchtig, het moeilijk om zich aan te passen aan haar nieuwe omgeving en diens bewoners. Reeds in 1747 had Frederik II een alliantie met de Zweden gesloten, om te kunnen ingrijpen als het land bedreigd zou worden door Rusland. Hij deelde ook zijn oorlogservaringen met zijn zus middels een omvangrijke briefwisseling, waaruit blijkt dat ze een innige relatie hadden.

Mislukte staatsgreep

Na de troonsbestijging van haar echtgenoot in 1751 vormde zich rond het nieuwe koningspaar een hofpartij, die aanvankelijk bestond uit nauwe vrienden van het echtpaar binnen de hoge aristocratie en enige personen uit literaire en artistieke kringen, die op basis van de sterke artistieke interesse van de koningin geronseld werden. Later sloten zich meerdere officieren en ambtenaren aan, die genoeg hadden van de gevestigde partijen of persoonlijke voordelen hoopten te verwerven. De hofpartij was niet vergelijkbaar met de twee gevestigde partijen, de Hats-partij en de Möss-partij. Er was geen diepgaande vervlechting met een van de standen en geen politiek of economisch programma. Het enige wat de aanhangers van de hofpartij bond was hun principiële afkeer van de parlementaire grondwet en hun streven om de koninklijke macht te versterken.

Op de Rijksdag van 1751-1752 slaagde de hofpartij erin om enkele voordelen voor het koningspaar te verkrijgen, zonder dat er een grondige verschuiving in de machtsverhoudingen kwam. De volgende jaren werd het conflict tussen de hofpartij en Hats-partij onder leiding van de in 1755 tot landsmaarschalk benoemde graaf Fredrik Axel von Fersen, die het parlement domineerde, verder op de spits gedreven. Het culmineerde in 1756 tot een mislukte staatsgreep van nauwe vertrouwelingen van Louisa Ulrika. De coupplannen werden vroegtijdig ontdekt, waarna meerdere leden van de hofpartij ter dood veroordeeld en geëxecuteerd werden ofwel tot emigratie werden gedwongen. De koningin zelf kreeg een ernstige vermaning van het parlement.

De volgende jaren hield Louisa Ulrika zich bezig met het bestuderen van de Zweedse operageschiedenis en liet ze het nog steeds bestaande slottheater van Drottningholm bouwen.

Laatste jaren

Na het overlijden van haar echtgenoot in 1771 keerde Louisa Ulrika op aandringen van haar broer terug naar haar Pruisische moederland. Tijdens haar acht maanden durende verblijf werd ze bedolven onder de aandacht, hoewel ze soms bitter overkwam. Daarna keerde ze terug naar Zweden, waar ze het Slot van Svartsjö betrok als haar weduweresidentie. Haar relatie met haar oudste zoon Gustaaf III, die in 1772 via een staatsgreep een einde maakte aan de grote macht van het parlement, bleef gespannen.

Louisa Ulrika van Pruisen stierf in juli 1782 op het Slot van Svartsjö.

Nakomelingen

Louisa Ulrika en haar echtgenoot Adolf Frederik kregen vijf kinderen:

1. een doodgeboren kind (1745)
2. Gustaaf III (1746-1792), koning van Zweden
3. Karel XIII (1748-1818), koning van Zweden
4. Frederik Adolf (1750-1803), hertog van Östergötland
5. Sophia Albertina (1753-1829)

Voorvaderen