Nesleslekta

Nesleslekta
Systematikk
Rike: Planteriket Plantae
Infrarike: Streptophyta
Overrekkje: Landplantar Embryophyta
Rekkje: Karplantar Tracheophyta
Underrekkje: Frøplantar Spermatophytes
Orden: Roseordenen Rosales
Familie: Neslefamilien Urticaceae
Slekt: Nesleslekta Urtica
L., 1753

Nesleslekta (Urtica)[1] er ei planteslekt i neslefamilien. Plantane i slekta kan «brenna» om ein rører blada eller stenglane deira, og dei er derfor ofte kjende som brennesler, brenn-nesler og brennenesler. Slekta omfattar rundt 50 artar.[2]

Nesler har motsette, grovtagga blad og lysegrøne blomar som heng i knippe frå bladhjørna. Stengel og blad har brennhår som sprøyter ut ei giftig væske når den skjøre, glasaktige spissen blir broten av.[2]

I Noreg veks to nesleartar, stornesle (U. dioica) og smånesle (U. urens).[2]

Artar

Urtica cannabina
Urtica magellanica

Det finst ei lang rekkje artar ein har plassert innan nesleslekta, men mange av desse er synonym, særleg for stornesle, som har fleire underartar.[3]

Artar i nesleslekta med naturlege hovudutbeiingsområde:

  • Urtica andicola Webb
  • Urtica angustifolia Fisch. ex Hornem. Kina, Japan, Korea
  • Urtica ardens Kina
  • Urtica aspera Petrie Sørøya på New Zealand
  • Urtica atrichocaulis Himalaya, sørvestlege Kina
  • Urtica atrovirens vestlege middelhavsland
  • Urtica australis Hook.f. Sørøya på New Zealand og kringliggande subantarktiske øyar
  • Urtica cannabina L., vestlege Asia frå Sibir til Iran
  • Urtica chamaedryoides (heartleaf nettle), søraustlege Nord-Amerika
  • Urtica dioica L. 1753 (stornesle eller brennesle), Europa, Asia, Nord-Amerika
    • Urtica dioica subsp. galeopsifolia Wierzb. ex Opiz (fen nettle eller stingless nettle), Europe. (Av og til rekna som eigen art, Urtica galeopsifolia.)
  • Urtica dubia (large-leaved nettle), Canada
  • Urtica ferox G.Forst. (ongaonga eller tree nettle), New Zealand
  • Urtica fissa China
  • Urtica gracilenta (mountain nettle), Arizona, New Mexico, vestlege Texas, nordlege Mexico
  • Urtica hyperborea Himalaya frå Pakistan til Bhutan, Mongolia og Tibet i høgda
  • Urtica incisa Poir (scrub nettle), Australia, New Zealand
  • Urtica kioviensis Rogow. Aust-Europa
  • Urtica laetivirens Maxim. Japan, Nordaust-Kina
  • Urtica linearifolia (Hook.f.) Cockayne (creeping eller swamp nettle), New Zealand
  • Urtica mairei Himalaya, sørvestlege Kina, Nordaust-India, Myanmar
  • Urtica massaica Africa
  • Urtica membranacea Poir. ex Savigny middelhavsland, Azorane
  • Urtica morifolia Poir. Kanariøyane (endemisk)
  • Urtica parviflora Himalaya (lågare område)
  • Urtica peruviana D.Getltman Peru
  • Urtica pseudomagellanica D.Geltman Bolivia
  • Urtica pilulifera (Roman nettle), Sør-Europa
  • Urtica platyphylla Wedd. Kina, Japan
  • Urtica procera Mühlenberg (tall nettle), Nord-Amerika
  • Urtica pubescens Ledeb. sørvestlege Russland aust til Sentral-Asia
  • Urtica rupestris Sicilia (endemisk)
  • Urtica sondenii (Simmons) Avrorin ex Geltman nordaustlege Europa, nordlege Asia
  • Urtica taiwaniana Taiwan
  • Urtica thunbergiana Japan, Taiwan
  • Urtica triangularisa
  • Urtica urens L. (smånesle), Europa, Nord-Amerika

Kjelder

  1. «Slekt Urtica L.». Artsdatabanken. Henta 25. november 2017. 
  2. 2,0 2,1 2,2 «nesle» i Store norske leksikon, snl.no.
  3. «The Plant List: Urtica». Royal Botanic Gardens, Kew and Missouri Botanic Garden. Henta 6. september 2016.