Aiun
![]() |
Vilatge d'Occitània | ![]() |
Aiun
Ahun | ||
---|---|---|
La glèisa de Sant Silvan d'Aiun. | ||
| ||
| ||
Geografia fisica | ||
| ||
Coordenadas | 46° 05′ 14″ N, 2° 02′ 45″ E | |
Superfícia | 33,74 km² | |
Altituds · Maximala · Mejana · Minimala |
564 m 460 m 331 m | |
Geografia politica | ||
País | ![]() | |
Parçan | Nauta Marcha | |
Estat | ![]() | |
Region 75 |
Novela Aquitània | |
Departament 23 |
Cruesa ![]() | |
Arrondiment 232 |
Garait | |
Canton 2301 |
Aiun (chapluec, puei burèu centralizator) | |
Intercom 242300101 |
CC Cruesa Sud-Oèst | |
Cònsol | Patrick Pacaud (2014-2020) | |
Geografia umana | ||
Populacion Populacion totala (2018) |
1 421 ab. ![]() 1 623 ab. | |
Densitat | 44,37 ab./km² | |
Autras informacions | ||
Gentilici | aiunaud | |
Còde INSEE | 23001 |
Aiun[1] (Ahun en francés) es una comuna d'Occitània, en Lemosin, situada dins la Nauta Marcha; es administrada per lo departament de Cruesa e la region de Novela Aquitània, ancianament de Lemosin.
Segon Xavier Lansade, lo parlar de la comuna es l'auvernhat[1].
Geografia

Comunas vesinas



(3,7 km)

(4,4 km)

(5,6 km)

(5,8 km)

(6,1 km)

(6,8 km)

(7,6 km)

(7,6 km)

(7,9 km)
Toponimia
Las atestacions ancianas son, per lhuec:
- Aiun - Ecclesia… a vico Agiduno non longe sita en 997; Hospitale Agedunense cun suiz pertinenciis en 1164-1165; Petrus sacerdos d’Aii… Emeno de Agenduno au seglhe XII; Testes… Gaufridus proepositus d’Ahun en 1200; Factum… apud Aun in cellario Geraldi Philippi en 1201; G. Mosnet capellanus d’Au en 1201; Frater G. Moineth. sacerdos Eudunii prior en 1203; Factum est hoc apud Egudunium en 1204; G. Monet priore d’Aii en 1217; Attendes fidelitatem a burgensibus et hominibus nostris franche ville nostre de castro Agedunensi no… en 1268; Valo quod uxor mea racione dotis habet castrum Ageduni cum pertinenciis en 1270; Stephanus Bataille prior de Castro Agedun i, Rainaudus prepositus De Ageduno en 1285; Guillelmus de Corullis, domicellus custos sigilli nobilis comitis Marchie quo utitur in castellania… en 1296; De Ageduno en 1305-1312; Johannes Andree Clericus, custos sigilli domini castri et castellanie de Ageduno in manu domini regi… en 1311; Johannes Andree. in castellanie de Ageduno constitutus en 1312; Predicta mensura de Bornia Valet magis quod mensura de Ageduno en 1314; Jehan Andrio Clerc et garde du seel petit dud. Monsgr. establi es chastelanies d’Ahun et de Garait… en 1319; Les hommes dou bourc de Aün nous ont signifié en 1319; Le seel du roy nostre seigneur duquel en use ou chastellenie de Hun, d’Anbucon et de Pheletinh… en 1324; In castellania Ageduni Constituti en 1329; Parrochia Agedunensis en 1340; La Franchese de ladite ville d’Ahun.… fait en l’assise d’Ahun en 1349; Perrot Nermant, escuyer, chastellain de Hun en 1350; Pro ecclesia de Ageduno indecimabili collata Stephano Normanni solvit… X florens en 1352; In castellaniis de Ajeduno et de Albuconi… en 1355; Prior castri Ageduni au seglhe XIV; Donné à Hun souz noz seaulz en 1379; Jehan de Chambareau… chastellain d’Ahun en 1399; Jehan Nepveu du bourc de Haü en la Marche sergent… en 1402; Coram senescallo de Marchia… in sexe sua de Ahuno en 1404; Parrochia castri Ageduni en 1405; Assises de la Sen(eschau)cie de la Marche tenues à Hun… en 1427; Licet dominus de Borna ipsum locum de Borna… ad causam dicti loci Egeduni teneret en 1435; Bartholomy Bonny licentié en loys, chastellain d’Ahun en 1440; Baylivia Ageduni en 1447; In sua sede de Hahano… in sua sede Ageduni en 1453; In Manibus capitanei Ageduni et de Chenesailles en 1474; Joh. de Bors castellanum dicti loci de Ageduno en 1474; Pierre Odier prévost en la chastellenie d’Ahu pour le comte de la Marche en 1487; Jehan Richon, licencié en lois, chastellain des chastellenies de Chénérailles et Ahun en 1492; Me Gilles Cusinet le jeune, Jehan Moreau aisné, Jehan Perrin et Jehan Lamy consuls d’Ahun en 1545; Paroisse d’Haum en 1623; Gilbert Taquenet, écuyer, prêtre reconnu pour prieur de St Silvain d’Ahun en 1658; Ahun en 1844; Ahun et Ahun-les-Mines en 1902[2].
1. Segon Dauzat e Rostaing, Aiun deriva d'un nom d'òme gallés Agedo- e dau gallés dunum, "fortalesa". Se l'etimologia èra justa, l'atestacion dau segle IV, Acitodunum [3], de la Taula de Peutinger, seriá donc una faussa regression. En realitat, Delamarre, qu'escriu 50 ans après Dauzat, pensa que lo mot rare acito- deviá existir en gallés au sens de « plana, champ » e qu'es un nom diferent de agedo-, « chara » [4]; l'explicacion per agedo- seriá donc faussa.
Chau se demandar perqué Dauzat, que dispausava d'una fòrma escrita, Acitodunum, aguet besonh d'un *Agedodun(um) qu'èra pas atestat en degun luòc. Aquò's que Acitodunum correspondiá per eu a ren de coneissut dins las Gàllias. Chaliá cercar quauqua res mai, que l'atestacion Vico Agiduno, de 997 [5], permetiá de devinar.
Acitodun(um) pòt pas derivar de *Agedodun(um), segon las règlas d'evolucion fonetica dau latin vulgar e de las lengas romanicas en region de substrat celtic. Seriá pusleu lo contrari, *Agedodun(um), poiriá quasi derivar de Acitodun(um). Acitodun(um) seriá per Dauzat una reconstruccion culta a partir de la fòrma, sentida coma vulgara, d'*Agedodun(um). Dins un contèxte de sonorizacion de las oclusivas sordas dau latin classic e dau remplaçament de las distincions vocalicas de quantitat per de las distincions de timbre o de dubridura, -g de Agedo- èra comprés coma la sonorizacion d'un -c- imaginari, -d- coma la sonorizacion d'un -t- supausat, e la vocala -e- coma l'evolucion d'un -i- breu. Lo supausat Acitodunum testimoniariá donc, mai o mens, de l'evolucion dau latin vulgar a l'epòca (aquò impòrta gaire que -ci- auriá pas poscut donar -ge-, mas -tse-). En realitat, lo nom au sègle IV, puslèu plan conservat, o dont se gardava la memòria, deviá èsser quauqua ren coma *Agedoduno se l'ipotèsi de Dauzat èra justa, çò qu'es pas.
Aura, perqué Dauzat a supausat que la fòrma Acitodunum èra dau segle IV, 'laidonc que los noms de la Taula de Peutinger pòdon anar dau segle I au segle III, e benleu IV ? Aquò's que la sonorizacion de las oclusivas sordas dau latin es pas anteriora, dins lo domeni dau futur gallo-romanic o dau futur occitano-romanic, au segle IV, limit extreme [6].
2. Los Féniés interprètan pas la prumiera partida dau nom coma un nom de persona, mas coma lo mot gallés *agido, « chara », o de preferéncia coma una raiç oronimica *ag-, e datan dau segle III l'atestacion Acitodunum[5].
3. La comparason de la fòrma occitana Aiun e de l'atestacion de 1200, Ahun [5] (grafia conservada en francés), que representa una prononciacion anciana, ente -h- marcava un iatus (*Aün), mòstra qu'aqueu iatus fuguèt evitat gràcias a un -iòd- entre las doás vocalas.
Istòria

Administracion
Lista daus maires
Intercomunalitat
Canton
- A la refòrma cantonala de 2014, aplicada en 2015, lo canton d' Aiun fuguèt conservat e agrandit.
Demografia
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1793 | 1800 | 1806 | 1821 | 1831 | 1836 | 1841 | 1846 | 1851 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1 850 | 1 564 | 1 711 | 1 993 | 2 212 | 2 183 | 2 112 | 2 203 | 2 242
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1856 | 1861 | 1866 | 1872 | 1876 | 1881 | 1886 | 1891 | 1896 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2 194 | 2 285 | 2 450 | 2 330 | 2 360 | 2 392 | 2 475 | 2 445 | 2 349
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1901 | 1906 | 1911 | 1921 | 1926 | 1931 | 1936 | 1946 | 1954 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2 307 | 2 223 | 2 152 | 1 803 | 1 764 | 1 788 | 1 830 | 1 692 | 1 574
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1962 | 1968 | 1975 | 1982 | 1990 | 1999 | 2006 | 2007 | 2008 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1 491 |
1 623 |
1 605 |
1 529 |
1 481 |
1 501 |
1 568 |
1 557 |
1 568 1 820 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2009 | 2010 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1 579 1 823 |
1 590 1 838 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
![]() | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fonts | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE ![]() |
Luecs e monuments
- Chasteu de Chantamilha (s. 15)
- Chasteu de la Chesòta (s. 15)
- Chasteu de Massanon (s. 15)
- Egleisa romanica (s. 12)
- Font (s. 18)
- Viaducte de Busseu (s. 19)
Personalitats liadas emb la comuna
Veire tanben
Liams connexes
Liams externes
Nòtas e referéncias
Nòtas
Referéncias
- ↑ 1,0 et 1,1 Xavier Lansade. «Ahun». lemosin.net.
- ↑ https://dicotopo.cths.fr/places/P75232923
- ↑ Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 4
- ↑ Xavier Delamarre, Dictionnaire de la Langue gauloise, ed. Errance, 2na edicion, 2003, p. 31
- ↑ 5,0 5,1 et 5,2 Bénédicte Boyrie-Fénié, Jean-Jacques Fénié, Toponymie des Pays Occitans, edicions Sud-Ouest, 2007, p. 101
- ↑ https://books.google.fr/books?id=mP4JUXoFLBoC&pg=PA170&lpg=PA170&dq=sonorisation+sourdes+intervocaliques+latin+vulgaire&source=bl&ots=gM4JGCj_aE&sig=64pQEkw7O7MyD4GT2AVf4_Ps8e4&hl=fr&sa=X&ved=0ahUKEwjd9sfAy7jOAhXIbhQKHT-TDmUQ6AEIIjAB#v=onepage&q=sonorisation%20sourdes%20intervocaliques%20latin%20vulgaire&f=false
|
|