ਦੋਰਜੀ ਖਾਂਡੂ

ਦੋਰਜੀ ਖਾਂਡੂ
6ਵਾਂ ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ
ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ 9 ਅਪ੍ਰੈਲ 2007 – 30 ਅਪ੍ਰੈਲ 2011
ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ	ਗੇਗੋਂਗ ਅਪਾਂਗ
ਤੋਂ ਬਾਅਦ	ਜਾਰਬੋਮ ਗ੍ਰੈਮਲਿਨ
ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਜਨਮ	(1955-03-19)19 ਮਾਰਚ 1955[1] ਗਯਾਂਗਖਰ ਪਿੰਡ, ਨਾਰਥ ਈਸਟ ਫਰੰਟੀਅਰ ਏਜੰਸੀ, ਭਾਰਤ
ਮੌਤ	30 ਅਪ੍ਰੈਲ 2011(2011-04-30) (ਉਮਰ 56) ਲੋਬੋਟਾਂਗ, ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਭਾਰਤ
ਕੌਮੀਅਤ	ਭਾਰਤੀ
ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ	ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ
ਬੱਚੇ	ਪੇਮਾ ਖਾਂਡੂ
ਕਿੱਤਾ	ਸਿਆਸਤਦਾਨ

ਦੋਰਜੀ ਖਾਂਡੂ (19 ਮਾਰਚ 1955 – 30 ਅਪ੍ਰੈਲ 2011) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਸੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ। ਉਹ 2009 ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵੋਟਾਂ ਵਿੱਚ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਚੁਣੇ ਗਏ ਸਨ।

ਜੀਵਨ ਦੀ ਸੁਰੂਆਤ

ਦੋਰਜੀ ਖਾਂਡੂ ਦਾ ਜਨਮ ਪਿਤਾ ਲੇਕੀ ਦੋਰਜੀ ਦੇ ਘਰ ਉੱਤਰ ਪੂਰਬੀ ਸਰਹੱਦੀ ਏਜੰਸੀ, ਤਵਾਂਗ ਜ਼ਿਲੇ ਦੇ ਗਯਾਂਗਖਰ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ^[2]

ਵਿਆਹੁਤਾ ਜੀਵਨ

ਦੋਰਜੀ ਖਾਂਡੂ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਪਤਨੀਆਂ, ਪੰਜ ਪੁੱਤਰ ਅਤੇ ਦੋ ਧੀਆਂ ਸਨ। ਉਹ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਅਤੇ ਡੋਨੀ-ਪੋਲੋਇਜ਼ਮ ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਵਾਲੇ ਸੀ। ^[3] ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਵੱਡਾ ਪੁੱਤਰ, ਸ਼੍ਰੀ ਪੇਮਾ ਖਾਂਡੂ, ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸੂਬੇ ਦਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਹੈ।

ਦੋਰਜੀ ਖਾਂਡੂ ਨੇ ਸੱਤ ਸਾਲ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੀ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਕੋਰ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਨਿਭਾਈਆਂ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲਈ ਸੋਨੇ ਦਾ ਤਗਮਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਤਵਾਂਗ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀਆਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਮਾਜਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝ ਗਿਆ। ^[4] 1980 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਪਹਿਲੇ ਏਐਸਐਮ ਵਜੋਂ ਬਿਨਾਂ ਮੁਕਾਬਲਾ ਚੁਣੇ ਗਏ ਅਤੇ 1983 ਤੱਕ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ।

• 1982: ਚੇਅਰਮੈਨ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਸਹਿਕਾਰੀ ਸਭਾਵਾਂ।
• 1983-87: ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮੀਤ ਪ੍ਰਧਾਨ, ਪੱਛਮੀ ਕਾਮੇਂਗ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ 1983-87 ਵਜੋਂ ਬਿਨਾਂ ਮੁਕਾਬਲਾ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ।

ਲੋਕ-ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ, ਆਧੁਨਿਕ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦਾ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਉਸ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਜਿਵੇਂ-ਏ-ਵਿਜ਼ ਦੀ ਉਪਜ ਹੈ। ਟਰਾਂਸ-ਅਰੁਣਾਚਲ ਹਾਈਵੇਅ, ਗ੍ਰੀਨ ਫੀਲਡ ਏਅਰਪੋਰਟ, ਰੇਲਵੇ ਲਾਈਨਾਂ, ਨਵਾਂ ਰਾਜ ਸਿਵਲ ਸਕੱਤਰੇਤ, ਨਵੀਂ ਅਸੈਂਬਲੀ ਬਿਲਡਿੰਗ ਆਦਿ। ਉਸ ਨੂੰ 2013 ਵਿੱਚ ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸਾਹਿਤ ਸਭਾ ਦੁਆਰਾ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ ਕਰਮਵੀਰ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਮਾਰਚ 1990 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਥਿੰਗਬੂ-ਮੁਕਟੋ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਲਈ ਨਿਰਵਿਰੋਧ ਚੁਣੇ ਗਏ ਸਨ। ਮਾਰਚ 1995 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਉਸੇ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਰਾਜ ਦੀ ਦੂਜੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਲਈ ਦੁਬਾਰਾ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਹ 21 ਮਾਰਚ 1995 ਤੋਂ ਸਹਿਕਾਰਤਾ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ।

• 21 ਸਤੰਬਰ 1996, ਉਹ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ ਅਤੇ ਵੈਟਰਨਰੀ, ਡੇਅਰੀ ਵਿਕਾਸ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ।
• 1998, ਉਹ 1998-2006 ਤੱਕ ਬਿਜਲੀ ਮੰਤਰੀ ਰਹੇ।
• ਅਕਤੂਬਰ 1999, ਉਹ ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਤੀਜੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ। ਉਹ 15 ਅਕਤੂਬਰ 2002 ਤੋਂ 27 ਜੁਲਾਈ 2003 ਤੱਕ ਖਾਣਾਂ, ਰਾਹਤ ਅਤੇ ਮੁੜ ਵਸੇਬਾ ਮੰਤਰੀ ਰਹੇ।
• 28 ਜੁਲਾਈ 2003, ਉਹ ਰਾਹਤ ਅਤੇ ਮੁੜ ਵਸੇਬਾ ਅਤੇ ਆਫ਼ਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ।
• 2004, ਉਹ ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁਕਤੋ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਨਿਰਵਿਰੋਧ ਮੁੜ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਬਿਜਲੀ, ਐਨਸੀਈਆਰ, ਅਤੇ ਰਾਹਤ ਅਤੇ ਮੁੜ ਵਸੇਬਾ ਮੰਤਰੀ ਬਣਿਆ। ^[5]

9 ਅਪ੍ਰੈਲ 2007 ਨੂੰ, ਉਹ ਗੇਗੋਂਗ ਅਪਾਂਗ ਦੀ ਥਾਂ ਲੈ ਕੇ ਸੂਬੇ ਦੇ ਛੇਵੇਂ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣੇ। ^{[6] [7]} ਦੁਬਾਰਾ 2009 ਵਿੱਚ, ਫਿਰ ਉਸੇ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਨਿਰਵਿਰੋਧ ਚੁਣੇ ਗਏ ਅਤੇ 25 ਅਕਤੂਬਰ 2009 ਨੂੰ ਸੂਬੇ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕੀ। ^{[6] [8]}

30 ਅਪ੍ਰੈਲ 2011 ਨੂੰ ਤਵਾਂਗ ਤੋਂ ਈਟਾਨਗਰ ਦੀ ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਖਾਂਡੂ ਅਤੇ ਚਾਰ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈਲੀਕਪਟਰ ਗੁੰਮ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ^[9] 2 ਮਈ ਨੂੰ, ਖ਼ਰਾਬ ਮੌਸਮ ਕਾਰਨ ਖਾਂਡੂ ਦੀ ਹਵਾਈ ਖੋਜ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਾ, ਪੁਲਿਸ, SSB ਅਤੇ ITBP ਦੁਆਰਾ ਜ਼ਮੀਨੀ ਖੋਜ ਲਈ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣ ਦੀ ਲੋੜ ਪਈ। ^[10] ਕਰਮਚਾਰੀ ਪੱਛਮੀ ਕਾਮੇਂਗ ਜ਼ਿਲੇ ਦੇ 66 ਵਰਗ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਭਾਰੀ ਜੰਗਲਾਂ ਵਾਲੇ ਹਿੱਸੇ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ, ਜਿੱਥੇ ਉਪਗ੍ਰਹਿਆਂ ਨੇ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਸੰਭਾਵੀ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ। ਗਵਾਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 30 ਅਪ੍ਰੈਲ ਦੀ ਸਵੇਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਧਮਾਕੇ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣੀ, ਲਗਭਗ ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਜਦੋਂ ਹੈਲੀਕਪਟਰ ਲਾਪਤਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ^[11]

4 ਮਈ 2011 ਨੂੰ, ਸਵੇਰੇ 11 ਵਜੇ ਦੇ ਕਰੀਬ, ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਦੁਆਰਾ ਕਰੈਸ਼ ਹੋਏ ਹੈਲੀਕਪਟਰ ਦੇ ਬਚੇ ਹੋਏ ਹਿੱਸੇ ਲੱਭੇ ਗਏ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਦੁਰਘਟਨਾਂ ਲਈ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਦੀ ਮਾੜੀ ਹਾਲਤ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਇੱਕ ਸਿੰਗਲ ਇੰਜਣ ਚਾਰ ਸੀਟਰ ਯੂਰੋਕਾਪਟਰ ਬੀ8 ਜੋ ਪਵਨ ਹੰਸ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ,ਹੈਲੀਕਪਟਰ ਨੂੰ 2010 ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ^[12]

ਪੀ ਚਿਦੰਬਰਮ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਨੇ 5 ਮਈ ਦੀ ਸਵੇਰ ਨੂੰ ਦੋਰਜੀ ਖਾਂਡੂ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਖਬਰ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ। ^[13] ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਬ੍ਰੀਫਿੰਗ ਵਿੱਚ ਵਿਦੇਸ਼ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮੰਤਰੀ, ਐਸਐਮ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਦੋਰਜੀ ਖਾਂਡੂ ਦੇ ਦੇਹਾਂਤ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਦੁਖੀ ਹਨ। ^[14]

ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਮੋਨਪਾ ਬੋਧੀ ਰੀਤੀ ਰਿਵਾਜਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਤਵਾਂਗ ਜ਼ਿਲੇ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੱਦੀ ਪਿੰਡ ਗਿਆਂਗਖਾਰ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ^[15] ਉਸ ਦੇ ਬਿਜਲੀ ਮੰਤਰੀ ਜਾਰਬੋਮ ਗੈਮਲਿਨ ਨੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਉਸ ਦੀ ਥਾਂ ਲਈ, ਉਸੇ ਸਾਲ 31 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ।