Śpiesznikowate
| Oxyopidae | |
| Thorell, 1870 | |
 Śpiesznik rysień (Oxyopes ramosus) | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Rodzina |
śpiesznikowate |
| Zasięg występowania | |
 9 rodzajów, ok. 450 gatunków | |
Śpiesznikowate (Oxyopidae) – rodzina pająków z podrzędu Opisthothela. Śpieszniktowate to pająki drapieżne, które żyją na roślinach, kwiatach i krzewach. Co najmniej jeden gatunek wykazuje zachowania społeczne. W Polsce występuje jeden gatunek – śpiesznik rysień (Oxyopes ramosus)[1].
Rodzina Oxyopidae zawiera około 450 gatunków podzielonych na 9 rodzajów[2]. Zazwyczaj różnią się w swoich zachowaniach i adaptacjach. Na przykład większość gatunków z rodzajów Oxyopes i Hamataliwa jest małych i średniej wielkości; przedstawiciele szczególnie tego drugiego rodzaju mają zwyczaj polowania z zasadzki w sposób przypominający ukośnikowate (Thomisidae). Niektóre z nich zajmują kwiaty i czekają na owady z je zapylające, inne czyhają na łodygach roślin lub na korze. Z drugiej strony, gatunki z rodzaju Peucetia – będące przeważnie większe, jaskrawozielone i smukłe – są aktywnymi biegaczami i skoczkami. Oxyopidae generalnie polegają na ostrym wzroku podczas polowania, czy to z zasadzki, czy w pogoni za zdobyczą, a także unikając ataków. Sześć z ich ośmiu oczu ułożonych jest w sześciokątny wzór, cechę charakterystyczną przedstawicieli tej rodziny. Pozostałe dwoje oczu są mniejsze i na ogół mieszczą się z przodu i poniżej pozostałych sześciu.
Śpiesznikowate mają również nogi pokryte kolcami, a u wielu gatunków te nogi, powiększone o kolce, wydają się pełnić rolę swego rodzaju kosza do odłowu latających owadów.
Niektórzy przedstawiciele rodzaju Oxyopes występują na tyle obficie, że są ważnym elementem w systemach rolniczych jako środek kontroli biologicznej. Szczególnie dotyczy to gatunku Oxyopes Salticus.
Jeden gatunek z rodzaju Tapinillus przejawia niezwykłe wśród pająków zachowania społeczne, żyjąc w koloniach[3].
Rodzaje
Za The World Spider Catalog[4]:
- Hamadruas Deeleman-Reinhold, 2009 (Azja Południowo-Wschodnia)
- Hamataliwa Keyserling, 1887 (obie Ameryki, Azja Południowo-Wschodnia, Afryka, Australia)
- Hostus Simon, 1898 (Madagaskar)
- Oxyopes Latreille, 1804 (kosmopolityczny)
- Peucetia Thorell, 1869 (kosmopolityczny)
- Pseudohostus Rainbow, 1915 (Australia)
- Schaenicoscelis Simon, 1898 (Ameryka Południowa)
- Tapinillus Simon, 1898 (Ameryka Środkowa i Południowa)
- Tapponia Simon, 1885 (Azja Południowo-Wschodnia)
Przypisy
- ↑ Blick, T. et al. (2004).Checklist of the spiders of Central Europe. (Arachnida: Araneae). Version 1. Dezember 2004. (PDF)
- ↑ Norman I. Platnick, COUNTS, [w:] The World Spider Catalog, Version 14.0, American Museum of Natural History., DOI: 10.5531/db.iz.0001 [dostęp 2013-08-25] (ang.).
- ↑ Aviles, Leticia : Social behaviour in a web-building lynx spider, Tapinillus spp. (Araneae, Oxyopidae) (1994) Biological Journal of the Linnean Society, 52 (2), pp. 163-176.
- ↑ Norman I. Platnick, FAM. OXYOPIDAE, [w:] The World Spider Catalog, Version 14.0, American Museum of Natural History., DOI: 10.5531/db.iz.0001 [dostęp 2013-08-25] (ang.).
Bibliografia
- Hedin, M. & Dellinger, B. (2005). Descriptions of a new species and previously unknown males of Nesticus (Araneae: Nesticidae) from caves in Eastern North America, with comments on species rarity.Zootaxa 904: 1-19.(PDF)