1773

Wydarzenia w Polsce

• 31 stycznia – z terenów anektowanych w I rozbiorze Polski powstała prowincja Prusy Zachodnie.
• 15 lutego – do Krakowa i na Kazimierz wkroczyły oddziały austriackie. Do 1778 r. w mieście pozostawał jeszcze garnizon rosyjski.
• 16 kwietnia – zawiązano konfederację pod naciskiem ambasadora rosyjskiego.
• 19 kwietnia – rozpoczęły się obrady Sejmu Rozbiorowego^[1].
• 21 lipca – zlikwidowano zakon jezuitów (na mocy brewe papieża Klemensa XIV), którego majątek na ziemiach polskich oszacowano na 32 miliony złotych polskich^[2].
• 18 września – delegacja Sejmu Rozbiorowego podpisała traktaty podziałowe z przedstawicielami trzech mocarstw.
• 30 września – Sejm Rozbiorowy, zwołany na żądanie zaborców, ratyfikował traktat I rozbioru Polski.
• 14 października – powstała Komisja Edukacji Narodowej – pierwsze ministerstwo edukacji w Europie.
• 29 grudnia – w tarnowskim ratuszu radni złożyli przysięgę na wierność monarchii habsburskiej.
• W klasztorach na ziemiach polskich liczba zakonników przekroczyła 14 000 osób^[3].

Wydarzenia na świecie

• 17 stycznia – HMS „Resolution” pod dowództwem Jamesa Cooka po raz pierwszy przepłynął przez koło podbiegunowe południowe.
• 21 lipca – papież Klemens XIV w brewe Dominus ac Redemptor ogłosił kasatę Towarzystwa Jezusowego.
• 12 października – otwarto pierwszy amerykański szpital psychiatryczny w stanie Wirginia.
• 13 października – francuski astronom Charles Messier w gwiazdozbiorze Psów Gończych odkrył galaktykę spiralną M51, zwaną Wirem: była to pierwsza galaktyka, w której zauważono spiralną strukturę.
• 16 grudnia – herbatka bostońska – bunt mieszkańców kolonii angielskich w Ameryce Północnej przeciw kontroli Wielkiej Brytanii. Koloniści przebrani za ludność indiańską, nie godząc się na nakazy ze strony Anglii, na znak protestu i wolności wrzucili cały ładunek angielskiej herbaty do morza.

• Anglik Foster Powell przebiegł 402-milową (647,0 km) trasę Londyn–York w 5 dni i 18 godzin.
• Początek rewolucji w Wietnamie, zakończonej zjednoczeniem kraju w 1802.
• Dwa silne trzęsienia ziemi zniszczyły ówczesną stolicę Gwatemali (Antigua Guatemala), wobec czego w następnych latach nową stolicę (Gwatemala) założono na nowym, bezpieczniejszym miejscu.

Urodzili się

• 9 lutego – William Henry Harrison, dziewiąty prezydent USA (zm. 1841)
• 15 maja – Klemens Lothar von Metternich, austriacki polityk i dyplomata (zm. 1859)
• 31 maja:
  • Leopoldyna Naudet, założycielka Sióstr od Świętej Rodziny, błogosławiona katolicka (zm. 1834)
  • Ludwig Tieck, niemiecki pisarz (zm. 1853)
• 12 czerwca – Antonina Maria Verna, włoska zakonnica, błogosławiona katolicka (zm. 1838)
• 5 lipca – Joanna Elżbieta Bichier des Ages, francuska zakonnica, święta katolicka (zm. 1838)
• 25 sierpnia – Ludwik Bogusławski, polski generał brygady, uczestnik powstania listopadowego (zm. 1840)
• 6 października – Ludwik Filip I, król Francuzów w latach 1830–1848 (zm. 1850)
• 30 października – Hugh L. White, amerykański prawnik, polityk, senator ze stanu Tennessee (zm. 1840)
• 18 grudnia – Jan Karol Steeb, niemiecki ksiądz, błogosławiony katolicki (zm. 1856)

data dzienna nieznana:

• Magdalena Hŏ Kye-im, koreańska męczennica, święta katolicka (zm. 1839)
• Tadeusz Liu Ruiting, chiński ksiądz, męczennik, święty katolicki (zm. 1823)
• Paweł Tống Viết Bường, wietnamski męczennik, święty katolicki (zm. 1833)
• Franciszek Yi Bo-hyeon, koreański męczennik, błogosławiony katolicki (zm. 1800)

Zmarli

• 3 marca – Andrzej Poniatowski, książę, syn Stanisława Poniatowskiego i Konstancji Czartoryskiej; brat króla polskiego – Stanisława Augusta (ur. 1734)
• 13 kwietnia – Jakub Fontana, włoski architekt barokowy, czynny w Rzeczypospolitej, nadworny architekt królów Polski (ur. 1710)
• 3 sierpnia – ksiądz Stanisław Konarski, pijar, reformator oświaty (ur. 1700)
• 7 listopada
  • Wincenty Phạm Hiếu Liêm, wietnamski dominikanin, męczennik, święty katolicki (ur. ok. 1731)
  • Hiacynt Casteñeda, misjonarz, męczennik, święty katolicki (ur. 1743)

Święta ruchome

• Tłusty czwartek: 18 lutego
• Ostatki: 23 lutego
• Popielec: 24 lutego
• Niedziela Palmowa: 4 kwietnia
• Wielki Czwartek: 8 kwietnia
• Wielki Piątek: 9 kwietnia
• Wielka Sobota: 10 kwietnia
• Wielkanoc: 11 kwietnia
• Poniedziałek Wielkanocny: 12 kwietnia
• Wniebowstąpienie Pańskie: 20 maja
• Zesłanie Ducha Świętego: 30 maja
• Boże Ciało: 10 czerwca

Przypisy