Archidiecezja Vaduz
 Katedra św. Floryna w Vaduz. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba |
Vaduz |
| Data powołania |
2 grudnia 1997 |
| Wyznanie |
katolickie |
| Kościół |
rzymskokatolickie |
| Katedra |
św. Floryna w Vaduz |
| Biskup diecezjalny |
Benno Elbs Administrator apostolski sede vacante et ad nutum |
| Biskup senior | |
| Dane statystyczne (2020) | |
| Liczba wiernych • odsetek wiernych |
27 959 |
| Liczba kapłanów • w tym diecezjalnych |
33 |
| Liczba osób zakonnych |
63 |
| Liczba parafii |
10 |
| Powierzchnia |
160,48 km² |
| |
| Strona internetowa | |
| |
| Typ herbu |
diecezjalny |
|---|---|
Archidiecezja Vaduz (łac. Archidioecesis Vadutiensis[1], niem. Erzbistum Vaduz) – rzymskokatolicka archidiecezja z siedzibą w Vaduz – stolicy Księstwa Liechtenstein, obejmująca całą jego powierzchnię (ok. 160 km²).
Historia
Chrystianizacja ludności zamieszkującej terenów dzisiejszego Liechtensteinu nastąpiło około IV-V wieku[2][3][4]. Ziemie te od początku podlegały biskupstwu w niedalekim Chur[5]. Pierwsza świątynia w Liechtensteinie znajdowała się najprawdopodobniej na obszarze współczesnej kaplicy św. Piotra w mieście Schaan[2].
W XVI wieku w okresie reformacji, niektóre ziemie w sąsiedniej Gryzonii przeszły na nowe wyznania, jednak lokalni hrabiowie von Sulz pozostali przy katolicyzmie[3].
Po powstaniu Księstwa i później w XIX i XX wieku kościół katolicki miał duże znaczenie w kształtowaniu tożsamości narodowej Liechtensteińczyków. Dowodem na to jest Konstytucja Liechtensteinu z 1921 roku, która określa katolicyzm jako religię państwową[3]: „Kościół rzymskokatolicki jest Kościołem państwowym i jako taki korzysta z pełnej ochrony państwa; innym wyznaniom gwarantuje się prawo do wyznawania i praktykowania swojej wiary w granicach określonych przez dobre obyczaje i porządek publiczny.”[6]
Do końca XX wieku odsetek wyznawców katolicyzmu znacznie się zmniejszył (z 97% w 1930 do 76% w 2003 roku)[3].
8 września 1985 roku odbyła się oficjalna wizyta Jana Pawła II w Księstwie w ramach podróży apostolskiej do Szwajcarii i Liechtensteinu. Na spotkanie z papieżem w centrum sportowym Eschen-Mauren przybyło około 35 000 ludzi.
W 1970 roku powstał dekanat Vaduz, podlegający pod diecezję Chur. 2 grudnia 1997 roku mocą konstytucji apostolskiej papieża Jana Pawła II Ad satius consulendum dekanat Vaduz został wydzielony z diecezji Chur i wyniesiony do rangi archidiecezji[3]. Arcybiskupem Vaduz został liechtensteiński biskup z Chur – Wolfgan Haas, a pierwszy ingres odbył się 21 grudnia 1997 roku[3]. Kościół parafialny św. Floryna w Vaduz stał się archikatedrą.
Patroni i święta
Najważniejszą patronką archidiecezji Vaduz jest Najświętsza Maryja Panna[4]. Dodatkowymi patronami są: św. Lucjusz z Chur – misjonarz i męczennik, który chrystianizował ziemie Księstwa przed 700 r., patron Księstwa Liechtensteinu (wspomnienie liturgiczne: 2 grudnia); oraz św. Floryn z Chur – patron archikatedry w Vaduz (wspomnienie liturgiczne: 17 listopada)[4].
Najważniejszym świętem jest Święto Narodzenia Najświętszej Maryi Panny obchodzone 18 września[4].
Struktura
Archidiecezja Vaduz nie należy do żadnej konferencji biskupów, a odpowiada bezpośrednio przez Stolicą Apostolską[7]. W skład archidiecezji Vaduz wchodzi dziesięć parafii, zlokalizowanych w dziesięciu gminach (jedyną gminą nie posiadającą własnej parafii jest Planken)[8].
- Parafia św. Mikołaja i Marcina w Balzers;
- Parafia Wniebowzięcia NMP w Bendern;
- Parafia św. Marcina w Eschen;
- Parafia św. Piotra i Pawła w Mauren;
- Parafia św. Frydolina w Ruggell;
- Parafia św. Wawrzyńca w Schaan;
- Parafia Niepokalanego Serca NMP w Schellenbergu;
- Parafia św. Gawła i Marcina w Triesen;
- Parafia św. Józefa w Triesenbergu;
- Parafia św. Floryna w Vaduz.
Wierni
Według najnowszych danych z 2015 roku wyznanie katolickie w Liechtensteinie deklaruje 27 599 mieszkańców, czyli 73,4% populacji Księstwa[4][9].
Arcybiskupi
| Czas urzędowania | Biskup | Uwagi | |
|---|---|---|---|
| od 21 grudnia 1997 do 20 września 2023 | 
|
Wolfgang Haas | pierwszy arcybiskup diecezji Vaduz, były biskup Chur[10] |
| od 20 września 2023 | wakat | ||
Zobacz też
Linki zewnętrzne
Przypisy
- ↑ Vaduz (Archdiocese) [Catholic-Hierarchy] [online], www.catholic-hierarchy.org [dostęp 2021-08-07].
- ↑ a b Christianisierung – Historisches Lexikon [online], historisches-lexikon.li [dostęp 2021-08-07] (niem.).
- ↑ a b c d e f Katholische Kirche – Historisches Lexikon [online], historisches-lexikon.li [dostęp 2021-08-07] (niem.).
- ↑ a b c d e Erzbistum Vaduz - Geschichtliches und Statistisches [online], www.erzbistum-vaduz.li [dostęp 2021-08-07].
- ↑ Chur (Bistum) – Historisches Lexikon [online], historisches-lexikon.li [dostęp 2021-08-07] (niem.).
- ↑ Teresa Koperska, Katarzyna Gralak (red.), Konstytucja Księstwa Liechtensteinu, Radosław Grabowski (tłum.), Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2013, s. 49, ISBN 978-83-7666-209-1 (pol.).
- ↑ Archdiocese of Vaduz, Liechtenstein [online], GCatholic [dostęp 2021-08-07].
- ↑ alle Pfarreien [online], www.erzbistum-vaduz.li [dostęp 2021-08-07].
- ↑ Karin Knöller, Mario Schädler (red.), Statistisches Jahrbuch Liechtensteins 2020, Schaan: Amt für Statistik, 2021, s. 80, ISBN 978-3-9525033-1-7 [dostęp 2021-08-04] (niem.).
- ↑ Haas, Wolfgang – Historisches Lexikon [online], historisches-lexikon.li [dostęp 2021-08-07] (niem.).