Autoplagiat

Autoplagiat – powtórne opublikowanie fragmentów własnych wcześniej opublikowanych utworów jako utworów nowych, bez podania o tym informacji[1]. Autoplagiat bywa naganną praktyką w dziedzinach, w których istotna jest oryginalność (np. nauka).

Autoplagiat nie jest rodzajem plagiatu, a zbieżność nazw jest myląca. W przypadku plagiatu plagiator wykorzystuje cudzy utwór, podając się za jego autora. Tym samym narusza jego osobiste prawa autorskie. Sam autor nie może naruszyć swoich osobistych praw autorskich[2].

Autoplagiat najczęściej jest problemem etycznym, a nie prawnym. Autoplagiat może naruszać normy prawne, gdy:

  • autor używa go, aby zwiększyć sztucznie objętość swojego dorobku, od którego zależy np. awans naukowy;
  • autor zbył majątkowe prawa autorskie do utworu; tym samym ponowne wykorzystanie utworu bądź jego fragmentów może naruszać majątkowe prawa autorskie osoby, która je nabyła (np. wydawcy)[3].

Autoplagiat wprowadza opinię publiczną w błąd, ponieważ odbiorcy mogą uznać za nowe te treści, które były już wcześniej ogłoszone[4]. Ponadto może mieć negatywne skutki dla konsumenta, który dokonuje nieświadomie zakupu utworu, będąc przekonanym o jego oryginalności. Według art. 4 ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym czyn taki wprowadza konsumenta w błąd i jest sprzeczny z dobrymi obyczajami[5].

Autoplagiat narusza zasady dobrej praktyki akademickiej, poprzez zamieszczenie tego samego utworu (lub jego części) dwukrotnie (względnie wielokrotnie) w wykazie publikacji przedstawianym w staraniach o awans naukowy (np. przy ubieganiu się o habilitację)[4].

Przypisy

  1. Sieńczyło-Chlabicz; Banasiuk, s. 12–13.
  2. Sieńczyło-Chlabicz; Banasiuk, s. 11.
  3. Sieńczyło-Chlabicz; Banasiuk, s. 19.
  4. a b Jan Hartman i inni, Rzetelność w badaniach naukowych oraz poszanowanie własności intelektualnej [online], Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, 2012 [zarchiwizowane z adresu 2019-03-13].
  5. Jakub Michał Doliński, Prawne konsekwencje autoplagiatu - Opinie - rp.pl [online], 2013 [zarchiwizowane z adresu 2017-12-23].

Bibliografia

  • Joanna Sieńczyło-Chlabicz, Joanna Banasiuk. Pojęcie i istota autoplagiatu w twórczości naukowej. „Państwo i Prawo”, 2012. 

Zobacz też