Bagienice (województwo mazowieckie)

Bagienice
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

przasnyski

Gmina

Chorzele

Liczba ludności (2023)

122[2]

Strefa numeracyjna

29

Kod pocztowy

06-330[3]

Tablice rejestracyjne

WPZ

SIMC

0507236

Położenie na mapie gminy Chorzele
Mapa konturowa gminy Chorzele, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Bagienice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Bagienice”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Bagienice”
Położenie na mapie powiatu przasnyskiego
Mapa konturowa powiatu przasnyskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Bagienice”
Ziemia53°15′18″N 20°51′42″E/53,255000 20,861667[1]

Bagienicewieś sołecka[4] w Polsce, położona w województwie mazowieckim, w powiecie przasnyskim, w gminie Chorzele[5][6].

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Mikołaja w Chorzelach[7].

Historia

Integralne części wsi Bagienice do 2023 r.[5][6]
SIMC Nazwa Rodzaj
0507242 Przątalina przysiółek

Na terenie wsi znajduje się stanowisko archeologiczne Łysa Góra (nazywane też Rembielin)[8] w formie piaszczystej wydmy położonej współcześnie na terenie bagiennym. Pierwsze badania przeprowadzono tu w 1959, kolejne z przerwami prowadzono w latach 1971–1984. W latach 90. XX w. zabezpieczono to, co odkryto wcześniej, a były to relikty osady mieszkalno-rzemieślnicznej i płaskie cmentarzysko z ciałopalnymi grobami użytkowane od wczesnej epoki żelaza po I wiek. Początkowo przyporządkowano ją do kultury kurhanów zachodniobałtyjskich, potem do kultury pomorskiej. Najcenniejszymi znaleziskami ze stanowiska są importy celtyckie datowane na czas od IV wieku p.n.e. do I wieku[9]. Badaniom przewodził Jerzy Okulicz-Kozaryn[10].

W 2024 Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie we współpracy z Wydziałem Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego zrealizowały badania archeologiczne na stanowisku. Zbadano osadę obronną datowaną na V–III w. p.n.e. i cmentarzysko datowane na IV w. p.n.e. Odkryto też starsze ślady obecności człowieka z VI–V w. p.n.e. Wśród artefaktów pozyskanych podczas wykopalisk znajdują się fragmenty ceramiki, szklane paciorki, przedmioty metalowe (z brązu), kamienne i krzemienne, ozdobne guzki, falery. Znaleziono zabytki związane z rybołówstwem, obróbka zboża i prawdopodobnie mleka[10]. Ponad 70 artefaktów kultury lateńskiej, szczególnie naszyjniki i bransolety z charakterystycznym karbowanym zdobieniem, sugeruje obecność Celtów. Najcenniejszymi znaleziskami są zapinki wczesnolateńskie datowane na lata 350–260 p.n.e. Dzięki temu udało się potwierdzić chronologię osady[11]. Odnaleziono również brązowy hełm celtycki z IV w. p.n.e. – drugie tego typu odkrycie na ziemiach polskich, co podkreśla wyjątkowość stanowiska nie tylko w skali kraju[8], ale i świata[12]. Odsłonięto również pozostałości umocnień osady[8]. Mogła stać się celem ataku najeźdźców (prawdopodobnie Wandalów) lub zostać spalona w wyniku pożaru. Określa się, że osada należała do kultury kurhanów zachodniobałtyjskich, jednak mieszkała tam również drużyna Celtów. Możliwe, że podporządkowali sobie miejscowych. Wieś zajmowała powierzchnię ok. 3 ha, mieszkało tu 100–150 osób[12].

Stanowisko związane jest z funkcjonującym na tym terenie szlakiem bursztynowym[9]. Osadę umiejscowiono na granicy – używając współczesnych podziałów – Mazowsza i Kurpi, w pobliżu granicy dawnej Puszczy Zielonej, gdzie do dziś znajduje się bursztyn[12].

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa ostrołęckiego.

W okresie międzywojennym stacjonowała tu placówka Straży Celnej „Bagienice”[13].

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 1699
  2. BIP gminy. Liczba mieszkańców miejscowości w dn. 31.12.2023 s. 30-31 [dostęp 2025-01-14]
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 10 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. Strona gminy, sołectwa
  5. a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  7. Opis parafii na stronie diecezji
  8. a b c Radosław Biel, Celtowie na Mazowszu? Przełomowe odkrycia w Bagienicach Wielkich [online], Archeologia Żywa, 4 września 2024 [dostęp 2024-09-04] (pol.).
  9. a b Michał Wiśnicki, Zbigniew Miecznikowski, Gmina Chorzele. Przewodnik turystyczny, Chorzele : [Przasnysz]: Towarzystwo Przyjaciół Chorzel, Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Przasnyskiej, 2008, s. 46, ISBN 978-83-919248-5-3 [dostęp 2024-08-28].
  10. a b Centrum osadnicze z epoki żelaza na "Łysej Górze" - Północne Mazowsze we wczesnej epoce żelaza [online], archeologiczne.pl, 23 sierpnia 2024 [dostęp 2024-09-04] (pol.).
  11. Wykopaliska na Łysej Górze zakończone – archeolodzy odkryli ślady obecności Celtów | InfoPrzasnysz [online], www.infoprzasnysz.com, 4 września 2024 [dostęp 2024-09-04] (pol.).
  12. a b c Krzysztof Zasada, Cenne znalezisko na Mazowszu. „To być może sensacja na skalę światową” [online], www.rmf24.pl [dostęp 2024-09-04] (pol.).
  13. Kalendarz z szematyzmem funkcjonariuszy Straży Celnej na rok 1927, Nakładem Zarządu Internatu imienia dra Władysława Rasińskiego dla Dzieci Funkcjonariuszy Straży Celnej, 1927, s. 170.