Bandwagoning
Bandwagoning – strategia polegająca na udzieleniu poparcia przez państwa mniejsze i słabsze silniejszej stronie sporu lub konfliktu międzynarodowego.
Państwo wspierające może w ten sposób uzyskać konkretne korzyści: zapewnienie lub poprawę własnego bezpieczeństwa, korzyści materialne (np. terytorialne, gospodarcze) oraz polityczne (lepszą pozycję czy prestiż na arenie międzynarodowej). Strategia ta niesie ze sobą jednak również zagrożenia: możliwość uzależnienia się od mocarstwa, brak realnego wpływu na prowadzoną przez niego politykę i podejmowane decyzje, a także pogorszenie stosunków z innymi państwami[1].
Bandwagoning jako działanie zwiększające przewagę silniejszej strony sporu przeciwstawiany jest zasadzie zachowania równowagi sił (balancing) – wsparciu strony słabszej (strategii zmniejszającej przewagę silniejszego)[2].
Według jednej z teorii zasada zachowania równowagi sił preferowana jest przez państwa pragnące jedynie – w stanie zagrożenia – uniknąć strat; bandwagoning natomiast przez te, które w takiej sytuacji dostrzegają źródło uzyskania korzyści[3].
Pochodzenie pojęcia
W politycznych paradach w USA istniały platformy (wagon) na których wystąpowały zespoły muzyczne (band). Liderzy polityczni wskakiwali na platformę w nadziei na zyskanie poparcia. Stąd wziął się idiom to jump on the bandwagon, oznaczający dołączenie się do innych, najczęściej dużej grupy, w nadziei na uzyskanie popularności lub poklasku[4].
Hipotezy bandwagoningu (według Stevena M. Walta)
- Podstawowa zasada: kraje stojące w obliczu zewnętrznego zagrożenia zjednoczą się z państwem stanowiącym dlań największe zagrożenie.
- Im większy potencjał danego kraju, tym większe dążenie pozostałych do sprzymierzenia się z nim.
- Im bliżej znajduje się mocarstwo, tym większe skłonności sąsiadów do zjednoczenia się z nim.
- Im większe możliwości ofensywne kraju, tym większe dążenie pozostałych do sprzymierzenia się z nim.
- Im bardziej agresywne są cele państwa, tym mniej prawdopodobne, że inne sprzymierzą się przeciwko niemu.
- Sojusze zawarte w celu odparcia zagrożenia rozpadają się, gdy zagrożenie staje się poważne[5].
Przykłady bandwagoningu
- Wsparcie działań Napoleona Bonaparte przez część mniejszych państw niemieckich (np. Bawarii, Badenii, Hesji-Darmstadt czy Wirtembergii), zachęconych przez Napoleona obietnicami korzyści terytorialnych[6].
- Poparcie hitlerowskich Niemiec przez niektóre państwa europejskie przed i w trakcie II wojny światowej (Bułgaria, Finlandia, Włochy, Węgry)[7].
- Poparcie przez Polskę Stanów Zjednoczonych w wojnie z Irakiem i Afganistanem[8].
Przypisy
- ↑ Roman Kuźniar, Bandwagoning w stosunkach z USA, w: „Polityka Zagraniczna III Rzeczypospolitej”, Wydawnictwo SCHOLAR, Warszawa 2012, s. 313. Por. także tegoż autora USA jako sojusznik, http://wiadomosci.dziennik.pl/wydarzenia/artykuly/ 188656,usa-jako-sojusznik.html.
- ↑ Steven M. Walt, Balancing and Bandwagoning, w: Anarchy and its Consequences, s. 110–117 (przedruk oryginalnego tekstu tegoż autora z The Origins of Alliances, Cornell Univesity, 1987).
- ↑ Randall L. Schweller, Bandwagoning for Profit, MIT Press, International Security, Tom 19(1), 1994 1, s. 74.
- ↑ A S Hornby, Oxford Advanced Learner’s Dictionary 9th Edition, Londyn: Oxford University Press, 2015, s. 105, ISBN 978-0-19-479-9546.
- ↑ Steven M. Walt, Balancing and Bandwagoning, op. cit., s. 116.
- ↑ L. Schweller, Bandwagoning for Profit, MIT Press, International Security, Tom 19(1), 1994 1, s. 90.
- ↑ Ibidem, s. 94.
- ↑ Roman Kuźniar, Bandwagoning w stosunkach z USA w „Polityka Zagraniczna III Rzeczypospolitej”, Wydawnictwo SCHOLAR, Warszawa 2012, s. 312–320.