Bitwa pod Zusmarshausen

Ten artykuł od 2010-09 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {Dopracować} z tego artykułu.

Bitwa pod Zusmarshausen

Wojna trzydziestoletnia
Czas	17 maja 1648
Miejsce	Zusmarshausen
Terytorium	Bawaria
Wynik	zwycięstwo szwedzko-francuskie
Strony konfliktu
Szwecja Francja Austria Bawaria
Dowódcy
Carl Gustaf Wrangel Henri de Turenne Maksymilian von Gronsfeld Peter Melander von Holzappel †
Położenie na mapie Bawarii miejsce bitwy
Położenie na mapie Niemiec miejsce bitwy
48°24′00,7200″N 10°35′48,1200″E/48,400200 10,596700

Bitwa pod Zusmarshausen – bitwa stoczona 17 maja 1648 roku pomiędzy armią cesarską pod dowództwem Maksymiliana von Gronsfelda a połączonymi wojskami szwedzkimi i francuskimi dowodzonymi przez Gustawa Wrangla i Turenne’a.

Bitwa, która zakończyła się zwycięstwem wojsk szwedzko-francuskich^[1], była ostatnim większym starciem wojny trzydziestoletniej na ziemiach niemieckich^[2].

W styczniu 1648 sprzymierzona armia cesarska dowodzona przez hrabiego Maksymiliana von Gronsfelda (od roku 1645 głównodowodzącego wojsk Maksymiliana I Bawarskiego) oraz hrabiego Petera Melandera von Holzappel, po nieudanym oblężeniu Magdeburga skierowała się ku Dunajowi w rejon przeprawy na wysokości miasteczka Günzburg. W ślad za nią ruszyły siły szwedzkie Gustawa Wrangla oraz francuskie dowodzone przez Turrenne'a, które dotarły do Dunaju 13 maja 1648 roku w okolicach Lauingen. Nieporozumienia pomiędzy Gronsfeldem i Melanderem w kwestii pierwszeństwa ataku na nieprzyjaciela (a w konsekwencji podział ich armii), wykorzystane zostały przez Szwedów.

17 maja w okolicach Zusmarshausen koło Augsburga siły szwedzko-francuskie zaskoczyły armię cesarską. Odparciem ataków przeciwnika kierował Raimondo Montecuccoli, podczas gdy obroną taboru oraz artylerii zajął się Melander, który w trakcie walk raniony został śmiertelnie i tego samego dnia zmarł w Augsburgu^[3]. Montecuccoli ratując tabor wycofał się do Landsberga. W wyniku zwycięstwa siły szwedzko-francuskie wkroczyły na terytorium południowych Niemiec, które pustoszyły bezwzględnie aż do zawarcia pokoju westfalskiego.

• Panorama bitwy – grafika dhm.de