Blind Man’s Bluff. The Untold Story of American Submarine Espionage

Blind Man’s Bluff
The Untold Story
of American Submarine Espionage

USS „Lapon” (SSN-661), w 1967 roku, rekordzista w długości śledzenia radzieckich okrętów podwodnych
Autor	Sontag Sherry Drew Christophe Drew Annette
Tematyka	Operacje podwodne podczas zimnej wojny
Wydanie oryginalne
Język	angielski
Data wydania	1998
Wydawca	PublicAffairs

Blind Man’s Bluff. The Untold Story of American Submarine Espionage (ISBN 1-891620-08-8) („Ciuciubabka”. Nieopowiedziana historia amerykańskiego szpiegostwa podwodnego) – historiograficzne opracowanie niejawnych operacji amerykańskich okrętów podwodnych podczas zimnej wojny. Książka powstała w oparciu o przeprowadzone przez dziennikarzy śledczych New York Timesa wywiady z byłymi oficerami floty podwodnej Stanów Zjednoczonych, członkami załóg niższego stopnia, byłymi oficerami wywiadu oraz politykami.

Książka podzielona jest na 12 rozdziałów, z których każdy opisuje inną tajną operację podwodną:

1. A Deadly Begining – (Śmiertelny początek) opis tajnej podwodnej operacji rozpoznawczej w 1949 roku przeprowadzanej przez USS „Cochino” (SS-345) typu Balao, której celem była obserwacja spodziewanego radzieckiego testu jądrowego. Rozdział zawiera opis przebiegu operacji, w tym awarii systemu napędowego okrętu prowadzącej do eksplozji akumulatorów niedaleko Norwegii i pierwszego z trzech po zakończeniu II wojny światowej przypadków utraty okrętu podwodnego przez United States Navy^[1].

   

2. Whiskey A-Go-Go – opis operacji w sierpniu 1957 roku, podczas której USS „Gudgeon” (SS-567) typu Tambor prowadził rozpoznanie w pobliżu radzieckiej bazy we Władywostoku, celem sprawdzenia radzieckiej zdolności to przeprowadzenia ataku rakietowego za pomocą wyposażonych w pociski manewrujące z głowicami jądrowymi radzieckich okrętów podwodnych typu Zulu. Pierwsza amerykańska operacja podwodna zakończona wykryciem amerykańskiego okrętu podwodnego i zmuszeniem go do wynurzenia się z powodu wyczerpania się akumulatorów oraz zapasów tlenu^[2].
3. Turn To The Deep – (Zwrot ku głębinom) opis prowadzonych przez USS „Halibut” (SSGN-587) poszukiwań bomby atomowej zgubionej przez amerykańskie lotnictwo w pobliżu Palomares^[3]
4. Velvet fist – (Aksamitna pięść) opis operacji USS „Halibut” zmierzającej do odnalezienia szczątków radzieckiego pocisku balistycznego, zakończonej odnalezieniem wraku utraconego w wyniku awarii radzieckiego strategicznego okrętu podwodnego z pociskami balistycznymi K-129^[4]
5. Death of A Submarine – (Śmierć okrętu podwodnego) omawia jedną z hipotez dotyczących przyczyn utraty USS „Scorpion” (SSN-589), drugiego po wojnie utraconego amerykańskiego okrętu podwodnego^[5].
6. The Ballad Of Whitey Mack – (Ballada o Whiteyu Macku) opis trwającego 47 dni śledzenia przez USS „Lapon” (SSN-661) radzieckiego strategicznego okrętu podwodnego projektu 667A w 1969 roku na Atlantyku, co było w tym czasie rekordowym osiągnięciem amerykańskiej floty podwodnej. Śledzenie zostało zakończone, gdy po celowym bądź nierozważnym „przecieku” informacji o śledzeniu sowieckiego okrętu do New York Timesa, radzieckie dowództwo w Leningradzie poinformowało o tym fakcie dowódcę śledzonego okrętu drogą radiową. Radziecki dowódca usiłował wówczas zlokalizować śledzący go amerykański okręt myśliwski typu Sturgeon, a po bezskuteczności tych zabiegów, przerwał swój patrol i powrócił na wody Związku Radzieckiego^[6].
7. Here She Comes ... – (Stało się) śledzenie okrętu podwodnego pod wodą przez inny okręt podwodny, zawsze stanowi ryzyko. Ziściło się w przypadkach podwodnych kolizji USS „Gato” (SSN-615) z K-19 oraz USS „Tautog” (SSN-639) z K-108^[7].
8. Oshkosh B’Gosh – opis przeprowadzonej przez USS „Halibut” (SSN-587) pierwszej operacji podsłuchu podwodnych kabli komunikacyjnych marynarki wojennej ZSRR na Morzu Ochockim^[8].
9. The $500 Milion Sand Castle – (Zamek z piasku za 500 milionów) CIA próbuje potajemnie badać wrak K-129 i śledztwo komisji Otisa Pike’a w sprawie działań wywiadu podwodnego. Podsłuch radzieckich kabli za pomocą USS „Seawolf” (SSN-575) w operacji Ivy Bells^[9].
10. Triumph And Crisis – (Triumf i kryzys) po badaniach radzieckich kabli za pomocą przestarzałych USS „Halibut” i USS „Seawolf”, United States Navy – kontynuując operację Ivy Bells – kieruje do tego rodzaju działań, najnowszy okręt USS „Parche” (SSN-683), który ma założyć urządzenia podsłuchowe na radzieckich kablach na dnie Morzu Barentsa. Skutkiem silnego sztormu, przebywający w pobliżu dna Morza Ochockiego USS „Seawolf”, w trakcie wymiany urządzeń podsłuchowych zostaje zepchnięty przez prądy wodne na radziecki kabel i zasysa piach z dna morskiego do układu chłodzenia reaktora. Uszkodzony okręt zostaje wykryty przez radziecki trawler... Za pomocą rozpoznania satelitarnego, Amerykanie odkrywają, że Rosjanie znaleźli urządzenie podsłuchowe w Morzu Ochockim^[10].
11. The Crown Jewels – (Perły w koronie) pierwsze podejrzenia szpiegostwa w amerykańskiej marynarce prowadzące do ujawnienia operacji Ivy Bells, wzrost zagrożenia dla Stanów Zjednoczonych z powodu zmiany doktryny nuklearnej ZSRR i przesunięcia rejonów operacyjnych radzieckich strategicznych okrętów podwodnych na północ, przyjęcie nowej ofensywnej doktryny zwalczania radzieckich strategicznych okrętów podwodnych w ich „bastionach” na morzach arktycznych – początek programu Submarine for the 21st Century, opis sytuacji politycznej na świecie i relacji między Stanami Zjednoczonymi a Związkiem Radzieckim, określenie tego ostatniego przez Ronalda Reagana jako imperium zła, natowskie ćwiczenia „Able Archer” mające na celu sprawdzenie politycznych i wojskowych procedur uruchomienia taktycznej broni jądrowej, wzajemne śledzenie się radzieckich i amerykańskich okrętów podwodnych na Pacyfiku i Atlantyku, amerykańsko-radzieckie zakulisowe rozmowy o możliwości złagodzenia wyścigu zbrojeń i radzieckie testy rakietowe w Arktyce. Kolejne rejsy USS „Parche” na Morze Barentsa, międzynarodowy skandal Toshiba-Kongsberg – prowadzący do uzyskania przez ZSRR możliwości produkcji wysokiej jakości śrub okrętowych, a dzięki temu znacznie cichszych niż dotąd okrętów podwodnych, siatka szpiegowska Johna Walkera i ujawnienie Rosjanom operacji Ivy Bells przez Ronalda Peltona^[11]
12. Trust But Verify – (Wierz, ale sprawdzaj) refleksje na temat zakończenia zimnej wojny i jej wpływu na podwodne operacje wywiadowcze^[12].

• Sontag Sherry, Drew Christopher, Drew Annette: Blind Man’s Bluff; The Untold Story of American Submarine Espionage. New York: Public Affairs, 1998. ISBN 1-891620-08-8. Brak numerów stron w książce