Burak liściowy
Rodzaj | |
---|---|
Gatunek |
Burak liściowy, boćwina, burak szpinakowy, mangold – grupa kultywarów buraka zwyczajnego. Roślina uprawiana dla liści jako jednoroczna. Wywodzi się z basenu Morza Śródziemnego.
Morfologia
- Liście
- Podobne do liści buraka ćwikłowego czy cukrowego. U niektórych odmian nerwy liściowe są błyszczące, barwy biało-srebrnej. Blaszki liściowe na brzegach zagięte do dołu i silniej niż u innych gatunków z rodzaju Beta pofalowane, mogą być gładkie lub pomarszczone. Poszczególne odmiany charakteryzują się różnorodnością barw blaszek liściowych od bladozielonego, przez ciemnozielony do purpurowo fioletowego, zaś ogonki liściowe grubości do 4 cm mogą mieć barwę białą, zieloną, różową, czerwoną, krwistoczerwoną, a nawet żółtą i pomarańczową.
- Korzeń
- Walcowaty, długi, silnie rozgałęziony, w zależności od odmiany o skórce biało-żółtawej i białym miąższu lub czerwono zabarwiony.
Budowa kwiatów i owoców jest taka sama jak u buraka ćwikłowego.
- Nasiona
- Podobne do nasion buraka ćwikłowego. Materiałem siewnym są kłębki barwy brązowawej, szarobrązowej lub czarnobrązowej. Mają one około 3 mm długości, 2 mm szerokości i 1,5 mm grubości. Masa 1000 kłębków wynosi 12-25 g, które zachowują zdolność kiełkowania 4-6 lat. Czas od wysiewu do skiełkowania wynosi około 14 dni i może odbywać się w temperaturze od 5 do 30 °C.
Zmienność
Wyróżnia się dwie grupy kultywarów[1]:
- boćwina zwyczajna, lub boćwina właściwa; z jej liści przyrządza się zupy, surówki i sałatki; uprawiana jest w niektórych rejonach świata także jako pasza,
- boćwina szerokoogonkowa lub boćwina kardonowa; ma bardzo szerokie ogonki liściowe, które są jadane podobnie jak szparagi.
Wartości odżywcze
Kalorie | 18 |
Białko | 2,1 g |
Tłuszcz | 0,5 g |
Węglowodany | 5,5 g |
Błonnik pokarmowy | 4,4 g |
Sód | 5mg |
Potas | 548mg |
Wapń | 97mg |
Żelazo | 2,2mg |
Magnez | 43mg |
Witamina E | 1,66mg |
Tiamina | 0,080mg |
Ryboflawina | 0,080mg |
Niacyna | 0,40mg |
Witamina C | 34,0mg |
Zastosowanie
- Roślina uprawna – uprawiana jako warzywo. Znajduje się w rejestrze roślin uprawnych Unii Europejskiej.
- Sztuka kulinarna – blaszki liściowe spożywa się po ugotowaniu, przygotowane jak szpinak, blanszowane można wykorzystać do przygotowania gołąbków z farszem mięsnym lub rybnym, nadają się również do mrożenia. Ogonki liściowe przygotowuje się jak szparagi lub można je kwasić, a także przyrządzać jak fasolę szparagową. Surowe młode liście nadają się jako dodatek do sałatek jarzynowych.
Przypisy
- ↑ Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
- ↑ Hanna Kunchanowicz i inni, Wartości odżywcze wybranych produktów spożywczych i typowych potraw, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 1997, s. 62-63, ISBN 83-200-2099-9 .
Bibliografia
- Eugeniusz Kołota, Katarzyna Adamczewska-Sowińska. Burak ćwikłowy i liściowy. Hortpress 2006, ss. 80, ISBN 83-89211-72-6.
Identyfikatory zewnętrzne: