Carl Zeiss (przedsiębiorstwo)
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Kraj związkowy | |
| Siedziba | |
| Data założenia |
1846 |
| Forma prawna | |
| Zatrudnienie |
25,4 tys. osób (2016) |
Położenie na mapie Badenii-Wirtembergii  | |
Położenie na mapie Niemiec  | |
 48°46′54,6000″N 10°05′58,6000″E/48,781833 10,099611
| |
| Strona internetowa | |
Carl Zeiss AG – niemieckie przedsiębiorstwo, zajmujące się produkcją różnorodnego sprzętu optycznego. Od kilkudziesięciu lat zajmuje się także opracowywaniem i produkcją współrzędnościowych maszyn pomiarowych. Znana z wysokiej jakości wyrobów. Wyroby firmy to m.in. obiektywy fotograficzne, soczewki, okulary, szkła kontaktowe, lunety, lornetki, teleskopy, mikroskopy, celowniki optyczne, a nawet środki do czyszczenia optyki oraz mikrosilniki spalinowe JENA (głównie samozapłonowe) dla modelarzy. Częścią koncernu jest Carl Zeiss Sports Optics GmbH.
Segmenty technologiczne, w których ZEISS posiada kompetencje i oferuje swoje rozwiązania to:
SMT – Semiconductor Manufacturing Technology
IQR – Industrial Quality & Research
MED – Medical Technology
COM – Consumer Markets
Wg danych danych firmy z roku finansowego 2017/18 światowy ZEISS osiągnął: 5,8 miliardów EURO przychodów, 772 zysku w milionach EURO (EBIT) i posiadała ponad 30 000 pracowników na świecie.
Historia
Przedsiębiorstwo zostało założone w 1846 roku w Jenie przez rzemieślnika Carla Zeissa jako warsztat mechaniki precyzyjnej o specjalności przyrządów optycznych[1]. Początkowo specjalizował się w lupach, a następnie mikroskopach, budując ich tysiąc przez pierwsze 20 lat istnienia warsztatu. Opracował m.in. pierwszy złożony mikroskop wielosoczewkowy[1]. W latach 60. XIX w. Zeiss zaangażował do współpracy profesora fizyki Ernsta Abbego, którego odkrycia w zakresie optyki doprowadziły do dalszych sukcesów firmy[1]. Trzecim istotnym współpracownikiem od 1881 roku był profesor chemii Otto Schott, który wynalazł nowy typ szkła, produkowany następnie w hucie Schotta sfinansowanej przez Zeissa[1]. W 1886 roku firma wyprodukowała dziesięciotysięczny mikroskop, a w 1887 roku pierwszy mikroskop apochromatyczny, nie zniekształcający kolorów[1]. W 1888 roku Carl Zeiss zmarł, a zakłady przejął Ernst Abbe, zakładając Fundację Carla Zeissa, którą następnie kierował[1]. Fundacja, do której należała także huta szkła Schotta, w kolejnych latach wykupywała słabsze firmy[1].
Koncern Zeissa był m.in. dostawcą przyrządów celowniczych i obserwacyjnych dla armii niemieckiej podczas obu wojen światowych, a także dla innych armii[1]. Podczas II wojny światowej zakłady zostały zbombardowane. Główna siedziba w Jenie została zajęta w kwietniu 1945 przez Amerykanów, którzy wywieźli na Zachód przyrządy i dokumentację z działu badawczo-rozwojowego oraz ewakuowali 250 czołowych specjalistów[1]. Na mocy układu w Poczdamie, Jena ostatecznie znalazła się w radzieckiej strefie okupacyjnej, przekształconej później w Niemiecką Republikę Demokratyczną. Rosjanie również wywieźli pozostałe oprzyrządowanie fabryki, niemniej przystąpiono do jej odbudowy[1]. W NRD pozostały zakłady Carl Zeiss Jena funkcjonujące jako przedsiębiorstwo państwowe (VEB), a w RFN reaktywowano zakłady Carl Zeiss w Oberkochen, w oparciu o przedwojenne zakłady Rudolfa Winkla w Getyndze (nabyte przez Fundację w 1911) i Moritza Hensoldta w Wetzlar (utworzone w 1852 i nabyte przez Fundację w 1928)[1]. Produkty zachodnioniemieckie funkcjonowały także pod marką Hensoldt[1]. W połowie lat 60. XX wieku rozstrzygnięto spór sądowy, pozwalając zarówno zakładom z NRD i RFN na używanie znaku firmowego Zeiss jako następcom podzielonej Fundacji[1].
W 2006 roku zakłady Hensoldt w Wetzlar przekształcono w Carl Zeiss Sports Optics GmbH[2]. Od 2006 roku Zeiss współpracuje z firmą Sony przy projektowaniu oraz produkcji obiektywów marki Alfa.
We wrześniu 2010 firma przedstawiła swoje plany związane z manualnymi obiektywami do lustrzanek. Producent podjął decyzję o dalszym rozwoju modeli ZE i ZF.2 (dla lustrzanek Canon i Nikon). Poinformowano również o zakończeniu produkcji obiektywów ZK (dla Pentax K)[3].
W lipcu 2013 firma poinformowała, iż kończy produkcję obiektywów pod nazwą „Carl Zeiss”, jednocześnie informując, iż nowe obiektywy będą produkowane pod nową nazwą: „ZEISS”[4].
Carl Zeiss Polska
Carl Zeiss Polska jest obecny na rynku polskim od 1970 roku. Ma swoje biura w Poznaniu (siedziba główna), w Warszawie (oddział) oraz Laboratorium szkoleniowo-pomiarowe ZEISS Quality Excellence Center w Tychach. W Tychach mieści się również laboratorium wzorcujące, które działa zgodnie z systemem zarządzania wg normy ISO/IEC 17025 i wykonuje wzorcowania: współrzędnościowych maszyn pomiarowych z głowicą pomiarową stykową o zakresie pomiarowym 0-3818 mm.
Carl Zeiss Polska reprezentują w Polsce następujące grupy biznesowe: technologię medyczną (MED), optykę okularową (VIS), metrologię przemysłową – Industrial Quality Solutions (IQS) oraz mikroskopię – Research Microscopy Solutions (RMS).
Zespół ZEISS w Polsce to grupa ponad 100 wykwalifikowanych pracowników wykonujących swe obowiązki z lokalizacji rozproszonych po Polsce, oferującym profesjonalne wsparcie sprzedażowe, szkoleniowe, usługowe i serwisowe.
Produkty
Carl Zeiss na świecie oferuje produkty w obszarach: rozwiązania do wytwarzanie układów scalonych, maszyny pomiarowe współrzędnościowe optyczne i stykowe, tomografy przemysłowe, skanery 3D, urządzenia do mikrochirurgii i urządzenia okulistyczne, soczewki wewnątrzgałkowe, optykę okularową (soczewki okularowe) i produkty konsumenckie (np. obiektywy, lornetki, lunety itp.).
Carl Zeiss Polska sprzedaje, serwisuje i wspiera produkty ZEISS wg poniższej specjalizacji:
Dział IQS oferuje swoim klientom systemy pomiarowe: maszyny współrzędnościowe, skanery 3D, tomografy przemysłowe oraz usługi: pomiarowe, szkolenia, serwisu sprzętu, wzorcowania współrzędnościowych maszyn pomiarowych. Laboratoria pomiarowe zlokalizowane są w Warszawie i Tychach. Dział MED dostarcza produkty i rozwiązania dla okulistyki i mikrochirurgii.
Dział RMS oferuje mikroskopy optyczne, mikroskopy fluorescencyjne, mikroskopy konfokalne, mikroskopy elektronowe, mikroskopy rentgenowskie oraz systemy do analizy obrazu.
Dział VIS wspiera klientów najwyższą jakością produktów optycznych.
Obiektywy ZA z mocowaniem Sony Alfa
| Obiektyw | Data premiery | ||
|---|---|---|---|
| Obiektywy zmiennoogniskowe | |||
| Sony Vario-Sonnar T* DT 16-80mm f/3.5-4.5 ZA | kwiecień 2007 | ||
| Sony Vario-Sonnar T* 24-70mm SSM f/2.8 ZA | luty 2008 | ||
| Sony Vario-Sonnar T* 16-35mm SSM f/2.8 ZA | luty 2009 | ||
| Obiektywy stałoogniskowe | |||
| Sony Planar T* 85mm f/1.4 ZA | październik 2006 | ||
| Sony Sonnar T* 135mm f/1.8 ZA | październik 2006 | ||
| Sony Distagon T 24 mm f/2 ZA SSM | 2010[5] | ||
Manualne obiektywy serii Z
Carl Zeiss zajmuje się projektowaniem i produkcją (na zlecenie Zeiss w Japonii w fabrykach firmy Cosina) manualnych obiektywów do lustrzanek z mocowaniami:
- ZE - mocowanie Canon EF,
- ZF - mocowanie Nikon F,
- ZF.2,
- ZF-I,
- ZF-IR,
- ZK - mocowanie Pentax K,
- ZS - mocowanie M42 (np. Pentacon/Practica/Pentax)
| Optical design | ZE | ZF | ZF.2 | ZF-I | ZF-IR | ZK | ZS |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Distagon T✻ 18 mm 1:3.5 | ✓ | ✓ | ✓ | — | — | ✓ | — |
| Distagon T✻ 21 mm 1:2.8 | ✓ | ✓ | — | — | — | ✓ | — |
| Distagon T✻ 25 mm 1:2.8 | — | ✓ | — | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ |
| Distagon T✻ 28 mm 1:2.0 | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ | — | ✓ | — |
| Distagon T✻ 35 mm 1:1.4 | ✓ | — | ✓ | — | — | — | — |
| Distagon T✻ 35 mm 1:2.0 | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ | — | ✓ | ✓ |
| Planar T✻ 50 mm 1:1.4 | ✓ | ✓ | ✓ | — | — | ✓ | ✓ |
| Makro-Planar T✻ 50 mm 1:2.0 | ✓ | ✓ | ✓ | — | — | ✓ | — |
| Planar T✻ 85 mm 1:1.4 | ✓ | ✓ | ✓ | — | ✓ | ✓ | — |
| Makro-Planar T✻ 100 mm 1:2.0 | ✓ | ✓ | ✓ | — | — | ✓ | — |
Obiektywy do zastosowań filmowych
- Master Prime T*XP Distagon 14 mm T1.3
- Master Prime T*XP Distagon 16 mm T1.3
- Master Prime T*XP Distagon 18 mm T1.3
- Master Prime T*XP Distagon 21 mm T1.3
- Master Prime T*XP Distagon 25 mm T1.3
- Master Prime T*XP Distagon 27 mm T1.3
- Master Prime T*XP Distagon 32 mm T1.3
- Master Prime T*XP Distagon 35 mm T1.3
- Master Prime T*XP Distagon 40 mm T1.3
- Master Prime T*XP Planar 50 mm T1.3
- Master Prime T*XP Planar 65 mm T1.3
- Master Prime T*XP Sonnar 75 mm T1.3
- Master Prime T*XP Sonnar 100 mm T1.3
- Master Prime T*XP Sonnar 150 mm T1.3
- Master Zoom T*XP 16.5–110 mm T2.6
- Master Macro T*XP Makro-Planar 100 mm T2.0/T4.3
- Leightweight Zoom LWZ.2 T*XP Vario-Sonnar 15.5–45 mm T2.6
- Ultra Prime 8R T* Distagon 8 mm T2.8
- Ultra Prime T* Distagon 10 mm T2.1
- Ultra Prime T* Distagon 12 mm T1.9
- Ultra Prime T* Distagon 14 mm T1.9
- Ultra Prime T* Distagon 16 mm T1.9
- Ultra Prime T* Distagon 20 mm T1.9
- Ultra Prime T* Distagon 24 mm T1.9
- Ultra Prime T* Distagon 28 mm T1.9
- Ultra Prime T* Distagon 32 mm T1.9
- Ultra Prime T* Distagon 40 mm T1.9
- Ultra Prime T* Planar 50 mm T1.9
- Ultra Prime T* Planar 65 mm T1.9
- Ultra Prime T* Planar 85 mm T1.9
- Ultra Prime T* Sonnar 100 mm T1.9
- Ultra Prime T* Sonnar 135 mm T1.9
- Ultra Prime T* Sonnar 180 mm T1.9
- Compact Prime CP.2 T* Distagon 18 mm T3.6
- Compact Prime CP.2 T*XP Distagon 21 mm T2.9
- Compact Prime CP.2 T*XP Distagon 25 mm T2.9
- Compact Prime CP.2 T*XP Distagon 28 mm T2.1
- Compact Prime CP.2 T*XP Distagon 35 mm T2.1
- Compact Prime CP.2 T*XP Distagon 50 mm T2.1
- Compact Prime CP.2 T* Planar 50 mm T2.1 Macro
- Compact Prime CP.2 T* Planar 85 mm T2.1
- Compact Prime CP.2 T* Makro-Planar 100 mm T2.1 CF
- Ultra 16 T*XP Distagon 6 mm T1.3
- Ultra 16 T*XP Distagon 8 mm T1.3
- Ultra 16 T*XP Distagon 9.5 mm T1.3
- Ultra 16 T*XP Distagon 12 mm T1.3
- Ultra 16 T*XP Distagon 14 mm T1.3
- Ultra 16 T*XP Distagon 18 mm T1.3
- Ultra 16 T*XP Distagon 25 mm T1.3
- Ultra 16 T*XP Planar 35 mm T1.3
- Ultra 16 T*XP Planar 50 mm T1.3
- DigiPrime T* 3.9 mm T1.9
- DigiPrime T* 5 mm T1.9
- DigiPrime T* 7 mm T1.6
- DigiPrime T* 10 mm T1.6
- DigiPrime T* 14 mm T1.6
- DigiPrime T* 20 mm T1.6
- DigiPrime T* 28 mm T1.6
- DigiPrime T* 40 mm T1.6
- DigiPrime T* 52 mm T1.6
- DigiPrime T* 70 mm T1.6
- DigiPrime T* 135 mm T1.9
- DigiZoom T* Vario-Sonnar 6–24 mm T1.9
- DigiZoom T* Vario-Sonnar 17–112 mm T1.9
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Erenfeicht 2012 ↓, s. 78-80
- ↑ Erenfeicht 2012 ↓, s. 81.
- ↑ Koniec obiektywów Carl Zeiss z mocowaniem Pentax K - Optyczne.pl [online], optyczne.pl [dostęp 2017-11-22] (pol.).
- ↑ Koniec obiektywów Carl Zeiss
- ↑ Sony zapowiada nowe produkty, w tym następcę A700 - Optyczne.pl [online], www.optyczne.pl [dostęp 2017-11-22] (pol.).
Bibliografia
- Leszek Erenfeicht. Z wizytą u Zeissa w Wetzlar. High-tech w starożytnym mieście. „Strzał”. 1-2/2012, styczeń-luty 2012.