Chrysolepis

Chrysolepis
Ilustracja
Chrysolepis sempervirens
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

bukowce

Rodzina

bukowate

Rodzaj

Chrysolepis

Nazwa systematyczna
Chrysolepis Hjelmqvist
Bot. Not. Suppl. 2, 1: 117 (1948)[3]
Typ nomenklatoryczny

C. chrysophylla (Douglas ex W. J. Hooker) Hjelmqvist[4]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Chrysolepis – rodzaj roślin z rodziny bukowatych (Fagaceae). Obejmuje dwa gatunki występujące w zachodniej części USA[5][3]. Chrysolepis chrysophylla występuje w lasach wzdłuż wybrzeży Pacyfiku, a Chrysolepis sempervirens w górach Sierra Nevada[5].

Bywają uprawiane jako ozdobne, zwykle w formie zimozielonych krzewów. Ich nasiona mogą być spożywane podobnie do kasztanów[5] (są słodkie i smaczne, ale trudne do wydobycia z miseczek[6]). Ch. chrysophylla eksploatowany jest także jako źródło surowca drzewnego[7].

Morfologia

Pokrój
Drzewa do 45 m wysokości i krzewy[5]. Pąki jajowate i kulistawe[6].
Liście
Zimozielone, skórzaste, skrętoległe, wsparte przylistkami. Blaszki całobrzegie lub drobno ząbkowane[6].
Kwiaty
Zebrane w kłosowate kwiatostany, z kwiatami żeńskimi u nasady i męskimi na pozostałej ich długości, czasem w całości tylko z kwiatami męskimi. Kwiaty męskie składają się z wyraźnych działek kielicha i zazwyczaj 12 pręcików. Kwiaty żeńskie zebrane są po trzy lub więcej w kupuli i zawierają po trzy słupki[5].
Owoce
Dojrzewają w drugim roku po kwitnieniu[6][5]. Kupula otaczająca orzeszki składa się z 7 silnie kolczastych klap (kolce są rozgałęzione)[5]. Orzechy w miseczce są zwykle trzy, rzadziej więcej[6]. Są jasnobrązowe[5], trójkanciaste lub zaoblone[6].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj z rodziny bukowate z rzędu bukowców. W obrębie rodziny zaliczany do podrodziny Quercoideae. Blisko spokrewniony z rodzajem Castanopsis, do którego gatunki tu zaliczane były często włączane[5][6].

Wykaz gatunków[3]
  • Chrysolepis chrysophylla (Douglas ex Hook.) Hjelmq.
  • Chrysolepis sempervirens (Kellogg) Hjelmq.

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-04-26] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-04-26] (ang.).
  3. ↑ a b c Chrysolepis Hjelmq.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-04-26].
  4. ↑ Chrysolepis. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2021-04-26].
  5. ↑ a b c d e f g h i Roger Philips, Martyn Rix: The botanical garden. Vol. 1 Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 116. ISBN 0-333-73003-8.
  6. ↑ a b c d e f g Chrysolepis Hjelmquist. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2021-04-26].
  7. ↑ David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 200, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.