Cisticola
| Cisticola | |||
| Kaup, 1829[1] | |||
 Chwastówka klaskająca (C. ayresii) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj |
Cisticola | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
| Gatunki | |||
| |||
Cisticola – rodzaj ptaków z podrodziny chwastówek (Cisticolinae) w obrębie rodziny chwastówkowatych (Cisticolidae).
Rozmieszczenie geograficzne
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce, Eurazji i Australazji[2].
Morfologia
Długość ciała 9–17 cm; masa ciała samic 5–24 g, samców 6–29 g[2].
Systematyka
Rodzaj zdefiniował w 1829 roku niemiecki paleontolog i przyrodnik Johann Jakob Kaup w publikacji własnego autorstwa poświęconej zarysowi historii rozwoju i systemu naturalnego europejskiego świata zwierząt[1]. Gatunkiem typowym jest (absolutna tautonimia) podgatunek chwastówki zwyczajnej, C. juncidis cisticola.
Etymologia
Cisticola: epitet gatunkowy Sylvia cisticola Temminck, 1820; gr. κιστις kistis ‘koszyk’, od zdrobnienia κιστη kistē ‘kosz’; łac. -cola ‘mieszkaniec’, od colere ‘mieszkać’[3].
Podział systematyczny
Do rodzaju należą następujące gatunki[4]:
- Cisticola erythrops (Hartlaub, 1857) – chwastówka rdzawolica
- Cisticola cantans (von Heuglin, 1869) – chwastówka rdzawogłowa
- Cisticola lateralis (Fraser, 1843) – chwastówka grubodzioba
- Cisticola woosnami Ogilvie-Grant, 1908 – chwastówka trelująca
- Cisticola anonymus (J.W. von Müller, 1855) – chwastówka szczebiotliwa
- Cisticola bulliens Lynes, 1930 – chwastówka bulgocząca
- Cisticola chubbi Sharpe, 1892 – chwastówka uboga
- Cisticola hunteri Shelley, 1889 – chwastówka górska
- Cisticola nigriloris Shelley, 1897 – chwastówka maskowa
- Cisticola bakerorum Fjeldså, Dinesen, Davies, Irestedt, Krabbe, Hansen & Bowie, 2021 – chwastówka gwiżdżąca
- Cisticola aberrans (A. Smith, 1843) – chwastówka skalna
- Cisticola bailunduensis Neumann, 1931 – chwastówka brązowa
- Cisticola chiniana (A. Smith, 1843) – chwastówka rechocząca
- Cisticola bodessa Mearns, 1913 – chwastówka stokowa
- Cisticola njombe Lynes, 1933 – chwastówka białogardła
- Cisticola cinereolus Salvadori, 1888 – chwastówka szarawa
- Cisticola restrictus Traylor, 1967 – chwastówka rzeczna
- Cisticola rufilatus (Hartlaub, 1870) – chwastówka rdzawosterna
- Cisticola subruficapilla (A. Smith, 1843) – chwastówka szarogrzbieta
- Cisticola lais (Hartlaub & Finsch, 1870) – chwastówka płaczliwa
- Cisticola anderseni Fjeldså, Dinesen, Davies, Irestedt, Krabbe, Hansen & Bowie, 2021 – chwastówka białosterna
- Cisticola marginatus (von Heuglin, 1869) – chwastówka równikowa
- Cisticola lugubris (Rüppell, 1840) – chwastówka etiopska
- Cisticola haematocephalus Cabanis, 1868 – chwastówka nadbrzeżna
- Cisticola luapula Lynes, 1933 – chwastówka kasztanowoskrzydła
- Cisticola galactotes (Temminck, 1821) – chwastówka rdzawoskrzydła
- Cisticola pipiens Lynes, 1930 – chwastówka świergotliwa
- Cisticola carruthersi Ogilvie-Grant, 1909 – chwastówka papirusowa
- Cisticola tinniens (M.H.C. Lichtenstein, 1842) – chwastówka zielna
- Cisticola robustus (Rüppell, 1845) – chwastówka krępa
- Cisticola aberdare Lynes, 1930 – chwastówka duża
- Cisticola natalensis (A. Smith, 1843) – chwastówka kracząca
- Cisticola ruficeps (Cretzschmar, 1830) – chwastówka cierniowa
- Cisticola guinea Lynes, 1930 – chwastówka stepowa
- Cisticola nana G.A. Fischer & Reichenow, 1884 – chwastówka mała
- Cisticola brachypterus (Sharpe, 1870) – chwastówka sawannowa
- Cisticola rufus (Fraser, 1843) – chwastówka rdzawa
- Cisticola troglodytes (Antinori, 1864) – chwastówka lisia
- Cisticola fulvicapilla (Vieillot, 1817) – chwastówka piskliwa
- Cisticola angusticauda Reichenow, 1891 – chwastówka długosterna
- Cisticola melanurus (Cabanis, 1882) – chwastówka czarnosterna
- Cisticola juncidis (Rafinesque, 1810) – chwastówka zwyczajna
- Cisticola haesitatus (P.L. Sclater & Hartlaub, 1881) – chwastówka popielata
- Cisticola cherina (A. Smith, 1843) – chwastówka malgaska
- Cisticola aridulus Witherby, 1900 – chwastówka pustynna
- Cisticola textrix (Vieillot, 1817) – chwastówka kusa
- Cisticola eximius (von Heuglin, 1869) – chwastówka czarnogrzbieta
- Cisticola dambo Lynes, 1931 – chwastówka katangijska
- Cisticola brunnescens von Heuglin, 1862 – chwastówka bladogłowa
- Cisticola cinnamomeus Reichenow, 1904 – chwastówka cynamonowa
- Cisticola ayresii Hartlaub, 1863 – chwastówka klaskająca
- Cisticola exilis (Vigors & Horsfield, 1827) – chwastówka złotogłowa
Uwagi
- ↑ Podgatunek C. juncidis.
Przypisy
- ↑ a b J.J. Kaup: Skizzirte Entwickelungs-Geschichte und natürliches System der europäischen Thierwelt: Erster Theil welcher die Vogelsäugethiere und Vögel nebst Andeutung der Entstehung der letzteren aus Amphibien enthält. Darmstadt: In commission bei Carl Wilhelm Leske, 1829, s. 119. (niem.).
- ↑ a b D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Cisticolas and Allies (Cisticolidae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2020, Cisticola, DOI: 10.2173/bow.cistic2.01 [dostęp 2024-11-26] (ang.).
- ↑ Cisticola, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-17] (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Cisticolinae Sundevall, 1872 - chwastówki (wersja: 2024-10-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-11-26].
