Don Cherry

Don Cherry
Ilustracja
Don Cherry w 1987 r.
Imię i nazwisko

Donald Eugene Cherry

Data i miejsce urodzenia

18 listopada 1936
Oklahoma City, Stany Zjednoczone

Data i miejsce śmierci

19 października 1995
Malaga, Hiszpania

Instrumenty

trąbka

Gatunki

jazz, world music

Zawód

muzyk

Powiązania

Ornette Coleman, John Coltrane, Albert Ayler, Osjan, Krzysztof Penderecki

Multimedia w Wikimedia Commons

Donald Eugene Cherry (ur. 18 listopada 1936 w Oklahoma City, zm. 19 października 1995 w Maladze) – amerykański trębacz jazzowy, jeden z twórców i głównych innowatorów free jazzu oraz gatunku później nazwanego przez dziennikarzy world music. Jego kariera rozwinęła się dzięki długotrwałej współpracy z Ornette'em Colemanem. Przybrany ojciec Neneh Cherry i biologiczny Eagle-Eye Cherry.

Życiorys

Dorastał w Los Angeles. We wczesnej młodości grywał na trąbce i fortepianie w zespołach rhytmandbluesowych. W połowie lat 50. dołączył wraz ze swoim kolegą Billym Higginsem do kwartetu Ornette’a Colemana, wraz z którym w latach 1958–1960 nagrał przełomowe dla free jazzu płyty Something Else!!!!! The Music Of Ornette Coleman, The Shape of Jazz to Come, Change of the Century i Free Jazz: A Collective Improvisation.

Rozgłos zdobyty dzięki nagraniom z Colemanem umożliwił Cherry'emu podjęcie współpracy z najlepszymi muzykami jazzowymi. W 1960 wraz z Johnem Coltrane'em nagrał płytę Avant Garde; nagrywał również m.in. z Sonnym Rollinsem i Archiem Sheppem. W 1964 dołączył do zespołu Alberta Aylera, z którym nagrał kilka płyt (New York Eye and Ear Control, Vibrations) i odbył trasę po Europie.

Pod koniec lat 60. wyruszył w podróż po Europie, Afryce i Azji i nauczył się gry na wielu egzotycznych instrumentach ludowych (m.in. Doussn'gouni – rodzaj harfy o kilkusetletniej tradycji, używanej podczas uroczystości związanych z polowaniem pochodzącą z Mali (Zachodnia Afryka), różnego rodzaju flety). Obok trąbki kieszonkowej, grał na fortepianie (na którym rozpoczynał ok. roku 1951 grę w zespołach jazzowych w Los Angeles u boku m.in. Arta Farmera czy Jamesa Claya), melodice, ludowych fletach z różnych stron świata i różnych instrumentach perkusyjnych. Przez pewien czas mieszkał w Szwecji wraz ze swoją żoną Moki i ich dziećmi. W jego muzyce pojawiły się silne inspiracje folklorem Bliskiego Wschodu, Afryki i Indii. Dzięki nagraniom z lat 70. (Orient, Eternal Now, Brown Rice) stał się prekursorem world music i etno jazzu.

W 1971 nagrał wraz z Krzysztofem Pendereckim płytę Actions, dokumentującą ich wspólny występ na Donaueschingen Music Festival w Niemczech (płyta ukazała się w 1977). Odwiedził również Polskę, gdzie nawiązał współpracę z zespołem Osjan i odbył z nim wspólną trasę koncertową. W połowie lat 70. wraz z muzykami Ornette’a Colemana (Deweyem Redmanem, Charliem Hadenem i Edem Blackwellem utworzył grupę Old and New Dream, wykonującą oprócz własnych kompozycji również oryginalnie zaaranżowane utwory Colemana.

W 1978 Manfred Eicher z wytwórni ECM doprowadził do powstania grupy Codona (w składzie: Don Cherry, sitarzysta Collin Walcott i pochodzący z Brazylii perkusjonista Naná Vasconcelos), która nagrała trzy albumy, zawierające muzykę nazywaną przez Cherry’ego „uniwersalnym folklorem świata”. W 1983 ponownie wystąpił w Polsce, grając z Osjanem na Jazz Jamboree.

W latach 80. ponownie dołączył do kwartetu Ornette’a Colemana, nagrywał też świetnie przyjęte płyty solowe (Art Deco, Multikulti). Był aktywny muzycznie do końca życia, zmarł w Hiszpanii w 1995.

Brał udział w wielu nagraniach współpracując z takimi sławami jak: Carla Bley (Escalator Over the Hill), Lou Reed czy Sun Ra.

Wybrana dyskografia

  • Something Else!!!!! The Music of Ornette Coleman (1958)
  • Change of the Century (1959)
  • Free Jazz: A Collective Improvisation (1960)
  • Avant Garde (1960)
  • Evidence (1961)
  • Our Man in Jazz (1963)
  • Future (1963)
  • New York Eye and Ear Control (1964)
  • Complete Communion (1965)
  • Where Is Brooklyn? (1966)
  • Live at Montmartre (1966)
  • Eternal Rhythm (1968)
  • Liberation Music Orchestra (1969)
  • Human Music (1970)
  • Mu (1970)
  • Orient (1973)
  • Eternal Now (1973)
  • Hear & Now (1976)
  • Brown Rice (1976)
  • Actions {1977)
  • The Journey (1977)
  • Codona 1 (1980)
  • El Corazon (1982)
  • Codona 2 (1982)
  • Codona 3 (1983)
  • Home Boy (1985)
  • A Tribute to Blackwell (1987)
  • Art Deco (1988)
  • Multikulti (1990)
  • Dona Nostra (1994)
  • Brotherhood Suite (1997)
  • Cool (2000)

Bibliografia

Linki zewnętrzne